Gaurko hitza

Tagged: M Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 6:17 am on 2011/01/10 Permalink | Reply
  Tags: M   

  moxal 

  iz. Urtebete arteko zaldia, arra nahiz emea. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  [urtebete arteko zaldia (arra zein emea)] txiko Bizk. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

  es potro, caballo joven [macho o hembra]
  fr poulain
  en [arra] colt; [emea] filly

  Hiritik ordubetera oinez, zeppelina pausatu zen toki berean, zalditegi bat zegoen hainbat moxal eta zaldirekin. [Ihes betea, Anjel Lertxundi (Alberdania, 2006)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  moxal (FlickrCC, ynskjen)

  

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 9:29 am on 2011/01/09 Permalink | Reply
  Tags: M   

  musuzapi 

  iz. Sudurretako mukiak kentzeko erabiltzen den zapi txiki aproposa. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

   
• 

  Maite 11:06 am on 2010/12/09 Permalink | Reply
  Tags: M   

  mitxa 

  Euskaltzaindiaren Hiztegi Batuak ontzat ematen ez duen hitza da, berez:  mitxa* e. metxa. Eta pena da, metxa eta mitxa ez baitira gauza bera. Eta mitxa idatzi nahi denean metxa idaztea, hitza eta hitzaren izpiritua ez errespetatzea da.

  Ipar Euskal Herrian “mitxa” ez zaio metxari erraten, baizik eta pospoloari. Baina beste adiera bat ere badu, are garrantzitsuagoa, Orotariko Euskal Hiztegian ageri den antzera:

  mitxa (BN ap. Lh; H). “Il se dit de matières inflammables et à moitié brulées, préparées pour le briquet. Zure dunda mitxarik gabe da, votre étui à mèche est sans mèche” H. “Allumette” Lh. Mutilak zigarreta bat piztu nahi izan zuen […]; bi mitxa erabili behar izan zituen heltzekotz. Mde Pr 153. (Fig.). Ba, egiazki, arno gaitza da hau! Zer mitxa duen!!! Larz GH 1934, 487.

  Mitxa da norbaitek bere baitan daukan energia, indarra, bizitasuna. Eta energia, indar edo bizitasun hori ez da “metxa”, eta ez da zuzen “mitxa”-ren ordez “metxa” zuzentzea, indar edo energia hori adierazteko.

  Eneko Bidegain

   
• 

  Maite 8:23 pm on 2010/12/06 Permalink | Reply
  Tags: M   

  malur 

  iz. (batez ere Ipar.) Ondikoa, zorigaitza. Aurten gertatu zaigun malurak erdiratu dit bihotza. Malur egin. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz. Ipar.
  [ondikoa, zorigaitza] ezbehar, koaita, miseria, zorigaitz, zorigaizto, zoritxar, dohakabetasun Ipar., dohakaitz Ipar., lazeria Ipar., makur Ipar., ondiko Ipar., desditxa beh., desgrazia beh., alditxar g.e., gaitzegoki g.e., helkaitz g.e., lankerio g.e., behargabe Ipar. g.e., destorbu Zub. g.e., asturugaitz zah., dohaingaitz zah.UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
  

  es desdicha, desgracia
  fr malheur, disgrâce
  en bad luck, misfortune

  Hala eta guztiz ere, inoiz ere ez malur handiagorik, maitasun ziztadak jaso nituenean baino. [Hollywood eta biok, Javi Cillero (Alberdania, 1998)] (Ereduzko Prosa Gaur)

   
• 

  Maite 2:57 pm on 2010/10/26 Permalink | Reply
  Tags: M   

  murtzi 

  iz. (Ipar.) Behaztopa, oztopoa. • MURTZI JO. Behaztopatu, oztopo egin.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz. Ipar. g.e.
  [behaztopa, oztopoa] debeku, eragozgarri, eragozle, eragozpen, eragozpide, estropezu, galarazpen, oztopo, oztopobide, traba, trabagarri, behaztopa Ipar., behaztopagarri Ipar., faxeria Ipar., poxelu Ipar., baragailu Zub., enbarazu beh., behaztopa-harri jas., eragaitz jas., molestia Heg. beh., atzerabide g.e., atzeragarri g.e., atzerapen g.e., behaztopabide g.e., eragozketa g.e., baragarri Ipar. g.e., enpatxu Ipar. zah., harzaragarri Ipar. zah., trabu Ipar. zah., trebukagarri Ipar., destorbu Sort. zah. (UZEIren  Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
  

  es obstáculo, estorbo, impedimento
  fr trébuchement, obstacle, gêne
  en obstacle, handicap, hindrance, impediment; nuisance
  ja 障害物 (shōgaibutsu); 迷惑 (meiwaku)

  Murtzi jorik, mustupiletako bat hartu dut. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

   
• 

  Maite 7:32 am on 2010/10/25 Permalink | Reply
  Tags: M   

  mandrainkeria 

  iz. Alferrik egoteko bizioa.

  Sinonimoak: iz.
  [alferkeria] alferkeria, alfertasun, alprojakeria Heg., baldankeria, lasaikeria, nagi, nagikeria, nagitasun, trapukeria, zabarkeria, laxokeria Ipar., totalkeria Ipar., nasaikeria Bizk., aroikeria zah., bagaitasun zah. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan:
  

  es vagancia, holgazanería, pereza
  fr paresse, fainéantise, flemme
  en laziness, idleness
  ja 怠慢 (taiman)

  Lanera bueltatzeko garaia heldu zitzaien. Mandrainkeria zein txarra zen gogoratzen zuten atseden hartzen zuten bakoitzean.

   
• 

  Maite 10:27 am on 2010/09/25 Permalink | Reply
  Tags: M   

  maskor 

  iz. 1. ZOOL. Hainbat animaliaren kanpo–estalki gogorra. Ohiz karekizkoa izaten da, baina kasu batzuetan eta zati batean behintzat, kitinazkoa, adarkizkoa edo silizezkoa izan daiteke. 2. TEKNOL. Eskuarki bi atal (bata finkoa eta bestea higikorra) izaten dituen metalezko molde iraunkorra. Barrunbearen forma piezarenari dagokio xehetasun guztietan. Galdaketan serie handiak doitasun handiz egiteko egokia da.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  [kuskua] oskol, kusku Ipar. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
  

  es concha
  fr coquille, coquillage
  en shell

  Olatuen marmarra, kaioen txilioak, maskor batez belarriraturik behinolako tuneletatik jalkitzen ziren garrasiak laxo-laxo ari ziren airean. [Hollywood eta biok, Javi Cillero (Alberdania, 1998)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  maskor (FlickrCC, visualpanic)