Archive | solasean

RSS feed for this section

Mikel Urdangarin: “Kantu bakoitzak bere adierazpena eskatzen du”

Urtarrileko ostiral gau hotz horietako batean Mikel Urdangarinen kontzertua ikusi asmotan jarri genuen hitzordua Ordiziako Fray Andres estatuan, zenbait astez itxaron ondoren, gaixo zegoela eta, atzeratua izan baitzen funtzioa. Urduritasunak baretzeko metodo bitxia badirudi ere, kafetxo bana hartzera jo genuen Urdin pubera. Berriro ere denon eskuetatik pasatua den Maiteren poltsa famatua, bere kamera, kargadore eta tripode luzea hartuta abiatu ginen zezen plazara. Ordu erdi bat hara eta hona gaztetxeko ate susmagarri denei begira pasa ostean azaldu zen zezena, Mikel. Isiltasunaren goxotasunean Mikel eta bere biolin-jotzaile sinpatiko, grazioso, handiaren onenak entzun, eta jendeak borondatearen aurka alde egiten zuen bitartean hurbildu ginen zezenari adarretatik heltzera.

Ainhoa eta Jon Urdangarin eta taldekoekin

Kaixo Mikel. Aldez aurretik, eskerrak ematen dizkizugu elkarrizketa hau egiteko eskaini diguzun astiarengatik. Gu Jakintza Ikastolako ikasleak gara eta, normalean, ikasle bakoitzak aurrez zitatutako elkarrizketa bana egiten dugu. Aukera hau izanik, ordea, beste elkarrizketatxo bat egitea pentsatu dugu, honelakoak ez baititugu egunero izaten. Besterik gabe, bada, hasiera emango diogu.

2007 bukaera aldean kaleratu zenuen “Anek idatzi dit zutaz”, zure azken eta bederatzigarren lana. Oraindik berria dela esan genezake, zer moduzko harrera izan da entzulearena? Harrera ona izan du diskoak. Datorren hilabetean bukatzen dira diskoaren aurkezpenak (otsailaz ari da). Jadanik badaukat beste lantxo bat buruan eta horrekin buru belarri ari naiz. Denbora gutxi barru izango duzue lan honen berri.

Jon eta Ainhoa Mikel Urdangarinekin solaseanNor da Oslora ezkondu den neska hori? Eta Ane? Ane zu edo edonor izan daiteke. Gutxienekoa da nor den Ane. Norberak ematen dion interpretazioa kontuan hartuta, edonor izan daiteke Ane.

Bost letra zuk zeuk idatziak eta gainerakoak Iñaki Aurrekoetxea, Kirmen Uribe idazleenak eta Unai Iturriaga, Jon Maia, Xabier Amuriza, Sustrai Colina eta Igor Elortza bertsolarienak. Zu zeu ere bertsotan ibilia, gainera… Letrei garrantzi handia ematen al diezu? Nik uste garrantzia eman behar zaiola letrari. Aldea dago zer kantatzen den, eta jarrera serio bat eskaini behar zaiolakoan nago; izan ere, guk kantatzeko aukera dugunok aprobetxatu egin behar dugu gure tresna jendeari zerbait esateko. Idazteko garaian guk gure burua zerbitzatu behar dugu gure kezkak azaltzeko. Kantu bakoitzak bere adierazpena eskatzen du.

Zure ahots bereziak, zahar zein gazte, Euskal Herriko auskalo zenbat belarri konkistatu dituen urteotan guztiotan. Gaur gaztetxe batera etorri zara eta guk zure ahots bereziak esanda entzun nahi dugu: Euskal Herriko gazteengan ba al duzu itxaropenik? Euskal musikak bizi-esperantza luzea al du? Beharko egon. Baina hori zuen, gazteen, esku dago gazteagoak zarete eta, beno, ez asko (barre egiten du). Bromak aparte, denetariko jendea dagoela uste dut. Alde batetik, euskal musika jarraitzen duen jendea badago. Bestalde, badago hemen bertan jarraitzen ez duenik, Espainian, Europan eta mundu osoan bezala. Norberak gura duen musika entzuteko baliabideak izatea zilegi da, adibidez, Gaztetxea leku alternatibo bat izan daiteke. Gazteak, eta orokorrean pertsonak, irekia izan behar du, eta irekitasun eta jarrera horretan berak aurkituko du entzuteko, osatzeko edo gustuko ez duena baztertzeko bidea.

