Gaurko hitza

Tagged: X Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 11:33 pm on 2021/09/04 Permalink | Reply
  Tags: X   

  xoxo 

  1 iz. Ipar. eta Naf. edo Adkor. Zozoa (txoria). Birigarroa arbolan eta xoxoa sasi ondoan. 2 adj. Adkor. Zozoa, ergela. Ez gara xoxoak, badakigu arriskuak badirela. (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  1 xoxo. (Ht VocGr Lar <chochoa> Dv), xotxo (H) “Lance” Ht VocGr 378. “Dard” Ib. 345. “Dardo” Lar. “Flèche, dard” H. 2 xoxo. v. zozo.

  Sinonimoak: iz.

  [xoxo] : zozo (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz. (Zool.) mirlo (2)  izond. tonto, -a, insustancial, bobo, -a
  fr (1) iz. (Zool.) merle (2)  izond. niais, -e ; stupide, nigaud, -e
  en (1) iz. (Zool.) blackbird (2)  izond. stupid, dumb, foolish
  port (1) iz. (Zool.) melro (2)  izond. tonto, -a, insubstancial, bobo, -a

  Testuinguruan

  Hala da ze, xoxoa eta belea ginen, itxuraz. [Azeria eta Lehoia, Edorta Jimenez (Txalaparta, 2007)]

  

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 9:47 pm on 2021/02/04 Permalink | Reply
  Tags: X   

  xangre 

  iz. Ipar. Minbizia.  (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  xangre. sangre , xankre (L, BN, S ap. Lh; Urt IV 126, Hb), txankre (Lar).
  Cáncer. “Zaratán, min bizia, txankrea” Lar. v. minbizi. Tr. Documentado en textos septentrionales desde Haraneder. Presuna batek izanen du kanzer bat edo sangre bat besoan. He Phil 217 (SP 215 xamarra). Halako jendeen hitza xankre bat bezala baratxe-baratxe irabaziaz doha. He 2 Tim 2, 17 (Lç gangrená, TB, Dv, Ol, BiblE minbizia). Haren xankrea ideki zen, et denbora gutirik barnean izigarriki hedatu zen. Birjin 608. Gau-erditan, burura heldu zaio: Xangrea duela zintzurrean! Bai, xangrea! Ez zen bertzerik! Xangrea eta bere pipatzeak emanikako xangrea! Barb Sup 34. Badakizu zer eritasun izigarria den odol-xuria, zonbaitek odolaren xankrea erraiten baitiote. Herr 27-11-1958, 1. Xangriaz jana, bilintzi-balantza dabila Roosvelt, gizonkiaren orde, izaitekotz gizonaren itzala. SoEg Herr 27-5-1965, 1. Erresuma jorienetan ere gelditzen dira, xangre batzuen pare, beren zuzena ardietsi ez duten herrialdeak. Othoizlari 1967 (n.º 48), 12. Griña asko aipatu dituzte, oro xangre handienak, familiari kalte egiten diotenak. Herr 20-5-1971, 3.
  XANGRE-BELAR (-belhar L, BN, S ap. Lh; Hb). “Dentelaire” Hb.

  Sinonimoak: iz. Ipar. g.e.

  [minbizia]: minbizi, bizien Bizk., kantzer g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es iz. (Ipar.) (Med.) cáncer
  fr iz. (Med.) cancer
  en iz. (Med.) cancer
  port iz. (Med.) câncer, cancro

  Testuinguruan

  Ustezko paradoxa ez da horren paradoxikoa. [Europako mugetan barrena, Edorta Jimenez (Txalaparta, 2000)]

  

   
• 

  Maite 7:44 am on 2020/04/18 Permalink | Reply
  Tags: X   

  xabalina 

  iz. Lehen arma gisa eta, gaur egun, atletismo ariketetan erabiltzen den haga edo makila modukoa, luzea, eskuz jaurtitzen dena. Xabalina jaurti. (Hiztegi batua)

  Wikipedia

  Xabalina jaurtitzeko diseinatuta dagoen lantza bat da. Historiaurreko ehiztariek eta gerran sartuta zeuden gerlariek erabili zuten. Zeltiberiar gerlarien hilobi askotan burnizko xabalinak aurkitu izan dira, eta, Bayeuxko tapizean, gudu bat irudikatzen da, etsaiaren aurka airean jaurtitako xabalinekin. Bultzada eta indar handiagoa emateko eta jaurti ondoren berreskuratzeko, batzuk erdialdean lotzen ziren, soldaduari ere lotuta zihoan uhal batekin, latinez améntum izena hartzen zuena.

