Dakizuen bezala, Hautaprobak unibertsitatean sartzeko bidea ematen duten gaitasun-probak dira, eta horiek gainditzea derrigorrezkoa da ikasketak unibertsitate publikoan hasi nahi duten bertako zein kanpoko ikasleentzat.
Zorionez edo zoritxarrez, aurtengo Hautaprobak izkinaren bueltan dira! Hainbeste kezka, buruhauste, urduritasun, larrialdi eta estura sorrarazten dizkiguten azterketak hementxe dira bihar hasi eta ekainaren 8ra bitartean. Euskarako proba, bihar izango da. Euskaljakintza ez dabilenez oso fin (ikasturte amaieran ekingo diot berritzeari), hementxe ipiniko dut azken errepasoa egiteko behar duzuen guztia. Osorik hautaproba prestatzeko gunea ikusteko: EUSKARA HAUTAPROBA.
GAITASUNAK
Proba honetan, irakurmena eta idazmena izango dira helburuen lorpena neurtzeko baliabideak. Honako gaitasunak bermatu nahi ditu:
- Ikasleak testu argiak eta zehatzak sor ditzake gai askori buruz, eta gai da, orobat, gai orokorrei buruzko ikuspegi jakin bat aldezteko, aukera bakoitzaren aldeko eta kontrako argudioak emanez.
- Ikaslea gai da argi eta hizkuntza estandarrean idatzitako testuen puntu nagusiak ulertzeko, gai ezagunei buruzkoak badira, kulturaren esparruan, ikasketen esparruan eta aisialdian.
- Gai ezagun edo interes pertsonalekoei buruzko testu soilak eta koherenteak osa ditzake ikasleak. Esperientzien, gertaeren, nahien eta asmoen berri emateko gai da, eta gai da, orobat, bere iritziak labur-labur arrazoitzeko edo bere asmoak azaltzeko.
Probaren ezaugarriei (idatzizko ulermena, idazmena, hiztegia, zuzentasun gramatikala, ortografia, koherentzia eta kohesioa) buruz gehiago jakiteko:
Bi eredu izango dituzue aukeran:
ATALEZ ATALEKO BERRIKUSTEA:
Dakizun bezala, ulermena da azterketako lehenengo atala. Bertan, emandako testuari buruzko galderak egiten dira. Erantzunetatik testua ulertu dela aditzera ematen baduzu, puntuazio gorena emango zaizu galdera bakoitzean. Lau galdera direnez, bakoitzari 0,5 puntu dagozkio. Atal honen inguruan gelan esandakoa berrikusi nahi baduzu, joan
irakurri eta erantzun atalera.
Amaitzeko, egiaztatu urrats guztiak ondo eman dituzula:
ULERMENA
AHOLKUAK
|
| Erantzuten hasi aurretik |
|
|
| Gutxienez bi irakurketa egin: bizkorra eta arretatsua. |
|
|
| Ulertzen ez dituzun hitzak azpimarratu edo markatu. |
|
|
| Testuko informazioa aztertu eta alboan labur-labur egilea zertaz mintzatzen den ipini. |
|
|
| Ulermen galderak irakurri eta erantzuna non egon daitekeen begiratu. |
|
|
| Testua eta galderak ondo ulertu dituzula egiaztatu. |
|
|
| Erantzuna idatzi aurretik, bi aldiz pentsatu. |
|
|
| Erantzutean |
| Galdegaia zaindu. |
|
|
| Erantzun zuzena ematen ez bada, inferitu. |
|
|
| Galderaren erantzun osoa eman, hau da, galderari zuzenean erantzuten dioten datu guztiak biltzeko ahalegina egin. |
|
|
| Balorazioak saihestu. |
|
|
| Erantzun ondoren |
| Idatzitakoa berrirakurri eta, hala behar izan denean, aldaketak egin. |
|
|
GAIA ETA LABURPENA
Atal honetan emandako testuaren laburpen txiki bat egiteko eskatzen da eta gaia zein den esateko. Lan hori txukun egiten baduzu (ideia funtsezkoak emanaz eta testuaren nondik norakoez jabetu zarela erakutsiz), bi puntu emango zaizkizu, gramatika oker nabarmenik ez baduzu, behintzat. Beraz, sintesi gaitasuna neurtuko da. Era berean, zuzentasuna eta koherentzia ere kontuan hartuko dira. Akats larriak zigortuko dira.
Behin baino gehiagotan azaldu dugu
laburpena egiterakoan zer zaindu (jarraitu aurreko lotura esandakoa errepasatzeko). Bestalde, hementxe dituzu gaia eta laburpenaren autoebaluazioa egiteko fitxak.