Jaurlaritzak Kepa Junkerari 702.000 euroko diru-laguntza eman dio eta beste hainbat musikarekin batera zuk ere diru-laguntza hori emateko erabilitako irizpideen aurka sinatu duzu. Nola bukatuko da pelikula? Eusko jaurlaritzaren diruaren kudeaketa politika baten barnean sar daiteke. Guri erabilera hori desegokia eta izugarrikeria iruditzen zaigu, bakar bati horrenbesteko dirutza ematea. Dirutza hori beste era batera erabili beharko litzateke euskal kulturaren mesedetan. Batez ere, era zorrotzago eta justuago batean.

Kate motzean…
2008? Estu eta larri, baina ez da hitz bakarra ezta? Orduan… eutsi! A, ez! 2008: ostikada sinpatikoa.
Olentzero? Haurtzaroa.
Abesti bat? Mikel Laboaren Oroitzen zaitudanean
Musikari bat? Horixe bera, Mikel Laboa
Liburu bat? Atxagaren Soinujolearen semea
2009? Eutsi!

Bestalde, euskal mundu hau mundu ezezaguna da, eta normalean musikarion artean ez dago ezagutza handirik. Hori guztia politika ez oso on baten seinale da. Garbi dago Eusko Jaurlaritzak dena ez duela txarto egiten, baina kontu honetan ez dute zintzo jokatu. Gustatuko litzaidake sortu duen iskanbila honek guztiak ondorioak izatea, akatsaz jabetu eta buelta emateko.

Eskerrik asko benetan, gure galderei erantzuna jartzeagatik eta euskaljakintzak, eta baita guk ere, datozen urteetan zorte on bat opa dizugu! Zorte on izan dezazula!

Amaitu ziren urduritasunak. Mikel eta biolin-jotzailearen aldakei eutsita argazki bana egin, pare bat kontu trukatu eta ring-ring, Maiteri hots egin genion emozioari eutsi ezinik. Han azaldu zen irakaslea etxeko atarian, goizeko ordu txikitan, etxeko-zapatila eta guzti, eskuzabal, gure barrenak husteko belarri bat eskainiz. Orduko telebistako txutxu-mutxuen amu zen Efreni buruz barre algara batzuk egin, eta bakoitzak bere bidetik ekin zion etxerako hausnarketari. Hamaika buelta eman genituen ohean loak hartu aurretik!

Mikel Urdangarin euskaljakintzarekin solasean from Maite Goñi on Vimeo.

Comments { 1 }

Nur: “Musikari izan nahi duenak musikan pentsa dezala, ez haren ondorioetan”

Escondida-NurEskua altxa dezala La Oreja de Van Gogh, Amaia Montero, Jonas Brothers eta delakoak bakarrik entzuten dituenak. Errespetu guztiz, noizbait beste zerbait entzun al duzue? Oraingoan, oso ezaguna ez den Nur-ekin posta elektronikoaren bidez izan nuen elkarrizketa aurkezten dizuet, bera Madrilen bizirik eta ni Euskal Herrian, biak elkartzeko aukera hutsa baitzen. Izen askorik ez duten milaka talde daude ezkutaturik, beraien ateak noiz irekiko zain itxaroten. Horietako askok dudarik gabe gaur egun “artista” ugarik duten arrakasta merezi dute. Nur, agian ezaguna egingo zaizue batzuei, Operacion Triunfo telebista-saioan parte hartu baitzuen 2003. urtean, hirugarren edizioan, alegia. Musikari buruzko iritzia eta bere lanari buruz adierazmenak egin dizkigu artista gazteak. Ondoren duzuen elkarrizketa, goza dezazuela!