  Egun, xabalina, atletismoko proba batean erabiltzen da

  Beste hizkuntza batzuetan

  • es (1) iz. [jaurtitzeko lantza arina] jabalina (2) iz. (Kir.) jabalina
  • fr (1) iz. [arma] javeline (2) iz. [jaurtiketa-probakoa] javelot
  • en iz. javelin
  • port iz. Dep dardo

  Testuinguruan

  Xabalina jaurtitzaileak zeuden bertan, lehian.
  Ez balego beste mundurik, Karlos Linazasoro (Alberdania, 2000), Orr.: 85 (EPG)

  

   
• 

  Maite 11:50 pm on 2020/01/03 Permalink | Reply
  Tags: X   

  xerra 

  iz. 1 iz. Zerbaitetatik, bereziki jaki batetik, ateratzen den zati zapala eta mehea. Haragi xerra bana. Hiru xerra ogi txigortu. Arrautza bat eta erremolatxa xerra bi jan ditu. 2 iz. Haragi xerra. Bazen urte pare bat xerrarik jaten ez zuela. Xerra patatekin. (Hiztegi Batua)

  Sinonimoak: iz.

      [xerra]: xafla Ipar., zafla Ipar., tajada Heg., xerrada Gip., arrunda Ipar. zah. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz. [haragiari buruz] filete (2) iz. [jatekoa] loncha, rodaja, rebanada, tajada (3) iz. encaje de adorno de las mujeres
  fr (1) iz. bifteck (2) iz. tranche, rondelle
  en (1) iz. [of meat] steak, fillet; [of bacon] rasher (2) iz. [of lemon, bread] slice, sliver
  port iz. (de carne, de pescado) bife

  Afaltzeko haragi xerra eder bat jan dugu. #GaurkoHitza

  

  xerra (Gaurko hitza, CC0 Domeinu Publikoa)

   
• 

  Maite 10:12 pm on 2019/09/13 Permalink | Reply
  Tags: X   

  xehakapen 

  iz. 1 iz. Zehaztasuna. Ik. xehetasun 2. Aurrerantzean xehakapen handiagoz jorratu beharko ditugu gai horiek. 2 iz. Azalpen edo zerrenda xehakatua. Kreditu gehigarriak emango ditugu, 214.630.000 euro arte, lege honetako eranskinean jasotako xehakapenaren arabera. (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  Sinonimoak: iz. (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

  [birrintze]: birrintze, hauste, xehakatze, xehatze, txikitze.
  [bereizte]: bereizte, banakatze, banatze, banaketa, zatitze

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es iz. detalle, desglose
  fr iz. détail, décompte
  en iz. detail, breakdown
  port iz. detalhe, desmembramento, separação

  Urtez urteko xehakapena egin dute. #gaurkohitza

  

  xehakapen (Gaurko hitza, CC0 Domeinu Publikoa)

   
• 

  Maite 10:52 pm on 2019/05/03 Permalink | Reply
  Tags: X   

  xurrutarri 

  iz. Gargola. (Elhuyar Hiztegia)

  Sinonimoak: iz. g.e.
  

  [harraska]: harraska, harri, sukaltarri, dala Bizk. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es iz. (Arkit.) gárgola
  fr iz. gargouille
  en iz. gargoyle
  port iz. (Arkit.) gárgula

  Notre Dameko xurrutarriek istorio bitxiak ezkutatzen dituzte. 

  

  xurrutarri (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)

   
• 

  Maite 9:59 pm on 2018/03/23 Permalink | Reply
  Tags: X   

  xingola 

  iz. 1 iz. Oihal edo ehunezko zerrenda luze eta mehea. Ik. zinta. Zetazko xingola. Atorra bat, gainetik dena xingola, urre eta girgileriaz apaindurik. Errienta, bere paperak eskuan, antzoki zolan izanen da, beltzez bezti, xingola bat seinale, eginkizunen kudeatzeko. Adats horail distiratsua, xingola batek lepondoan batua. Xingola darie makila multzoei. Bidea eta ibaia, bi xingola mehar irudikoak. 2 iz. (Ohore gisa ezarria). Ohorezko medaila eta gurutze, xingola eder eta holako sari horietarik. Emazte bati eman diote “Légion d’honneur” xingola. (Hiztegi Batua)

  Sinonimoak: iz. Ipar.

      [zinta]: galartzu, girgil, zinta, erriban Ipar. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz. (Ipar.) cinta, banda, franja, tira, faja; galón (2) iz. (Med.) usagre
  fr (Ipar.) ruban, bande ; galon
  en strip, ribbon
  port fita, faixa, banda

  Xingola horia.

  

  xingola