(1) iz. (Ipar.) Eztanda, leherketa. Dinamitazko zapartak. (2) iz. Jauzia. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: (1) eztanda, klaskada, leherdura (2) jauzi, salto (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
Eguraldia epeldu baino lehen hil zen zure aita, lan egiten zuen meategiko galeria bateko grisuak zapart eginda. [Ihes betea, Anjel Lertxundi] (Ereduzko Prosa Gaur)
adb. Balantzaka. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: balantzaka, kulunka (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
Jauregiko portalera abiatu zen, mantso, ziraldoka, ahiturik, sendotasuna berreskuratzeko eginahalak eginez. [Ararat mendiaren sumina, Yasar Kemal / Fernando Rey] (Ereduzko Prosa Gaur)
du ad. Ugal-organoak erauzi edo ugaltzeko ahalmenik gabe utzi, bereziki animalienak.
Sinonimoak: irendu, irantzi
Mozorro hori, ordea, kaltea besterik ez da azken batean: sinetsi egin dugu, sinetsarazi egin digute maitasuna badena, eta horren bitartez mugatu, murriztu, ia-ia zikiratu ere egin gaituzte, gorputzaren adierazpen natural horretarako; hor nengoen ni adibidetarako: hamazazpi urteak bete berriak eta oraindik ere beste inoren txitxiak zer gustu zuen probatu gabe. [Nerabearen biluzia, Xabier Mendiguren Elizegi]
iz. (BN/ Z) Distira.
Sinonimoak: distira, dirdira, zohargi, leinuru, disdisera, dirdirapen, dizdizada, ñirñir, zirtzirt, erlantz, printz, argitasun, bristada.
“Zerbait gertatzen da?” izan zen Juleneren galdera bakarra, jada atearen beste aldean, eskaileretako ilunpean zutunik zegoen Ilunen begien zohardura zekusala. [Gure Gauzak S.A., Ur Apalategi Idirin]
adb. Zalutasunez, lastertasunez.
Sinonimoak: azkar, arinki, biziki, bizkor, laster.
Agudo jaitsi gara, zaluki. [Baina bihotzak dio, Xabier Montoia]
adb. Egiaz, benetan. Zinez diotsut. • ZINEZ ETA MINEZ. Bene-benetan.
Sinonimoak: egiaz, egiatan, benetan, egiazki, zin-zinez, zinki, benaz, bene-benetan, serioski, zintzoki, leialki, itsu-itsuan…
Zinez penatuta zegoen, hori benetan sinetsi nion. [Neguko zirkua, Harkaitz Cano]
iz. Aztarna, seinalea.
Sinonimoak: (1) aztarna, aztarren, arrasto, seinale, marka, ezaugarri… (2) susmo, usain, aieru… (3) antz, itxura, tankera, traza, kutsu…
Oinazearen zantzu gogoilunak zeuzkan aurpegi tolesgabean. [Ihes betea, Anjel Lertxundi]
Reply