Nuria Elosegui izeneko 18 urteko gazte batek bere jaioterria atzean utzi, Bartzelona, eta abentura berri batean sartzeko asmotan Madrilera joan zen. Nola har dezake gure adineko pertsona gazte batek horrelako erabaki garrantzitsua? Hain garbi zeneukan musikaren munduan murgildu nahi zenuela? Txiki-txikitatik jakin izan nuen nire mundua musika zela. Ondorioz, pauso batzuk emanez joan nintzen, eta Madrilera ekarri ninduen bizitzak. Ez nekien nire musika egiten hainbeste murgilduko nintzenik eta hori da, gaur egun, gehien eskertzen dudana. Madrilera etorri nintzenetik musika sortzeko beharra sumatu dut.

Askok eta askok gaur egun hain ezaguna den Operación Triunfon ezagutu zintugun, 2003. urtean hain zuzen ere. Zure ahots liluragarriak, zure begikotasunak, besteak beste, maitemindu egin gintuzten. Bizi izan duzunaren arabera, programan parte hartzeak eragina izan al du kanpoan era positibo nahiz negatiboan? Zein zentzutan? Nire esperientziaren arabera, ezin jakin eragin ona edo txarra izan duen OTn parte hartzeak; hala ere, badakit lehiaketatik bereizi nintzen unea atzera pausu bat izan zela, berriz ere hutsetik hastea bezala. Pertsona batzuek gehiago ezagutzen nindutela izan zen diferentziarik nabarmenena. Horiek, hasiera batean behintzat, kontzertuetara batzen ziren; halere, jendearen kopurua jaisten joan zen, nire lehenengo diskoa editatu ez nuelako eta, beraz, promoziorik ez zegoelako. Azkenean, nire abestiak gehien sentitzen zituztenak gelditu ziren, beraien bizitzak narratzen zituzten abestiak bailiran hautematen zituztenak, alegia.

NUR kate motzean…
Amets bat: Abestiak jotzez bizi
Abesti bat: Sunday Afternoon
Zure abesti bat: Sola
Musika estilo gogokoenak: Rock, blues…
Abeslari gustukoenak: Rachael Yamagata, Amiee Mann, Aretha Franklin…

Gaur egun izugarri kritikatzen zaio Operacion Triunfo reality-ari. Fama gehien izan zutenak ahaztuta duade. Identitatez aldatu beharko dute lehiakideak arrakasta izateko, Virginia Maestrok, orain Labuat, egin duenaren antzera? Horrelako telebista-saio batean parte hartzean egon ohi diren aurreiritziek arrakasta musikalik gabe uzten al ditu lehiakideak? Lana kalitatezkoa izanez gero, ez litzateke inongo arazorik egon behar arrakasta izateko; halere, horrelako lehiaketa garrantzitsu bat irabaztean, zugandik ateratako zerbait produzitzearen aldekoa naiz. Edozein produktuk bezala, “produktuek” iraungitze data bat daukate. Virginiak bere talentu eta benetako nortasunarekin denok aho zabalik uztea espero dut.

Gogo ugari eta lan are gehiagoren ondorioz, zure lehenengo diskoa grabatzea lortu zenuen. Bere izena Escondida da eta 13 kanta eta, zuk diozunez, 13 istorio errealez osaturik dago. Nola bizi daiteke uneoro nor bere abesti, bizitza eta esperientzian murgildurik? Ez ote da izango nostalgia gehiegi? Nostalgiarekin bizi naiz, bai musikaren munduan nahiz tratu pertsonalean. Oso naiz sentibera eta horrek, denak bezala, bere alderdi onak eta txarrak ditu. Izugarri gogorra da zure musika hain autobiografikoa izatea, askotan izugarri kostatzen baita kanpora irten eta zure bizipenak abestea; hala eta guztiz ere, hori hain suspergarri izateak aurrera egiten laguntzen du. Hain da handia askatasun sentimendua, non gaur egun nire bizipenak idazten hasi naizen, fikzioarekin nahastuz. Beraz, nire bizitzan beste ate bat irekitzen ari dela esan dezaket.

Nur musikariaZoritxarrez, Escondida oraindik ez dago dendetan salgai. Zein da zure lehenengo lanaren etorkizuna? Zer esan ohi dizute gertukoek eta ez hain gertukoek zure diskoari buruz? Gaur egun, egitasmoa aribidean dago, aukera guztiak ahalik eta ongien aztertzen ari gara. Gure inguruan daudenek abesti guztiak gozatzen dituzte eta beti galdetzen digute ea noiz aurkituko den Escondida salgai. Hala eta guztiz ere, badakigu gaur egungo egoera nolakoa den; beraz, esan bezala, aukera guztiak aztertzen ari gara. Opari bikaina izango litzateke laster kalean aurkitu ahal izatea diskoa!

