Hamargarren planetaren aurrean al gaude?

By on 2006(e)ko urtarrilak 16 in orokorra

klikatu hemen gehiago jakiteko XX. mendeko azken hamarraldian astronautek burututako ikerketen ondorio, gorputz handiko objektu berri batzuen existentziaz ohartu ziren: Quaoar (1250km diametroa), Ixion (1065km diametroa) edo 2003EL61 (1600km diametroa). Hauek planetoide izenez ezagutzen dira behar adina handiak ez direlako planeta deituak izateko. Baina bada 2003UB313 izeneko gorputz bat 2700km-ko diametroa duena, hau da, Pluton baino %20a handiagoa dena!

2005eko uztailaren 28an Jose Luis Ortiz astronomoak planetoide berri baten aurkikuntza iragarri zuen, 2003EL61, hain zuzen ere. Gorputz hau eguzki-sistemako objektu bitxienetarikoa zen, Plutonen tamainakoa eta zigarro itxurakoa. Honek bere gorputzaren inguruan birak ematen zituen lau orduz behin eta Kuper-gerrikoan kokatzen zen. Bertan kometak, planetoideak eta esteroideak ere bazeuden.

2003EL61 planetoideen aurkikuntzak liskar handiak ekarri zituen. Bere aurkikuntza iragarri eta egun gutxi batzuetara, Michael Brown astronautak bere ordenagailuan burututako datuak zelatatu izana leporatu zion Jose Luis Ortiz astronautari. Honek aditzera eman zuenez, bere lan-taldean burututako ikerkuntza batzuen ondorioz, ohartu ziren planetoide berri baten existentziaz. Halere, hainbat froga burutu ondoren, Brownen salaketak egiatzat hartu ziren.

Handik denbora batera, Brownek planetoide berri baten aurkikuntza adierazi zuen. Lehen aipatu dugun bezala, Pluton baino %20a handiagoa zen. Hamargaren planetaren aurrean al gaude? Hau UAIek (union Astronomica Internacional) hartu beharreko erabakia da.

Michael Brownen taldekoak �cazaplanetas� izenaz ezagutzen dira, Kuper-gerrikoan kokatzen diren 3 objektu nagusiak aurkitu dituztelako: 2005FY9, eta lehendik aipatutako 2003EL61 eta 2003UB313 (Conejito de Pascuas, Santa eta Xena izenez ezagutzen dira hurrenez hurren). Hori bai, behin-betiko izenak UAIren esku geratzen dira.Objektu berriak aurkitzea ez da gauza zaila, benetan zaila dena hauen tamaina determinatzea da. Hau lortzeko modurik egokiena infragorrizko teleskopioak erabiltzea da.

2005 urtean, astronauta batzuek Xenak (2003UB313) satelite bat zuela aurkitu zuten. Aurkikuntza honek izugarrizko aurrerakuntza ekarri zuen, sateliteen errotazioak eta Xenaren arteko distantziak planeta berrien masa determinatuko baitzuen. NASAk hau guztia ikertzeko New Horizons-a aireratuko du 2006. urte hasieran eta 2015. urte inguruan iritsiko da Pluton eta Kuper-gerrikora.

Informazio gehiago nahi izanez gero, klikatu hemen.

Comments { 0 }

Jose Mari Goenagaren “Sintonia” film laburra garaile Beasainen

By on 2006(e)ko urtarrilak 13 in zinema

Jose Mari Goenaga Ordizia (Gipuzkoa), 1976.

Jose Mari Goenaga

Manchesterren eta Donostian Enpresa Administrazioa ikasi ondoren, Goenagak errealizazio ikastaro bat egin zuen Urnietako Sarobe zentroan. 2001ean Moriarti Produkzioak enpresa sortu zuen. Zuzendu dituen film laburrez gain (besteak beste, sari ugari jaso dituen Tercero B ), Supertramps animaziozko film luzearen gidoigile eta zuzendarietako bat da. Orain Lucio dokumentalaren proiektuan lanean ari da

Azkeneko film laburra SINTONIA izan da, honekin bi sari eskuratu ditu, Beasainen azkena Goienizek antolatutako Film Laburren gauean. Jose Marik ilusio handiz jaso du berria. Izan ere, gaur egun Donostian bizi den arren, Ordiziakoa dela dio eta, bere ustez, ikusleen artean etxekoak eta lagunak egoteak eragin handia izan du sari du honetan.

ZuzendariakSintonia filmean istorio labur bat aurkezten digu. Zinemagileak berak Hitzak egindako elkarrizketa honetan adierazten digun bezala:

Peaje batean gertazen da. Neska bat bere autoan irratian ematen ari diren kanta bat abesten ari da. Mutil batek ikusi egiten du eta neskarekin hitz egin nahi du; frekuentzia sintonizatzen du eta neska entzuten ari den irratsaiora deitzen du. Komunikazioa hain zaila den garaiotan bi pertsonen arteko komunikazio zuzena erakutsi nahi izan du.

Grabaketa eta ekoizpena nahiko kaotikoak izan direla dio Jose Marik. Eguraldi ezin okerragoa tokatu zitzaien, euritsua, haizetsua… Alde horretatik, nahiko zorte txarra izan zuten. Hasieran nahiko lurjota zeuden baina gero forma hartzen joan zen dena, eta azkenean gustura gelditu dira emaitzarekin.

