kemen

iz. Aritzeko, jarduteko edo ekiteko gorputz edo gogo indarra. Ik. adore; kalipu. Kemen handiko gizona. Gaztetan, sasoiaren karra eta kemena gainezka zerionean. Zutik egoteko kemenik gabe. Badakit nire indar laburrak kemen gutxikoak direla lan honi ekiteko. Ea bertsook ba ote duten kemenik. Euskara bizitzeko behar duen kemenez indarberritzea gure arloa da. Borrokarako gogoa eta kemena. Kemen gutxiago du orain. Gogo adina kemen izan balu. Ahulduko da haren kemena. Kemenak ahitzen ari zitzaizkion. Kemen guztiak galdu. (Hiztegi Batua)

Orotariko Euskal Hiztegian

Sinonimoak: iz.

[adorea]: adore, ahalgo, bihotz, indar, kalipu Ipar., kuraia Ipar., balore Heg., errutasun Gip., agoñu Zub., animo beh., azku jas., bihoztasun g.e., bihoztoitasun g.e., kementasun g.e., alaitasun zah., erru zah., aginte Bizk. zah. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es (1) iz. vigor, brío, fuerza, energía; ímpetu, impulso; valor, arrojo (2) iz. poder, facultad
fr iz. vigueur, énergie, force, courage
en iz. energy, spirit; vigour (Br); vigor (Am); courage
port (1) iz. vigor, brio, força, energia; ímpeto, impulso; valor, arrojo, ousadia (2) iz. poder, faculdade

Eta hanka sartzeko baino kemen handiagoa behar da ateratzeko.  [Egonean doazen geziak, Joxerra Garzia (Alberdania, 2000)] (Ereduzko Prosa Gaur)

kemen