gizabete

iz. Gizakiaren tamaina, garaiera edo neurria. Gizabetera heldu. Lau edo bost gizabete gora altxatzen dira. Gizabeteko elurra bazen. (Hiztegi Batua)

Orotariko Euskal Hiztegian

gizabete (-th- L-ain ap. A; Dv).

1. Medida equivalente a la altura de un hombre. “Gizon baten betea; giza-bete baten, gizon baten luzearen negurria adiarazteko” FIr 160. v. gizonbete. Badira lama batzu, lau edo bortz gizabethe gora altxatzen direnak. Prop 1880b, 174. v. tbn. HU Zez 117. Hogoi urthe eta zenbeit hilabethe ditu iragan gizabethera heltzen. Eskual 3-1-1908 (ap. DRA). Kurpitu au lurrera bedi, ta ondatu bedi nigaz zazpi giza-bete. “Siete estados debajo de tierra”. Or Tormes 111. Bazegoen gizon bat harkaitz erpinean. […]. Gizabetea ez zuen ondo nabari, aurpegia ordea jainko batena zeukan. Mde Pr 119.

(Con -ko, adnom.). “Lau-sei gizabetheko zuloa da (BN-ciz), gizabeteko otea badago (G-azp), […] gizabeteko elurra bazan (G-azp)” Gte Erd 13.

2. Humanidad, plenitud humana. Auetan erdiets al izaten duelako norberak bere gizabetearen neurri doia. Gazt MusIx 59. Espaiñiako Pizkundearoan gizabetezko eredurik garaiena bezela. Ib. 63. Ele-jakitun arauz ez-baña gizabete arauz alboratzen da Bibliara. Ib. 62. Gizona, berriz, gizabetekoa da. MIH 266. Ezagutu nahi genuke, bere gizabete osoan. MEIG VII 69.

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es iz. estatura humana, tamaño/talla/altura de la persona
fr
en
port

Lau edo bost gizabete gora altxatzen dira. (Hiztegi Batua)

gizabete (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)