teiu

adj. Zub. Zikina, lohia. Pentsamendu teiuak. (Hiztegi Batua)

Orotariko Euskal Hiztegian

teiu. Etim. De lat. taedium.

1. (O VocPo ; th- S ap. A; SP, HeH Voc (s.v. likhitsa), Hb, Gèze, H (S); theya det., Dv (S)), teixu (R-is ap. A ). Sucio; obsceno; impuro ritualmente. “Malpropre” , “sale”, “souillé” Gèze. “1. sale, malpropre. Suñeko, esku theiua, […]; 2. (au fig.), souillé, impur” Ib. “Sucio, obsceno” A. Theiu eta satsu mundu huntara jin niz. Tt Onsa 17. Besteri gogo theiüreki sogitia gaizki deia? Bp I 96. Jente güzien zaña theiü zela. –Nola theiü? –Bekhatü orijinalaz. Bp II 21s. Gaiza gaixtuak eta theiak. Mst III 6, 4. Abilua, hi theiü iz, holako gaizak ene beharrietara erakharten dütianian. Ib. 6,4 (SP likhitz, Ch lohi). Haiek theiü ützirik. Etch 628. Khantore, kobla theiü huntzia, khantatzia, erakustia, gogo theiüreki her behatzia. Myst 19. Pentsamentü theiü hetan egoitia. CatS 49. Seme batez amatü zirenak, theiü bezala egoiten ziren berrogei egünez. Ip Hil 111. Haren beharriak theiü zütüzün herenegün. Lacomb ms. (ap. DRA). Ostatu eta bar theiu / hêtan maitharzun ez-ohituek / ba zutelarik entseiu. Mde Po 80. Bo, berdin balio dü, mukanesa deja theiu düzü. Egunaria 23-7-1963 (ap. DRA).

2. ” Theiu […] teigneux” Hb. Se trata tal vez de una acepción etimológica (cf. theina s.v. 3 tina).

Sinonimoak: izond. Zub.

[zikina]: likits, lohi, satsu, urde, zikin, zikintsu Ipar., enas Heg., txerri Heg., ugerdo Bizk., ugertsu Bizk., zerri Ipar./Naf., endes Zub., ahats zah., zital zah.    [moralarekiko garbia ez dena]: biziozko, haragikoi, haragikor, lizun, lizunkoi, lohi, urde, zikin, biziotsu Ipar., likits Ipar., indezente beh., satsu jas., limuri g.e., ahats zah., bizioso zah., desonest zah., debox Ipar. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es (1) izond. sucio/cia, manchado/da (2) izond. sucio/cia, deshonesto/ta
fr (1) izond. sale (2) izond. malhonnête
en (1) izond. stained, spotted (2) izond. dishonest, indecent
port (1) izond. sujo(a), manchado(a) (2) izond. desonesto

Testuinguruan

Pentsamendu teiuak zituen. (Hiztegi batua)