ninika

iz. 1 iz. Landarearen begia. Ik. begi 8; pipil; pinporta. Kimu bakoitza dagoela ninikaz betea. Landareen ninikak ernetzen hasi dira, udaberria hurbil da. 2 iz. Begi ninia. (Hiztegi Batua)

Orotariko Euskal Hiztegian

ninika (G-goi, AN, BN ap. A; Lar, Aq 522 (AN), VocBN, VocZeg 286, H), ñiñika (H).

1.Botón, en los árboles” Lar. “Brotar, ninikea etara” VocZeg 286. “Bourgeon, bouton. Landareen ninikak ernatzen hasi dira, uda berria hurbil da, les bourgeons des plantes […]” H. “Fruto recién formado, yema, bulbillo. Ninikea etara (G-goi), brotar una planta. Aza-ninikak, arbi-ninikak (BN-ciz-baig, R), bertones de berza, bertones de nabo” A. v. nini (4), niniko. Ekusten dezu [alsuma] bakoitza dagoala ninikaz edo motez betea. AA I 42. Nola lurrak ekhartzen baitu ninika, nola baratzeak ninikarazten baitu hazia. Dv Is 61, 11 (Ol, BiblE landare, Ker landara).

2. (G, AN, BN-baig ap. A; Dv, Lcq 43). “Pistil, Å“il d’une plante” Dv. “Cáliz de la flor” A. Eztia berriz [egiten dute], loreari ninikatik ateratzen dioten ezadearekin. It Dial 11s. (Ur kukulu, Dv golkho, Ip kokoze).

3. (BN; Dv), ñiñika (L), niñika (-e AN-ulz). Ref.: A (ninika, ñiñika); Iz Ulz (niñike). Pupila. Bere begiko ñiñikari bezenbat atxikia zen bere mahasteiari. Larz GH 1959, 85.

Sinonimoak: iz. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    [pipila]: begi, pinpina, pipil, ninikadura g.e., pinpirin g.e.
    [begi-ninia]: Ipar. begiko nini, begi-nini, nini, betsein Bizk.

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es (1) iz. [landarearena] yema, brote (2) iz. [begikoa] (Ipar.) pupila del ojo; niña (del ojo)
fr iz. bourgeon [à feuilles]
en (1) iz. [landarearena] bud; shoot (2) iz. [begikoa] pupil
port (1) iz. yema, brotamento, brotadura, brotação (2) iz. [begikoa] pupila

Landareen ninikak ernetzen hasi dira, udaberria hurbil da.  (Hiztegi batua)

ninika (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)