errefau
iz. BOT. Kruziferoen familiako landare belarkara, urterokoa edo bienala, irregularki lobulatutako hostoak, lore zuri-gorrixkak eta sustrai tuberkuludun jangarria dituena (Raphanus sativus). (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
iz. BOT. Kruziferoen familiako landare belarkara, urterokoa edo bienala, irregularki lobulatutako hostoak, lore zuri-gorrixkak eta sustrai tuberkuludun jangarria dituena (Raphanus sativus). (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
iz. 1. Alaitasuna adierazten duen aurpegi eta ezpainetako keinua. 2. Barrea, bereziki isekazkoa. Orok keinu eta irri elkarri, isil-isilik. • irri-antzerki. Komedia. || irri-muskulu. ANAT. Aurpegiko muskulu txikia, uzkurtzean irriaren espresioa sortarazten duena. Errisorio ere deitu ohi zaio. • IRRIZ. Irri eginez. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak:Â iz.
[barrea] : algara, barre, barre-antz, iji eta aja, iji-aja, ijiji-ajaja, karkaila Ipar., karkara Ipar., purrust g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es (1) risa; sonrisa (2) burla, mofa
fr (1) rire, sourire (2) plaisanterie, moquerie
en (1) laughter, laugh; smile (2) mocking smile; mockery, snub
port (1) riso, sorriso (2) chacota, zombaria, mofa, gozação
iz. Orina, larruazalean eratzen den orban ilun biribila. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak:Â iz.
[orina] : peka Heg., orainen Bizk., orin Gip., nakan g.e., natu Heg. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es peca, lunar, lentigo
fr tache de rousseur, grain de beauté
en freckle; mole
port sarda, sinal, pinta
Entzun:
Orezta bat zuen bizkarrean, eskuinean, erdialdean, bizkarrezurretik gertu, margolari batek margotua bezala, justu han eta ez beherago, justu tamaina hartakoa eta ez ttipiagoa, eta oin muturrekin belarrean jolasten zen. [Orain galdera berriak ditut, Lander Garro (Txalaparta, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)
Hementxe uzten dut topatu dudan ranking bat, orezta ezagunenena:
http://listas.20minutos.es/lista/los-lunares-mas-famosos-56261/
Gizonezkoek ez duzue oreztarik? Ez daude ezagunenen artean? Ez dago gizon bat bera zerrendan…
izond. (B) Norbaiti buruz zakarki aritzen dena. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: iz.
[gaitz-esale] : beltzaile, gaitz-esale, gibeljale, ahogaizto; iraintzaile; difamatzaile (Elhuyar Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es difamador, -a, deslenguado, -a, que desacredita
fr mauvaise langue, dénigreur, -euse
en defamatory; foul-mouthed, slanderous
port difamador(a), desbocado(a)
Entzun:
Realaren aurka bihar zuk partida on bat jokatzeak ahogaizto batzuk isiltarazteko balioko dizula uste al duzu? [«Txistuek izorratu egin naute, ez baita bidezkoa», Asier Legarda-Ereño, 2004-03-05, Berria] (Ereduzko Prosa Gaur)
1. iz. Kalerako janzten den gona. 2. izond./iz. Kalezale
Orotariko Euskal Hiztegian:
ibilgona (V-gip), ibili-gona (V-gip). Ref.: Etxba Eib (ibillgonia, gonia).
“Falda que se ponen las mujeres en la calle. Ibillgonia jantzi ezkero, etxerako ordurik ez” Etxba Eib (v. tbn. s.v. gonia). “Ibil-gona, kalerako jazten dan gonia. […] Adarjote alde deitzen jako Eibar-en ibil gonia” SM Zirik 28n. (Emakume onak bear du) beti lanari arpegi ona, / esegita euki ibili-gona. EgutTo 2-3-1920 (ap. DRA). (Fig.). “[…] trota-calles. Etxeratu ezindako ibill-gona gangar bat eiñda dago, está hecha una trotacalles que no puede volver a casa” Etxba Eib.
Sinonimoak: iz.
[kalerako gona]: gona, zaia, kota
[kalezalea]: kalezale
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es (1) (lgart.) falda de mujer (2) trota-calles, callejero,-a, aficionado a andar por la calle
fr (1) jupe (2) flâneur(euse)
en (1) skirt (2) bum (informal), be out and about, wander, ramble
port (1) saia de mulher (2) despec & fam rueiro, -a, ruador m, -a
Entzun:
Ibilgona jantziz gero, etxerako ordurik ez. Etxba Eib (Orotariko Euskal Hiztegia, moldatua)
Etxeratu ezindako ibilgona gangar bat eginda dago. Etxba Eib (Orotariko Euskal Hiztegia, moldatua)
ibiligona #gaurkohitza #daproposat. Aurrekoan Azkoitian aditua emakume gazte bati, OEHn Eibar dator @euskaljakintza http://t.co/mFC20Ch5wB
— Garbiñe Larrea (@Gar2Larrea) November 5, 2013
@euskaljakintza @Gar2Larrea ibilgona, berba eder askoa! Ibilgonia jantzi eta kalera, firin-faran!
— leire narbaiza arizm (@txargain) November 5, 2013
@txargain @euskaljakintza @Gar2Larrea Bergaran horri andafuerako soinekoa esaten diote 🙂
— Elena Laka (@ElenaLaka) November 5, 2013
izond. (batez ere B) Maltzurra, amarrutsua. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: izond. Bizk.
[maltzurra] : askojakin, azeri, maltzur, amarruti Ipar., amarrutsu Ipar., artez Ipar., asmotsu Bizk., mazi Zub., maleziatsu g.e., artetsu Ipar. g.e., filus Ipar. g.e., finezios Ipar. zah. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es falso, -a, engañoso, -a, astuto, -a, taimado, -a
fr astucieux, -euse ; malicieux, -euse ; malin, -igne
en astute, cunning, crafty, shrewd
port falso(a), enganoso(a), astuto(a), astucioso(a), taimado(a), velhaco(a)
Entzun:
Animalia malmutza gizakia. Bizirik irauteak ezartzen dituen arauak, ankerrak. Alkohola eta droga derrigorrezkoak omen dira kalearen lakarra lausotzeko. Ez ikusteko, ez sentitzeko, ez izateko. [Kalearen gorria, Goizalde Landabaso (Berria, 2013-10-22)]
iz. Amildegia. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak:Â iz.
[harkaitza] : haitz, harkaitz, arroka Ipar., hartoka Ipar., botxu Zub., harkadi Ipar. g.e., pendaitz BN g.e.
[amildegia] : amilbide, amildegi, amiltoki, barga, erroitz, malkar, arro Bizk., troka Bizk., baxa Zub., amiltza g.e., malkartegi g.e., tulunbio Ipar. jas., amileta Bizk. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es peñón, risco; precipicio
fr rocher, escarpé; précipice
en crag, cliff; precipice
port rochedo, penhasco, falésia; precipÃcio
Entzun:
Iturri eta erreka garbiei, oro malkor eta burkaitz, hurbildu ezinik nabilaxu gaurgero. [Denboraren mugan, Jose Angel Irigaray (Pamiela, 2005)] (Ereduzko Prosa Gaur)
Urrutian burkaitz batzuk, hunatago, makal zenbaitez inguraturik, itsasorat buruz doan errekastoa. [Denboraren mugan, Jose Angel Irigaray (Pamiela, 2005)] (Ereduzko Prosa Gaur)
Reply