Zure bigarren lana laster grabatzen hasiko zarela esan digu txori txiki batek. Noiz duzue grabatzen hasteko asmoa? Zein estilo ageriko dira bertan, Escondidan ageri diren kantenak edo berrikuntzaren bat topatuko dugu? Estilo propioa izango du bigarren diskoak, baina lehenengoaren eragina garbia izango da, musikari dagokionez batik bat; halaber, autorearen hazkunde pertsonala nabarmenduko da eta erritmo berriak aurkitzeko apeta izango dugu. Oraindik goiz samar da hitz egiteko, baina lehenengoaren ezberdina izatea behar dut, Escondida bakarra izatea nahi baitut.

Madrilen kontzertu asko izan ohi dituzu, eta ikusten dugunez, laster beste hainbat izango duzu bertan. Baina noiz etorriko zara euskal lurretara? Ahal bezain azkar bertan izango gara! Kanpora irteteko gogorik ez zait falta eta are gutxiago Euskal Herrira joateko: nire lehenengo abizenak adierazten duen bezala, Euskal Herriarekin konexio berezia daukat.

NurGaur egungo gazte ugarik euren etorkizuna musikarekin erlazionaturik ikusten dute; nolanahi ere, denok dakigu musikaren munduak etorkizun ez oso ziurra izan dezakeela, abeslari eta musikari ugari baitago. Gainera, musika gero eta gutxiago saltzen da pirateria eta direlakoak medio. Musikaren munduan murgildurik zaudenez, zure lehenengo lana aurrera eraman eta bigarrenaren bila zoazenez, zer aholkatuko zenieke gazte horiei? Musikan pentsa dezatela esango nieke, ez haren ondorioetan. Musikari izan nahi duenak musika sortzen du, eta bere barruan duenarekin musika aterako du; denok dakigu, ostera, musikak ez duela etorkizun ziurrik. Alderdi industrialari dagokionez, bertan murgiltzen garen unean, ez gara gu izango erabakiak hartzen dituena.

Asko hitz egiten da musika komertzialari buruz gaur egun. Batzuek hori dute gustuko; beste batzuek, ordea, ez dute batere atsegin. Zer iritzi duzu musika komertzialaren inguruan eta bere aldamenean dagoen guztiari buruz? Dena kontsumitzen den musika komertzialaren eta bakoitzak musika komertzialaz ulertzen duenaren arabera doa. Badago musika komertzial mota bat izugarri atsegin dudana: The Rolling Stones, Janis Joplin, Eric Clapton, Joaquin Sabina, M-Clan, Pereza… Talde errespetagarri ugari dago. Hala ere, badaude beste asko ganora gabekoak eta askotan horiek dira irratiaren bitartez gure entzumena erretzen dutenak. Azken finean, horiek dira iraungitze data duten abestiak. Leku guztietan daude merezi duten gauzak eta nola-halako gauzak. Aukeratzen jakin behar da!

Eskerrak eman nahi dizkiot Nur artista katalanari Euskaljakintzarentzat tartetxo bat egin izanagatik. Denok ikasi beharko genuke zerbait ezkutuan daudenengandik, askotan horiek baitira gauza gehien irakasteko ahalmena dutenak.

Comments { 0 }

Asier Oruesagasti: “Nire ametsa beste film batean parte hartzea da”

Elkarrizketa bat egin behar genuela entzun bezain laster, nire elkarrizketatua izango zenaren bila hasi nintzen. Telefono dei batzuk egin eta gero, garbi neukan nire hurrengo urratsa Legorretara abiatzea izango zela. Pentsatu eta egin! Hantxe azaldu nintzen ni ikaskide bat eta bideo eta argazki kamera lagun nituela… Asierrekin elkartzeko asmoz.

