Gaurko hitza

Updates from Maite Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 1:33 pm on 2015/01/01 Permalink | Reply
  Tags: U ( 112 )   

  urteberril 

  iz. Urtearen lehen hila (31 egun). (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoan, ‘urtarril’)

  Orotariko Euskal Hiztegian:

  urteberril (G-bet ap. A). Enero. “Janvier, urtharila, urtarilla, […] urteberrilla” Vin RIEV 1910, 33. v. urtarril. Urteberril: urteberri-illa esan nai degu. EgutAr (ap. DRA).

  Sinonimoak: iz.

  [urtearen lehen hila]: urtarril, ilbeltz [G-N], izotzil [Naf. g.e.] (UZEIren Sinonimoen Hiztegian, ‘urtarril’)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es enero
  fr janvier
  en January
  port janeiro

  Entzun:
  

  Urteberril hartan erabaki zuen gauza asko aldatuko zituela bere bizitzan.

  

  urteberril (Wikimedia Commons & Gaurko hitza CC)

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 10:50 am on 2014/12/31 Permalink | Reply
  Tags: U ( 112 )   

  urtezahar 

  iz. (maiusk.) (eskuarki egun izena ondoan duela) Urtearen azken eguna. • Urtezahar-gau. Urtezahar-eguneko gaua. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  

  [Urtezahar-egun] : (maiusk.) Urtezahar(-egun), Gabon zahar (egun)
  [Urtezahar-gau]: (maiusk.) Urtezahar-gau, Gabon zahar gau

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es iz. (maiusk.) (eskuarki egun izena ondoan duela) día de Nochevieja
  fr iz. (egun izena ondoan duela) dernier jour de l’an
  en iz. (maiusk.) (eskuarki egun izena ondoan duela) New Year’s Eve
  

  Entzun:
  

  

  Agur 2014!
  (Irudia: anasmiler1.blogspot.com)

  Agur, agur Urte Zaharra

  Agur, agur urte zaharra
  joan zaitez lotara.
  Sasoia dozu ta zoaz
  atsedendutera.

  Zatoz, zatoz urte barri
  urte barri ongi etorri
  Egizko zorun osoa
  guretzat ekarri.

  Agur, agur Urte Zaharra, Gernika-Lumoko berbalagunak
  [Muxika inguruan Urte Zaharrari agur egiteko abesten duten kantua]

  Entzun kantua Jon Enbeitaren ahotsean:

   
  HITZ ZAKUA
   
  Onda Vascako HITZ ZAKUAn ere, gaur Urtezahar eta Urteberri hitzei buruz aritu gara:

   

  Onintza Enbeitak bidalitako bi audioak ere sartu ditugu HITZ ZAKUAn. Haren aitaren ahotsean entzun ditzakegu, Agur, agur Urte zaharra eta Urte barri. Mila esker bioi!!

   
• 

  Maite 10:06 pm on 2014/12/30 Permalink | Reply
  Tags: E ( 387 )   

  erdaindu 

  du ad. 1. Zerbaiti muturra moztu. 2. Zakilaren prepuzioa moztu.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: ad.

  [ingurebaki]: zirkunzidatu zah., ingurebaki Ipar. g.e.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) circuncidar (2) recortar, cercenar
  fr circoncire
  en to circumcise
  port (1) circuncidar (2) cercear

  Entzun:
  

  Erizainak eta osabak pixka batez zer egin pentsatu zuten: urratua aprobetxatuz Imanol erdaindu eta mottoa osorik kendu ala mottoa josi eta bere horretan utzi sendatzen. [Onan, Aitor Arana (Txalaparta, 2000)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  Erdaingabea, hau da, bere zakil-muturra erdaindu ez duen gizasemea, bere herritik baztertua izango da, nire ituna hautsi duelako. [Agindutako lurraren bila I, Jose Antonio Mujika (Erein, 2002)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  Erdainkuntza egina duen zakil bat, lasai eta tente dagoela.
  (Wikimedia Commons)

  

  Erdainkuntza egin gabeko zakil bat, lasai eta tente dagoela.
  (Wikimedia Commons)

   
• 

  Maite 10:37 pm on 2014/12/29 Permalink | Reply
  Tags: O ( 147 )   

  ostilamendu 

  iz. Etxeko altzari, tresna eta jantzien multzoa. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Orotariko Euskal hiztegia

  ostilamendu (BN-mix ap. A; -ill- SP > Dv, Lar, H, que cita a Leiçarraga), ostoilamendu (-oill- SP). Etim. Préstamo románico; cf. nav.-arag. ostilla, ostillamenta, etc.

  Menaje. “Aderezo de casa, menaje” Lar. “Menaje de casa” Ib. “Ajuar, menaje” A. Ezpa nolatan nehor sar ahal daite borthitz baten etxera eta haren ostillamendua pilla, baldin lehen esteka ezpadeza borthitza? Lç Mt 12, 29 (He haren armak eta haren gauzak, TB onthasuna, Hual ontarzunak, Dv, Leon puskak, Ip hatiak, Ol atuxak, Or gauzak). Bere ostillamendua etxean badu, ezalbeiledi iauts haren eramaitera. Lç Lc 17, 31 (He mubleak, TB menaiua, Dv tresnak, Brunet bere aldagarriak, Ol atuxak, Or bizitze-tresnak, Ker, BiblE bere gauzak).