GAIA
AHOLKUAK
| 1. Asmatutako gaiak testuaren muina jasotzen du, alferreko elementurik gabe. |
|
|
| 2. Esanguratsua izateko, gaiari ez zaio elementu garrantzitsurik falta. |
|
|
| 3. Ulergarria da. |
|
|
| 4. Irakurri ez duenak testuaren zentzua atzemango du gai honi esker. |
|
|
| 5. Ez hartu irudi edo metaforarik gaitzat. |
|
|
| 6. Luzera egokia du: ahalik eta hitz gutxien erabili. |
|
|
LABURPENA
Laburpena idazten hasi aurretik, paragrafo bakoitzaren aldamenean ideia nagusia jarri. Ideia nagusi horien bildumak emango dizue laburpen egokiena. Lokailuak erabili ideia nagusi horiek euren artean uztartzeko (ez idatzi esaldi solteak bata bestearen atzetik, inongo loturarik gabe).
| 1. Argi eta garbi adierazi gai nagusia zein den. |
|
|
| 2. Funtsezko ideia guztiak jaso. |
|
|
| 3. Hari nagusiarekin zerikusirik ez dutenean, osagarri, adibide eta txikikeria guztiak baztertu. |
|
|
| 4. Zehatz egituratu testua, zeure erara, artikuluaren ordena orpoz orpo jarraitu gabe. |
|
|
| 5. Ez ezer errepikatu. |
|
|
| 6. Ideia eta paragrafoak ongi uztartu. |
|
|
| 7. Lotura hizkiak (hala ere; hau da; adibidez; beraz…) erabili testuari kohesioa emateko. |
|
|
| 8. Artikuluaren berri izan gabe, irakurle batek erraz uler dezake zure laburpena. |
|
|
| 9. Testuan aipatzen direnak laburtu, zeure iritziak gehitu gabe. |
|
|
| 10. Luzera: laburpena eskatutakora egokitu. |
|
|
MOLDATU ESALDIAK
Ondo pentsatu lotu beharreko esaldi horien artean zer-nolako erlazioa dagoen (aurkaritzakoa, ondoriozkoa, kausazkoa…) eta horren baitan erabaki zein lokailu erabili. Kontuz! Ohikoena lokailuak azaltzea bada ere, juntagailuak edo menperagailuak ere atera daitezke (ikus
moldatu esaldiak).
Puntuazioa zaindu (puntu eta koma, koma…). Ariketak egin nahi badituzu, egin klik
hemen.
IDAZLANA
Egizu gidoi bat idazten hasi aurretik. Egitura erabakitzean, pentsatu gidoian zerrendatutako ideiak zenbat paragrafotan garatuko dituzun. Paragrafo gehiago edo gutxiago erabiliz antolatuko duzu testua, baina, ahalegindu zaitez, paragrafo bakoitzean elkarrekin lotura daukaten ideiak biltzen. Izan ere, ondo antolatzen ez baduzu, ideia bat paragrafo bitan banatuta gera dakizuke, edota paragrafo berean lotura gutxidun ideiak bilduta gera dakizkizuke. Kontuan har ezazu, gidoitik aukeratutako ideiak elkarrekin ondo lotzen badituzu, irakurleari informazioa ordenatu egingo diozula, eta irakurtzean hariari errazago jarraitu ahal izango diola. Horretarako, ideiak antolatzeko, elkarrekin lotzeko eta hariari ondo eusteko, pentsatu zer lotura eta zer antolatzaile (
1 eta
2) erabiliko dituzun.
IDAZLANAREN AUTOEBALUAZIOA
*Oharra: txantiloi hau Ibaizabalen Euskara eta Literatura, Batxilergoa 2. maila, Selektibitatea testuliburutik hartua eta egokitua da. |
Zer kontatu dut? (mamia)
|
|
|
|
| Idazlanean iritzia agertzen saiatu al naiz? Eta garbi adierazi al dut? Arrazoirik erabili al dut? Zer eratakoak? Ideiarik errepikatuta ageri al da? |
|
|
|
| Egitura garbia al dauka idazlanak? |
|
|
|
| Idazlanaren hasiera eta amaiera egokiak al dira? |
|
|
|
| Kontatu dudana gustagarria izan daiteke besteentzat? Interesgarria? Egokia? |
|
|
|
Nola kontatu dut? (Azala)
|
Arreta berezia ipini dut zuzen idazteko?
|
| Ortografia |
|
|
|
| Puntuazio markak |
|
|
|
| Sintaxia |
|
|
|
| Lexikoa |
|
|
|
| Deklinabidea |
|
|
|
| Aditza |
|
|
|
Txukun idatzita al dago?
|
| Letra |
|
|
|
| Ezker/eskuin, goi/beheko tarteak |
|
|
|
| Lerroak |
|
|
|
| Paragrafoak |
|
|
|
Egoki idatzita al dago?
|
| Ideien lotura |
|
|
|
| Ideien ordena |
|
|
|
| Paragrafoen antolaketa |
|
|
|
| Hizkera (tonua, adierazkortasuna, erregistroa…) |
|
|
|
Iruzkin berriak