Asier Oruesagasti, 21 urteko donostiarra, Goenkalen egiten duen Kevinen pertsonaiarengatik ezaguna dugu. 21 urte izan arren, bapo jardun du lanean: “Aldamio etxea, izango da gurea”, “Andereñoen orkestra”, eta “Shakespeare osoa edo ia”antzerkietan ibilitakoa da, besteak beste. Skizo filmean eta beste zenbait telesaiotan ere aritutakoa da, esaterako, Goenkalen (Kevin Iturriagaren papera eginez), Balbemedin eta Wazemanken.

Hasteko, Goenkale telesaioan denbora asko daramazu, zure paperik ezagunena izango da seguruenik. Nola hasi zinen bertan? Egia esan, urteak neramatzan Goenkalerako castingak egiten. Duela hiru urte inguru, Markelen pertsonaiarako castinga egin nuen, eta erantzuna ezezkoa izan zen. Hala ere, kapitulu pare batean agertuko zen Kevin izeneko pertsonaia bat bazegoela esan zidaten. Handik bi hilabetera, pertsonaia txiki bat bezala hasi zen, eta hortik aurrera gaur egun arte.

Goenkalen, Kevin Iturriagaren papera egiten duzu. Nola prestatu zenuen zure pertsonaia? Norbait izan zenuen eredu? Egia esan, ez; ez nuen izan inor eredu. Gainera, oso denbora gutxi izan nuen papera moldatzeko; hortaz, iristen zitzaizkidan testuen arabera hasi nintzen prestatzen pertsonaia.

Aurreko hariari jarraituz, eta aurretik aipatu dudan bezala, Goenkalen denbora asko daramazu. Zalantzarik gabe, denbora horretan guztian anekdota asko izango dituzu. Kontatuko al diguzu horietako bat? Egia esan, lanean baino, kanpoan gertatu zaizkit anekdota gehienak. Ondoen gogoratzen dudan bat Hernanin izan zen. Uda aldera izango zen, duela bi urte inguru. Kalean geundela gauez, bai niri eta bai Harkaitz Gartzia handiari, Goenkaleko beste aktore bati, 40 lagun inguru hurbildu zitzaizkigun autografo eske. Gainera, gauean izanda, harrapatzen zaitu oso… ez dakit!

OruesagastiEgunero grabatzen al duzue? Deskribatuko al diguzu nolakoa den grabazio egun arrunt bat? Bai, astelehenetik ostiralera grabatzen dugu. Luzea, oso luzea izaten da grabazio egun bat. Zehatzago esanda, ez ditugu sekuentzia gehiegi edukitzen aktoreok, baina gehienetan, bai nik baita beste aktoreek ere, goizeko zazpietan igo beharra izaten dugu eta hirurak arte han egon behar izaten dugu grabatzen. Beraz, luzeak, nahiko luzeak izaten dira.

Zein izan da antzeztu duzun eszenarik zailena edo larriena? Ez dakit. Larri gutxi, eta zailak azkenean erraztu egiten dira azkarrago joan ahal izateko. Oso denbora gutxi dagoenez grabatzeko, sekuentziak grabatzeko, zailak erraztu egiten dira. Beraz, zailak ez daude.

Antzerki munduan ere maiz ibilitakoa zaitugu. Zein da gogokoen duzuna egin dituzunetatik eta zergatik? “Eta zer?” izango litzateke gogokoen dudana antzezlanetatik, Dar-dar konpaniarekin. Hau, berez, nire lehen antzerki profesionala da. Besteak, aldiz, Zurriola eskolarekin egindakoak dira 12 urte hauetan. Politak? Asko, gehienak komediak. Oso oroitzapen onak dauzkat antzerki hauetaz. Baina gehien gustatzen zaidana “Eta zer?” izango litzateke.

Film batzuetan ere parte hartu duzu, esaterako, Skizo filmean. Nolako esperientzia izan zen film bat grabatzea? Oso esperientzia ona. Gainera Goenkalen aritu ondoren… ez barkatu, Skizon hasi nintzen Goenkalen baino lehen; beraz, oraindik ez nuen ezagutzen Goenkaleko martxa; hala ere, oso esperientzia ona. Gainera, sekuentzia bat grabatzeko denbora asko hartzen da eta honek ematen dizu denbora pertsonaia lantzeko. Eta hori, Goenkalerekin konparaturik, esperientzia desberdina zen. Agian, niri gehiago gustatzen zait zinea telebista baino. Baina, adibidez, beste jende askorekin hitz eginda,  batzuek esaten dute nahiago dutela telebista.

