murko

iz. Pitxerraren antzeko ontzia, batez ere apaingarri gisa erabiltzen dena. Sevres-ko murkoa. (Hiztegi Batua)

Orotariko Euskal Hiztegian

murko. v. 1 mulko.

murko.

I. (Sust.). (V-ger-ple-arr-oroz-gip, G; Lar Sup , Aq 569 (G), Añ, Hb, H (V, G)), murku (V-gip), morko (V-gip; H). Ref.: A ; Urkia EEs 1930, 9; Iz ArOñ (morko); Elex Berg2 . “Jarro” Lar Sup. “Cangilón, botijón” Aq 569. “Jarra” Añ. “Landan ura gorde ta erateko lurrezko ontzi txikia” Urkia EEs 1930, 9. “Botijo” Elexp Berg2. v. burko. . Dindika murkoa betatu doa. RS 94. (v. tbn. 191) Morko andi batzuek bete erazi zituen urez. Mg CC 196. Eta onetarako [olioa] ifintzen da lurrean lur konketan edo lur murkoetan. It Dial 106 (Ur lur murko; Dv korkoil, Ip lürrezko butilla). Musturdun morko edo murko biribil lurrezkoagaitik. A Ezale 1897, 167a. Sulla, morko ta beste urontzi batzuek. Ag G 15. Sevresko murkua. “El jarrón de Sèvres” . Laux AB 31. Murku zar arkapeko, arkapeko murku zar. (V-gip) A EY III 365 (trabalenguas). An urrean egoan morko zabal batean eskuak busti zituan. Erkiag BatB 95 (v. tbn. 104).
v. tbn. Otx 112. Gand Elorri 211. Etxde Egan 1961 (1-3), 95. (msOch 319, Izt 36v), morko (V-ger-m ap. A). “Jarro desportillado” msOch 319. “Vasija grosera, jarra desportillada” A. “(V-ple), orinal, vaso de noche” A.

I I (Adj.).

1. morko. Desportillado, (vasija) deteriorada. Lurrezko pitxar morko ta leiarrezko edanontzi batzuk. Ag Kr 19. Kazuelatxoan intxaur-saltzea, / txarro morkuan txunpletin. “Aita San Migel” (ap. DRA).

2. (V-ger-ple-arr-oroz ap. A), morko (V-ger-m ap. A). “Persona grosera” A. || MURKO EGON. “Murku dao, está de morro (enfadado)” Iz ArOñ.

Sinonimoak: iz.

[suila]: edarra, pegar, suil, ferreta Ipar., txanbil g.e., txantxil g.e., lusuil Gip. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es iz. vasija, cántaro, jarra
fr iz. récipient, pichet, cruche
en iz. vessel, pitcher, jug
port iz. vaso, jarro

Testuinguruan

Ming dinastiako murko baten truke 1,22 milioi euro ordaindu dute Londresko Bonhams enkante etxean. [Berria, 2009-05-16, «Murko txinatar bat 1,22 milioi eurotan erosi dute» [Kultura]]

Murko dago! #gaurkohitza