madama

iz. g.g.er. Andrea. Ik. andere. Madama de Neuville eta Madama Brunier. Medikuaren madamaren txakurtxoa. (Hiztegi Batua)

Orotariko Euskal Hiztegian

madama (S ap. Lrq; VocBN, Gèze, Lh), marama, maama (Hb ap. Lh).

1. Señora; esposa. Madama Beltzunzeri. Monho 46. Hiltzeko damu zira, behar zira bizi / ehun urtez oraino zure madamaki. FrantzesB I 46. Antik ateratzen da / Luzaideko ama, / guzien gidaria / Isabel Madama. Bordel 121. Bena eztü nahi / Egin desplazerik / Bere Madamari Etch 552. Madama zigoiña denean ethorri. Gy 50. Lehoisa madama hill zen. Ib. 212. Jente eskeliari / emaiteko sokhorri / Madama Urrutiak / hartü zütien bidiak. Balad 41. Madama de Neuville, Madama Brunier eta guziz, Madama de Tourzel, prinze ttipiaren eta printzesaren gobernanta. Elsb Fram 89. Morde Medikuaren Madamaren karlina. Ib. 142. Ori da ori, persona biar dan bezelakua izatia. Coruñako marama aiek emango lituzteke! Alz STFer 127.

(Usado en vocativo). Felizitatzen zütüt, kunpaña nublia / Eta zü berheziki, Madama Jülia. Etch 566. Madama zü zirade hun handi düzüna. Ib. 566. O, Madama, dio Aphezküpiak, zer zorigaitza! Ip Hil 74. Madama, zu zare hemengo etxeko-anderea. Elsb Fram 92.

2. (A Ezale 1897, 182n), marama (G-bet). Ref.: Garate 2.a Cont RIEV 1933, 100; Garbiz Lezo 108. Muñeca. Orrek senargaia, marama dala usteko du. Diru askokua izan ezkero, ederra. Alz Bern 57. Marama, Mikelatxoren eskuetan, dantzan dabil. Inzag Kabuxak 107.

Sinonimoak: iz. g.e.

    [andrea]: andre, emakume, emakumezko, andrakume Bizk., andrazko Bizk., emazte Ipar./Naf., emazteki L-BN, gizalaba g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es iz. (askotan maiusk.) madama; señora
fr iz. madame
port iz. senhora

Madama Butterfly ikustera joan ziren.

madama (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)