alamen

iz. 1. (zah.) Gaitzesana, marmarra. Ene kontrako alamenez eta erraizunez nahi dut mintzatu orain. 2. (B) Hizketaldi aspergarri edo gogaikarria. Alamena eman dit: bere jardunaz gogaitu egin nau. 3. Bazka, jatekoa. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

Orotariko Euskal Hiztegian

alamen (V-m ap. A; Izt 91v).

1. Tormento, pesadumbre; incordio. “Alamena, pesadumbre” msOch 42. “Alamena emon deust, me ha dado la lata” A.  Arzaraz beti gure nagusi / alamenean ezteus[t] itxi, / Olloa nola iskintokian / gizentzen jaku lotsagerian. Acto 133s. Uartu egikezu eulijak ixan oi daben jokerea: kanpora jaurti arren, atzera etorri dakije egitten, eta ni be zuk kanpora jaurti arren, atzera etorriko naiatzu gexu baten zeuri alamena emoten. Otx 15. Oba zeunke goru makillea artu ta gorubetan ekin, iñori alamenik emoten etorri barik. Ib. 164.

2. alemen (V-m ap. A). “Insistencia” A.

3. Riña, reconvención. “Alámen bat emon, echar una riña. Alámena emon dost, me ha reñido” Iz ArOñ.

Sinonimoak:  iz. Bizk.

[marmarra]: firfira, marmar, marmariza, murmur, txutxu-mutxu, xuxurla, zurrumurru, erasia Ipar., gurgur Ipar., marmara Ipar., murmurika Ipar., marmario Gip., surmur Gip., murmuzika Zub., murmurio g.e., murmurazio zah. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es (1) (Ipar.) murmuración, rumor (2) (Ipar.) pasto, alimento
fr (1) médisance (2) (hierba) pâture, aliment, nourriture
en (1) gossip (2) grass, foodstuff, food, nourishment
port (1) fofoca, rumor (2) pasto, alimento

Entzun:

Ene kontrako alamenez eta erraizunez nahi dut mintzatu orain [quiero hablar ahora sobre los rumores y murmuraciones hechos contra mi persona)] (Elhuyar Hiztegia)

Alamena eman dit [me ha dado la lata] (Elhuyar Hiztegia)

alamen (alamen-from-cc2.0-by-vidadecambio)