Gaurko hitza

Recent Updates Page 244 Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 10:50 pm on 2017/06/22 Permalink | Reply
  Tags: H ( 215 )   

  hauspeatu 

  ad. hauspeatu, hauspea, hauspeatzen da ad. Kim. Prozesu fisiko baten edo erreakzio kimiko baten ondorioz, disoluzio bateko solutua produktu solido bihurtu. Disoluzio kontzentratuetatik hauspeatzen da glukosa. (Hiztegi Batua)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es da ad. (Kim.) precipitar
  fr Quím. (solidizar) précipiter
  en precipitate, separate out vtr phrasal insep

  Disoluzio kontzentratuetatik hauspeatzen da glukosa. (Hiztegi Batua)

  

  hauspeatu (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 11:12 am on 2017/06/21 Permalink | Reply
  Tags: I ( 288 )   

  ipurtzuri 

  adj. Alfer handia. Ik. alferrontzi. Ipurtzuri galanta duk hori lanerako! (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  ipurtzuri, ipurtxuri (G-goi-bet ap. A; VocZeg 287, Arzdi Aves 162, A Apend).

  1. (Saxicola oenanthe). “Golondrina” VocZeg y A. “Chotacabras” A Apend. “Ruiblanca” Arzdi Aves. “Collalba gris” MItziar Txoriak 112.

  2. (-rz- V-gip, G-to), ipurtxuri (G-azp). Ref.: A EY III 373; Gketx Loiola (ipur-txuri); Iz ArOñ (kiputz). Vago, holgazán. “Ipur-txuri galanta dek ori lanerako” Gketx Loiola. “Kiputz ipurzurixak” Iz ArOñ.

  3. Inútil, vano. Ta amets ipurtzuriak zer dira? Ldi IL 72.

  Sinonimoak: izond.

      [lausengaria]: balakari, balakatzaile, koipetsu, lausengari, lausengatzaile, losintxari, zurikatzaile, zuriketari, zuritzaile, ipurgarbitzaile beh., ferekatzaile Ipar. zah.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Orotariko Euskal Hiztegia eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) vago, holgazán (2) inútil, vano (OEH) || (1)  izond. adulador, -a, lisonjero, -a, halagador, -a (Elhuyar Hiztegia)
  fr (1) izond. très paresseux, -euse, fainéant, -e (2) inutile, vain || flatteur
  en (1) izond. lazy; layabout, lazybones (inf) (2) useless, vain || (colloquial) sweet-talker, flatterer, cajoler
  port (1) vago, folgazão(ona), folgado(a) (2) inútil, vão || (1) izond. adulador, -a, lisonjero, -a, halagador, -a (Elhuyar Hiztegia)

  Ipurtzuri galanta duk hori lanerako! (Hiztegi Batua)

   

  

  ipurtzuri (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)

   
• 

  Maite 8:50 pm on 2017/06/20 Permalink | Reply
  Tags: M ( 290 )   

  meskita 

  iz.  Musulmanak otoitz egitera biltzen diren eraikina. Baionako meskita San Espirituko auzotegian dago kokatua. (Hiztegi Batua)

  Sinonimoak:iz.

      [moskea]: moskea Ipar. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (Heg.) mezquita
  fr (Islam: templo) mosquée
  en (Islam: templo) mosque
  port (Heg.) Rel mesquita

  Erresuma Batuko meskiten segurtasuna «berraztertu» egingo duela iragarri du Theresa May lehen ministroak, atzo goizean Londres iparraldean izandako erasoaren ostean.  [May: «Erresuma Batuko meskiten segurtasuna berraztertuko dugu», Ander Pérez Zala, (Berria.eus, 2017-06-20)]

  

  meskita (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)

   
• 

  Maite 11:52 pm on 2017/06/19 Permalink | Reply
  Tags: K ( 331 )   

  krako 

  iz. 1 Ipar. Kakoa. Gelditu zen dilindan krako batetik. 2 iz. Ipar. Mus. Kortxea. krako bikoitz Ipar. Mus. Kortxeaerdia. (Hiztegi Batua)

  Sinonimoak: iz. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

      [kakoa]: Ipar.kako, kroka, mako, pintza, arpeu g.e., gantxo g.e.

      [musika nota]: kortxea Heg.

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz. (Ipar.) gancho (2) iz. (Mus.) (Ipar.) corchea
  fr (1) crochet (2) croche
  en (1) hook (2) (UK) quaver / (US)eighth note
  port (1) gancho (2) Mús breve

  Gelditu ziren dilindan krako batzuetik. 

  

  krako (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)

   
• 

  Maite 10:48 pm on 2017/06/18 Permalink | Reply
  Tags: D ( 105 )   

  desosegu 

  iz. Urduritasuna, ezinegona, sosegurik ez duenaren egoera.

  Sinonimoak:
  [ezinegona] : artegatasun Bizk., erreustarzün Zub., erreustasun Zub. (UZEIren Sinonimoen Hiztegian, ‘urduritasun’)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es desasosiego, intranquilidad, pesadumbre
  fr trouble
  en unease, feeling of unease, sense of unease, misgivings
  port desassossego, inquietação

  
  Esker mila, Josi Sierra, bideoa hain txukun ipintzeagatik!

