Updates from urtarrila, 2014 Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

  • Maite 7:45 am on 2014/01/31 Permalink | Reply
    Tags:   

    argialdi 

    iz. Adimen-argitzea. Zeruak bidali zion argialdia. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Orotariko Euskal Hiztegian:

    argialdi (Lar, Añ).

    1. Iluminación, inspiración; momento de claridad, lucidez, alegría. “Lucimiento en lo que se hace” Lar. “Inspiración” Añ. Jangoikuaren argialdi edo inspirazinuak zuri konfesau eragiteko antxina lotsaz konfesau baga larga zendubana. Mg CO 238.

    Sinonimoak:  iz. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
    [inspirazio] : inspirazio, goiargi, gotargi
    [argiunea] : argiune

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es (1) iluminación, inspiración (2) momento de lucidez
    fr illumination, inspiration, moment de lucidité
    en inspiration
    port iluminação, inspiração

    Entzun:

    (…) komunikazioa da bizitza, arnasa, zirrara, hotzikara, pil-pilean sentitu genuen hura definitzen asmatzen duen argialdi bat. [Gauza txikien liburua, Pako Aristi (Erein, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    argia.com

     
  • Maite 9:12 am on 2014/01/30 Permalink | Reply
    Tags:   

    joare 

    iz. Zintzarria, abereak lepoan daraman kanpai-modukoa. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Aldaerak (Orotariko Euskal Hiztegia)

    joare (AN-gip-5vill, B, BN, S, R; SP, Arch VocGr (y-), Dv, H), joale (Lar, Añ (AN), Dv, H, A), joaire (S), juale (AN-5vill-ulz; Aq 1108 (AN), H), iualle (L), juare (AN-5vill, R; Ht VocGr 426; y- Lecl, VocBN), jaola (Izt), xuale (Aq 1108 (AN)), fale (G-nav, Ae), fara (G-nav), goale (B; Lar), goare (L, B; Lar, H), guale (Aq 1108 (AN)), guare (Lar, H), gare (L, B; Lar, Dv, H, VocB), gari (L-côte), gale (BeraLzM). Ref.: A (joare, joale, iuale, iualle, juare, fale, goare, gare); Lh (joaire, gari); Ond Bac (fara); Iz Als (farí), Ulz (yualia); Satr VocP (ioale); Izeta BHizt2 (yoare).

    Sinonimoak:  iz.
    [zintzarria] : bulunba, dunba, zintzarri, metale Ipar., xilintxa Ipar., arran Bizk. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es cencerro, campanilla
    fr cloche, clochette
    en bell; cowbell
    port chocalho, sineta, campainha

    Entzun:

    Ezin jakin noiz astindu zituzten joareak lehenbizikoz, baina oihartzuna oraino aditu liteke, urtetik urtera joaldunek zaharberritzen duten usadioari esker.  [Joareen hotsa, mela-mela, Iker Tubia Ituren (Berria.info, 2014-01-28)]

    joare (Gari Garaialde, @GariGaraialde)

    joare (Wikimedia Commons)

     
  • Maite 3:42 pm on 2014/01/29 Permalink | Reply
    Tags:   

    ahopeko 

    izlag. Ia entzuten ez den ahotsez esaten dena; isilpekoa. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: iz.
    [ahopeko] : e. ahapeko (Adorez  Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es (1) izlag. en voz baja; confidencial, secreto, -a (2) iz. confidencia, confesión
    fr (1) adj. confissão, secret(ète) (2) confidence, aveu
    en (1) adj. confidential, secret (2) confidence, secret
    port (1) adj confidencial, secreto(a) (2) confidência, confissão

    Entzun:

    Ahopeko irribarre kilikabera bat entzun nuen, zetazko jantziren baten fereka eta zure ahotsa isilka.  [Emakume ezezagun baten gutuna, Stefan Zweig / Eduardo Matauko (Igela, 2005)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    ahopeko (Wikimedia Commons)

     
  • Maite 7:54 am on 2014/01/28 Permalink | Reply
    Tags:   

    usna 

    iz. (Ipar.) Usaimena. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Orotariko Euskal Hiztegian

    usna (G-goi, L, BN-ciz ap. A; SP, Urt II 300, Lar, Dv, H), usma (L-ain, BN, R ap. A; Lar, Dv, H).