Grabatzeko hartzen den denboraz gain, zein beste desberdintasun dago film eta telesail baten grabazioen artean? Beste desberdintasun bat izan daiteke gidoia bera. Telesail batean badakizu nola hasten zaren, baina ez dakizu inoiz nola bukatzen den edo zer gertatuko zaion pertsonaiari. Antzerkian eta film batean, aldiz, gidoia hasieratik bukaerara ematen dizute. Badakizu pertsonaiek zein gorabeherak izango dituzten eta nola eboluzionatuko duten. Nahiko nuke telesail batean horrela izatea, baina ezin da…

Aipatutako generoetatik zeinetan aritzen zara gustukoen eta zergatik? Gustukoena antzerkia dut, egunero emanaldia desberdina izan daitekeelako. Gainera, publiko edo ikuslearen erantzuna ere bertatik bertara jasotzen duzu. Eta hortik abiatuz, badakizu zerk funtzionatzen duen eta zerk ez. Horrela, jolastu egin dezakezu: zerbaitek ez badu funtzionatzen, saltatu edo ahalik eta azkarren pasa, eta aurrera jarraitu. Film edo telesail batean, berriz, ez dakizu jendeak nola hartuko duen.

Zure lanari buruz asko hitz egin dugu dagoeneko. Orain, zure bizitzari buruz galdetu nahi nizuke. Ba al duzu ametsik? Izango ez dut, ba! Izan ere, duela 3 urte nire ametsa film batean parte hartzea zen. Orain ere nire ametsa berriro ere beste film batean parte hartu ahal izatea da.

autografoaNolako portaera izaten du jendeak zurekin kalean topo egitean? Ezagutzen al zaituzte? Arazorik suposatu al dizu horrek inoiz? Ezagutu, ezagutu, bai. Ikusten da, ez? Kaletik zoazela, Donostiatik paseatzen eta begiradak edo… Orduan begi bistakoa da, desberdina da herri txikietan. Hauetan askoz ere gertutasun handiagoa dagoela ematen du: hurbiltzen zaizkizu, eskutik heldu eta… Baino oso esperientzia ona. Orain arte, gainera, Kevinen pertsonaiarengatik ezagutu naute eta ezagutzen naute denek.  Esan dizkidaten gauzak guztiak onak dira: zer ondo egiten duzun, edo zer gaizki pasatzen ari zaren, edo horri merezi duena eman …

Nolakoa zinen ikasle garaian, hau da, zein motatako ikasle izan zinen? Zein ikasgaitan zinen txarra? Txarra. Behartuta ikasi behar nituen gaiak eta oso gaizki eraman ditut beti; beraz, ikasle aldetik oso txarra. Bakarra? Historia, agian. Testu asko… ez zitzaidan interesatzen, beraz.

Nolatan piztu zitzaizun aktore izateko grina? Bada, oso txikitatik piztu zitzaidan grina. Gurasoek beti kontatu izan didate bizpahiru urterekin nire antzerki propioak prestatzen nituela nire gelan, eta gero sofan eserarazi eta erakusten nizkiela; beraz, oso txikitatik.

Bukatzeko, euskaljakintzako Goenkaleko zaleentzat ba al duzu esklusibarik? Esklusibarik? Bada, esklusiba bat izan daiteke laster hasiko naizela “Ahuntza” izeneko antzerki obra batean, Txalo konpainiarekin, eta oso pertsonaia interesgarriarekin. Espero dut gogokoa izatea.

Elkarrizketa bukatu ostean, euskaljakintzarentzat autografo bat eskatu nion. Legorretan egin behar zuen emanaldirako prestatu egin behar zenez, eskerrak eman nizkion eta berehala pertsonaia prestatzera joan zen. Asier, mila esker tartetxo hori eskaintzeagatik eta zorte on zure lanari dagokionez. Ea hurrengo urteetan film askotan ikusten zaitugun! Mila esker bene-benetan.

Comments { 2 }
-->