  Sinonimoak: iz.
  [ostilamendu] : aldera, tresneria (Labayru Ikastegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (BN) ajuar, menaje
  fr trousseau, ménage
  en household items, trousseau
  port enxoval; utensílios de cozinha

  Entzun:
  

  Eta horrela, batuketaz batuketa, jantzi, liburu, ostilamendu, bitxi, etxe eta bestelako ondasun txikiagoen balioak batuta, 67.380.547$70etan finkatu zuen Napumoceno jaunak bere aberastasuna. [Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua, Germano Almeida / Bego Montorio (Txalaparta, 2003)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  ostilamendu (preciolandia.com)

  ostilamendu (todocoleccion.net)

   
• 

  Maite 11:41 pm on 2014/12/28 Permalink | Reply
  Tags: E ( 387 )   

  errekontru 

  iz. Ezbeharra, bereziki bat-bateko eta ustekabeko gertaera, ondorio okerrak dituena. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz. Ipar. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  [abagunea]: abagune, aldarte, aukera, bide, egokiera, era, era on, koiuntura, okasio, aizina Ipar., ara Ipar., parada Ipar., ereti Bizk., beta Gip., apuko g.e., mugaldi g.e., mugon g.e., atiza Ipar. zah., deretxa Gip. zah.

  [istripua]: ezbehar, istripu, estropu Ipar.

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (Ipar.) accidente
  fr accident
  en accident
  port acidente

  Entzun:
  

  Zernahi errekontru gertatzen baita uste gabean! ez zekiat jakina duanetz, baina joan den igandean ere errekontru aski latza izana duk Uztaritzeko ondo horretan. [Bihotzeko mina, Janbattitt Dirassar (Elkar, 1997)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  errekontru (Wikimedia Commons)

   
• 

  Maite 10:15 am on 2014/12/27 Permalink | Reply
  Tags: K ( 331 )   

  klik 

  iz. INFORM. 1. Saguaren edozein botoi sakatzean sortzen den hots onomatopeikoa. 2. Klik egitearen ekintza.

  Glosario de informática e Internet

  Cuando se oprime alguno de lo botones de un mouse el sonido es parecido a un “click”. La palabra click escrita, se usa generalmente para indicarle al usuario que oprima el botón del mouse encima de un área de la pantalla. También es comúnmente escrito asi: clic. En español incluso se usa como un verbo, por ejemplo: al clickear en el enlace. 

  Elhuyar Hiztegia

  (Inform.) klik
  

  klik bakarra: clic simple

  klik bikoitza: doble clic

  Lokuzioak

  (Inform.) klik egin: hacer clic

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es clic
  fr clic
  en click
  port clique

  Entzun:
  

  Ikasleak klik egin zuen, ordura arte zabaldu ezin zuen web orrira sartzeko.

  

  klik (Wikimedia Commons)

   
• 

  Maite 9:09 pm on 2014/12/26 Permalink | Reply
  Tags: L ( 239 )   

  likin 

  (B) 1. izond. Erraz itsasten dena, likatsua. Izerdi likina. 2. iz. Lingirda. Apoaren bizkar gaineko likina baino higuingarriagoa (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: izond. Bizk.

  [likatsua]: biketsu, gomatsu, likatsu, lirdinga, lirdingatsu, bikedun g.e., biskatsu g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) izond. (B) pegajoso, -a; viscoso, -a (2) iz. (B) limazo, viscosidad
  fr (1) izond. visqueux, -euse (2) iz. viscosité
  en (1) izond. viscous; sticky (2) iz. slime, sliminess
  port (1) izond. pegajoso(a) (2) iz. viscosidade

  Entzun:
  

  PUNPAKA

  erditik aurrera irakurtzen hasitako
  liburu bat bezala ezagutu nahi zintuzket
  lehen erdiko orriak bilatu
  edo zeuk azaldu
  basa artean edo sasitzan aurkitu
  eta falta diren pasarteak asmatu
  edo beste aldaera batean esan

  txango luzeak egin eta nire gogoa
  Mantxako mortuan barrena hegalari dabilenean
  naizena baino gehiago naizen ilusioak hartzen nau
  zauri guztiak direla sendagarri
  ez dagoela osatu ez daitekeen testurik
  ez higa ez daitekeen harririk

  autobidean aurreratzen gaituzten
  autoetako gidarien albokoak hainbat
  banaizelako ilusioak hartzen nau
  eta neuregan zaramatzadala iruditzen zait
  ilunabar gorrantza hedakorrean
  eta une eterno batez itsu-itsuan sinesten dut
  kartzelazainen papar iletsu likina gabe
  eta presoen bisita galaraziengatik ez balitz
  ezinezkoa litzatekeela munduan edertasuna

  [Kapital publikoa, Jose Luis Otamendi (Susa, 2014)]
  

  

  likin (Pixabay, Washu, CC0 Public Domain)