  #gaurkohitza.ren 5. urteurreunaren harira bildutako argazki eta hitz guztiak ikusi nahi badituzu: Azaleratu zure hitza!

   
• 

  Maite 11:26 pm on 2017/06/16 Permalink | Reply
  Tags: A ( 569 )   

  adiskidetu 

  ad. adiskidetu, adiskide/adiskidetu, adiskidetzen da/du ad. Adiskide bihurtu, bereziki haserreturik edo etsaiturik zeudenak. Adiskidetu nintzen ostatuko ugazaba andrearekin. Lehengo elkar ezinikusi guztiak utzita, biak adiskidetu ziren. Adiskidetu da bere emaztearekin. Jainkoarekin adiskidetzen gaituen grazia. (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  adiskidetu (S; Urt, Lar, VocS <anis->, Añ, H, VocB), adixkidetu, adiskidatu, aiskiretu (V-gip), aixkiratu (V-gip, G-azp), aizkidatu (V-gip). Ref.: Lh; Iz ArOñ (aiskiretu); Etxba Eib (aizkidatu); Elexp Berg (aixkiratu).

  Tr. Formas con final en -atu se documentan en Añibarro (GGero 128), E.M. Azcue y EY (adiskidatu), JanEd (adiskiratu) y Uztapide (aixkidatu). En DFrec hay 14 ejs. de adiskidetu.

  Sinonimoak: ad.

      [onezkoak egin]: bakeak egin, baketu, onezkoak egin, errekontziliatu zah. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) da/du ad. hacerse amigos, -as; reconciliar(se), conciliar(se) (2) da ad. (Zuz.) conciliarse
  fr da/du ad. se réconcilier, devenir amis, se lier d’amitié
  en (1) du ad. to reconcile (2) da ad. to be reconciled
  port reconciliar-se

  Bakardadearekin adiskidetu naiz gisa batez. [Azken apeza, Piarres Aintziart (Elkar, 2005)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  adiskidetu (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)

   
• 

  Maite 10:58 pm on 2017/06/15 Permalink | Reply
  Tags: N ( 60 )   

  nekoso 

  adj.  Heg. Lgart. Neketsua. Lau eguneko bide luze nekosoa. (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegia

  nekoso (V-gip, G-azp, AN-gip-larr-ulz, B; H (V, G)), nekos (L, B, BN, S; VocB), nekosu. Ref.: A (nekos); EI 100; Lh (nekhos); Iz LinOñ 182; Asp Leiz2; Elexp Berg; Izeta BHizt2; Gte Erd 205.

  1. Fatigoso, costoso; pesado, aburrido; difícil, complicado. “Eulatzaia, lanbide nekosua” Iz LinOñ 182. Tr. Documentado en autores meridionales de los ss. XIX y XX. Al Norte se encuentra en Lafitte, en sendos ejs. de Prop y Almanaka Berria y en unos versos de Valcarlos del s. XX. La forma general es nekoso; hay nekhos en Prop y Lafitte, y nekos en los versos citados. Lau eguneko bide luze nekosoa bazegoan ere aren errira. Gco I 458. Askotan zerori zure burubarentzat nekosoa izango zera. Echve Imit 153. Zulo onen ataka da medarra eta sarrera nekosokoa. Izt C 73. Orazio luze nekosoetan. Arr Orac 28. Ilhabete hau osoki tzarra. Nabegazionera nekhoso. Almanaka Berria 1885, 11 (ap. DRA). Fraide trapensearen bizitza latz eta nekosua. Ezale 1899, 1a. Lan apostoliko nekhosari lothu zirenetik, hekien nekhe-izerdia Jainkoak nasaiki saristatu zuen. Prop 1906, 57. Fededunen arthatzea nekhos delarik, nekhosago da fedearen galdez daudezenen argitzea. Ib. 71. Aurrerapen nekosuak, baiña alere etengabekoak. Vill Jaink 179. Ez laiteke ikastia / Batere nekosa. LuzKant 122. Ain nekosua eztute izan / Amasarako bidia. Lasarte in Uzt Noiz 121. Nekhos eta bortxa-kara zaiku. Lf ELit 277. Ura lan nekosoa ta urria! BAyerbe 24. Areintzako etzan an / malda nekosurik. FEtxeb 182. Nekosoa egiten genduan etxerako etorrera. AZink 26.

  v. tbn. BOEans 413 (B, 1782). Izt C 100. Aran-Bago ManMed 270. MSIgn 346.

  2. (Ref. a personas, uso pred.). Que se esfuerza, que se cansa. Lanian eziyak, / nekoso biziyak. AzpPr 32. Zalla izango nula / banekin aurretik / nekoso jardun arren / amaitu orratik. AZink 9. Aruntzean nekoso joan nintzalako, onuntzerako artu nuan beste bidea. Ib. 159.

  Sinonimoak:izond. Heg. beh.

      [neketsua]: gaitz, gaizto, neketsu, nekez, zail, neke Ipar.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es izond. (Heg.) (lgart.) trabajoso, -a, arduo, -a, fatigoso, -a, cansado, -a
  fr adj laborieux, pénible, fatigant
  en adj arduous, difficult, laborious
  port adj trabalhoso(a)

  Lau eguneko bide luze nekosoa. (Hiztegi Batua)

  

  nekoso (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)