burukita

1. iz. Burkoa, bururdia. Lumaz eginiko burukita. 2 iz. Burualdea, bereziki oheburua. (Hiztegi Batua)

Orotariko Euskal Hiztegian

burukita.

1. (BN ap. A ; VocBN, H ap. Lh., Dv), burkita (BN-arb), buruketa (AN-5vill). Ref.: A; A Apend (buruketa); Gte Erd 57. Almohada; almohadón, cojín. “Oreiller” VocBN, Dv. ” Lo egiten du burkita besarkatuz (BN-arb)” Gte Erd 57. v. bururdi, buruki (2) . Untzi gibelean zen burukita baten gainean lo. TB Mc 4, 38 (Lç, He, HeH, Ol, Leon, Arriand, Or, IBe bururdi, Ker burupeko, IBk burko ). Errege Darioren burukitaren azpian ezarri zituzten. Dv 3 Esdr 3, 8. Erregea etzan zen gozoki lastai eder batean, ukhondoa lumaz eginikako burukita baten gainean ezartzen zuela. Prop 1880b, 394. Eta biharamunean ere, mihise, burukita, atorra lepo edo deus ez zinuten hatzeman odolztaturik? HU Aurp 185. Eztugu zeren lokar, beharriz burukitari. Ib. 221. Gero ezti horri lotuko diozkagu, pollikiño, ere burukitako edo buhurdiko antzara-lumatxak. Lf Murtuts 25.

2. (Dv?A). Cabecera. “Chevet du lit. On dit plus souvent ohe-burukita ” Dv. Jainkoaren amak, jarria zagolarik hiltzen hari zenaren burukitan, xukhatzen ziozkan bere kopetako oihal batez. Jaur AndreB 106 (ap. DRA). Gurutze bat burukitan utzirik, guziak badihoaz. Dv LEd 185. Hurbildu zen Holofernesen ohe-burukitan zen habera, eta hari estekatua dilindan zagoen ezpata atheratu zuen. Dv Iudith 13, 8 (Ol oeburuko zutoira, Ker ogeburuko zutoiñera). Goatzera noaie, lo itera; / yartzen zaizkit bortz aingeru: / iru burukiten, bide oñetan. (B). ADonostia CEEN 1972, 19.

3. Proa. v. ONTZI-BURUKITA. Aingurak burukitatik hedatzera abiatzeko itxuran. “A prora” . Dv Act 27, 30 (He branka aldetik).

4. “Capítulo de libro” Egiat ms. 1786 (ap. DRA; el publicado por Peillen dice siempre berezita, en cambio).

5. Encabezamiento. Berak ene pertsuen burukitan aintzin solas bat ezarririk. Xa Odol 87.

Sinonimoak: iz. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

[bururdia]: burko, buruki, bururdi, oheburuko, belarrondoko g.e., buruko g.e., aburdiko Bizk. zah.    

[oheburua]: oheburu, bururki Ipar. zah.

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es (1) iz. almohada (2) iz. cabecera [de la cama]
fr (1) iz. oreiller, traversin (2) iz. tête de lit
en (1) iz. pillow (2) iz. headboard, (UK) bedhead
port (1) iz. travesseiro (2) iz. cabeceira da cama

Testuinguruan

Burukita hau oso erosoa da.