Aurreko lana, Supertramps , animazioko film luzea izan zen eta orain, berriz, film laburretara pasatu da. Orain Lucio dokumentala grabatzen ari da.

Lucio Urtubia Cascanten, Nafarroan, jaiotako anarkista da. Duela 50 urte Parisera erbesteratu zen, eta han sartu zen borroka anarkistan. Oso sonatuak izan ziren bere hainbat ekintza. Ezagunena Citybank bankuari egindako iruzur handia da. Parisen bizi da egun. Bera ez da nazionalista, baina dokumentalaren berri izan zuenean pozik hartu zuen, badu euskaldunekiko atxikimendu berezia. Lucioren pertsonaia aldarrikatu nahi genuen: Robin Hood moderno bat.

Jose Mari gaur egun Moriarti ekoiztetxean dabil lanean, ekoiztetxe honekin egitasmo ezberdinak sortzea du helburu. ETB laster emititzen hasiko den saio bateko gidoilari bezala ere arituko da.

Hemen klikatuz, Supertramp luzemetraia egin zueneko elkarrizketa bat irakurtzeko aukera izango duzue.

ZORIONAK ETA JARRAITU ORAIN BEZALA LANEAN

Comments { 1 }

EL CODIGO DA VINCI pantaila handian

By on 2006(e)ko urtarrilak 13 in literatura, zinema

Dan Brown Nork ez du inoiz entzun Dan Brown idazlearen EL CODIGO DA VINCI liburuaren izena? Orain, istorio hau zinean ikusi ahal izango dugu, izen berberarekin. “Best seller” honek izugarrizko polemika sortu du orokorrean gizartean; eta, batez ere, elizan. Espainian liburu irakurrienen zerrendan, bigarren postuan aurkitzen dugu obra hau, lehengoan idazle berberaren Angeles y Demonios baitago.

Filma Parisko Louvre museoan hasi zen errodatzen 2005eko ekainean, zuzendaria Row Howard delarik. 2006ko maiatzaren 17,18 edo 19an estreinatuko da munduko hainbat txokotan. Liburu honek negozio izugarria ekarri dio askori: irakurle ugarik obraren eszenak ezagutu nahi izan dituztenez, erakunde askok bisita gidatuak antolatu ditu. Halaber, interes handia sortu du Leonardo Da Vinciren obrengan, hauetariko asko agertzen baitira istorioan zehar.

Sony Picturesek bost milioi dolar ordaindu ditu nobelaren eskubideengatik (nire iritziz, filmak sortuko dituen diru zifrak askoz ere handiagoak izango dira bere ospea dela eta). Pelikula egingo dutenak jakitun dira gizartean eragin duen polemikaz, eta eurek dioten bezala:

Izan duen eraginagatik, katolikoak gutxien erasotzen saiatuko gara obraren hainbat atal filmatzerakoan, jakin badakigulako kristianoak gizartearen zati garrantzitsua direla eta ez dugulako inor mindu nahi.

Erakunde kristiano ugarik produktoreei eskatu die euren fedearen historia ez zikintzeko eta euren ospe ona gordetzeko, gidoiak egiterakoan. Produzitzaile hauen estrategia, filmea ikuslego gehiena erakartzea da, hainbat atal moderazioz grabatuz; beraz, esan dezakegu pelikula hau “antikristiano moderatua” dela, hau da, liburua baino otzanago edo suabegoa dela nolabait esateko.

Liburuaren azalaEz dakienarentzat ondo etorriko da puntu honetan kontakizunaren gorabeherak aipatzea. Istorioa Louvre museoan hasten da bertako kontserbadore bat hiltzen dutenean. Langdon sinbologoa eta Sophie kontserbadorearen iloba hiltzailea nor izan den asmatzen saiatuko dira. Erailea Silas kristaua da Aringarosa gotzainaren laguntzaz, eta hau “Grial Santua” aurkitzeko egin du. Grial hau kristautasunaren historia zalantzan jartzen duen froga da. Silasek hau aurkitu nahi du suntsitzeko, baina Langdon eta Sophiek kristautasunaren “benetako” historia argitu nahi dute.
Beranduago konturatuko dira Grialak izugarrizko zerikusia duela Sophieren eta bere arbasoekin. Amaiera erabat interesgarria da, erabat harrituta geratzeko modukoa, beraz, zuek bakarrik asma dezazuen utziko dut.

Aktoreak honako hauek izan dira:

      Robert Langdon (amerikar sinbologoa)……………..Tom Hanks
      Sophie Neveu (kontserbadorearen iloba)…………Audrey Tautou
      Bezu Fache (polizia)……………………………………………Jean Reno
      Aringarosa gotzaina…………………………………………..Alfred Molina
      Silas (kristau hiltzailea)……………………………………….Paul Bettany

Nik nobela hau irakurria dut eta oso interesgarria dela ziurtatzen dizuet, behin hasita ezin utzi den liburu horietako bat da eta inoiz irakurri dudan onenetarikoa; beraz, denok animatzen zaituztet berau irakurtzera, zur eta lur geratzeaz gain, gauza mordoa ikasiko baituzue.

Nobela eta bere idazleari buruzko informazio gehiago jakin nahi izanez gero, klikatu hemen!

Comments { 1 }
-->