    1. Olfato.

    2. Instinto, intuición.

    3. usma (G, BN ap. A). Barrunto, sentimiento, intuición de algo.

    4. Acción de olfatear, oler.

    5. Olor.

    Sinonimoak:  iz. Ipar.
    [usaimena] : suma, usaimen (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es (batez ere Ipar.) olfato
    fr (batez ere Ipar.) flair, instinct, odorat
    en (sense of) smell
    port olfato, faro

    Entzun:

    Baina irudi hutsetik haratago seinalea begiztatu duenik ere bada: datorkeenaren augurio beltza kaio eta bele gorpuztuta. Neu naiz horietako bat, trakets kudeatutako ziurgabetasunak seinale bila ibilarazten bainau usnaka. [Seinaleak, Idurre Eskisabel (Birar, 2014-01-28)] (Berria.info)

    usna (FlickrCC, Dennis Wong)

     
  • Maite 7:45 am on 2014/01/27 Permalink | Reply
    Tags:   

    zopatu 

    da ad. Erabat busti. Ardotan zopatua (borracho como una cuba) (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa eta Elhuyar Hiztegia)

    Sinonimoak: iz.
    [erabat busti] : blaitu, busti-busti egin (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es (1) du ad. [ardotan, esnetan, ozpinetan…] empapar, embeber, impregnar, remojar, emborrachar, ensopar (2) da ad. [horditu] emborracharse (3) da/du ad. [blai egin] empapar(se), calar(se), mojar(se)
    fr du ad. tremper, mouiller
    en du ad. to dip, to dunk, to soak
    port (1) embeber, empapar (2) embebedar-se, embriagar-se (3) ensopar-se, empapar-se

    Entzun:

    Edan ordez jan egin behar den ardo zopatu lodi bat izan zen lehendabiziko urratsa.[Konpainia noblean, Anjel Lertxundi (Alberdania, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    Euskara herrikoa, batere berritsi horietakoa, gai berezi eta interesdunetan zopatua, txairoa eta atsegina [aldizkaria]. AIr Egan 1958 (3-6), 223. [moldatua]

    zopatu (FlickrCC, s_evenseth)

    zopatu (Wikimedia Commons)

    zopatu (Wikimedia Commons)

    zopatu (FlickrCC, LatinSuD)

     
  • Maite 9:00 am on 2014/01/26 Permalink | Reply
    Tags:   

    igel 

    iz. ZOOL. Erranidoen eta hilidoen familietako anfibio anuruen izen arrunta. Azala leuna, atzeko hankak luzeak eta sendoak, aurrekoak motzak, eta begiak irtenak dituzte. Intsektu, araknido, molusku eta beste hainbat animalia txikiz elikatzen dira. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

     
  • Maite 10:51 am on 2014/01/25 Permalink | Reply
    Tags:   

    trontzalari 

    iz. Trontzaz enborrak ebakitzen dituena, bereziki kirolaria. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Orotariko Euskal Hiztegian:

    trontzalari (V-gip ap. Elexp Berg).

    Leñador que usa la tronzadora; participante en una competición de tronzar.

    Sinonimoak: iz.
    [trontzalari] : arpanlari, zerrari (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es tronzador, -a [persona]

    Entzun:

    Joan den urtean Nafarroako trontzalari txapelketa jantzi zuten Amaia Garcia eta Nerea Sorondok Euskal Herrikoa janzten saiatuko dira ortziralean Aian.  [Euskal Herriko emakumezkoen trontzalari txapelketa eta gizonezkoen bigarren mailakoa jokatuko dira abuztuaren 10ean Aian, Ttipi-ttapa (2012-08-09)]

    trontzalari (Wikimedia Commons)

    HitzaPasa ‘Herri kirolak’ 1 eta 2:

    Hitzapasa Herri kirolak 1 Hitzapasa
    HP ‘Herri kirolak’ 1 HP ‘Herri kirolak’ 2

     
c
Compose new post
j
Next post/Next comment
k
Previous post/Previous comment
r
Reply
e
Edit
o
Show/Hide comments
t
Go to top
l
Go to login
h
Show/Hide help
shift + esc
Cancel