Gaurko hitza

Updates from azaroa, 2013 Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 1:57 pm on 2013/11/17 Permalink | Reply
  Tags: B ( 476 )   

  bruselaza 

  iz. Bruselaza (Brassica oleracea var gemmifera) Brassicaceae familiako Brassica oleracea espezietik eratorritako barazkietako bat da. Bere izen zientifikoa Brassica oleracea var. gemmifera da. Bruselazak landarearen zurtoinean agertzen diren begiak dira, eta ehundura irmoa eta kolore berde sakona dutenean bitlzen dira. Erdiko gunearen inguruko hostoek kolore horixkakoak izan daitezke. Zapore gozoa dauka, baina gehiegi egosten direnean sufredun konposatuak askatzen dituzte eta mingotsak egiten dira. (Wikipedia)

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 10:26 am on 2013/11/16 Permalink | Reply
  Tags: E ( 387 )   

  eskola 

  iz. 1. Zerbait irakatsi eta ikasten den lekua; bereziki lehen irakaskuntza ematen den ikastetxeaz esaten da. Eskola-lagunak. Eskola-liburua. 2. Eskolan ikasten dena, jakituria. Eskola gutxiko gizona. 3. Irakasle batek gai jakin bati buruz ematen duen irakaskuntza-saio bakoitza. Kimikako eskolak ematen ditu unibertsitatean. 4. Maisu edo maistra baten gidaritzara biltzen edo doktrina edota estilo berari jarraitzen zaizkion idazle, artista, pentsalarien multzoa. Sarako eskola. Rubens-en eskola. 5. (hed.) Jakituri edo irakaskuntza-iturburua. Bizitza da eskolarik onena. • ama-eskola. (Ipar.) Haurtzaindegia. || eskola berri. PEDAG. Ardatz nagusitzat haurra izanik, metodo aktibo eta ez-inposatzaileak erabiltzen dituen eskola. || eskola jainkotiar. Eskolapioa. || eskola-porrot. Ikasketetan atzera gelditzea. Hainbat faktorek eragiten dute, eta porrotaren kasurik larriena, ikasketak bertan behera uztea izan ohi da. || gau-eskola. Ohiko lanorduetatik aurrera irakasten duen erakundea; bertan ematen den eskoletako bakoitza. || lanbide-eskola. Lanbide-heziketako ikastetxea. • ESKOLA(K) EMAN. Gai jakin bat irakatsi. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak:  iz.
  [ikastetxea] : ikasleku, ikastegi, ikastetxe, irakastegi, kolegio, eskolategi g.e., haztetxe g.e., irakastetxe g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) [ikastetxea] escuela (2) instrucción, educación, estudios; tablas, desenvoltura (3) clase (4) [doktrina; jarraitzaile-multzoa] escuela, corriente (5) enseñanza, doctrina, ejemplo (6) (pl.) estudios
  fr (1) [ikastetxea] école (2) éducation, études (3) cours, classe (4) [doktrina; jarraitzaile-multzoa] école, courant
  en (1) [ikastetxea] school (2) knowledge; teaching; education; training; studies (3) class, course (4) [doktrina] teaching
  port (1) escola (2) instrução, ensino, educação (3) aula (4) escola, corrente

  Entzun:
  

   
• 

  Eneko Bidegain 9:41 am on 2013/11/15 Permalink | Reply
  Tags: Z ( 315 )   

  zinkurin 

  iz. 1. Kexa; hasperena. 2. Negar-zotina. • zinkurin-mingurin. 1. Gehiegi eta arrazoirik gabe kexatzen dena. 2. (pl.) Arrazoirik gabeko kexak.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  1 hasperen, intziri, auhen.
  2 arrangura, atsekabe, nahigabe, bihozmin, intziri, hipa, negar-zotin, zizpuru, kexa. atsegin, plazer

  zinkurin(a)ka: intzirika, hipaka, negar-zotinka, zizpuruka, kexaka

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es queja, quejido, lamento; suspiro; sollozo
  fr soupir, gémissement, plainte, murmure
  en moan, groan; sob; sigh
  port queixa, lamúria, queixume; suspiro; soluço

  Hitz honi tiraka:

  zinkurin-minkurin, zinkurina-mingurina, zinkuri-minkuri

  1. (Sust.). Queja, lamento. Debriak eroan du zühürtzia. Berriz ere entzünen dügü karraska ederrik, zinkhuri-minkhuri hunik. ArmUs 1903, 12. Han-hemenka, zinkurina-mingurina zenbeit goiti-beheiti, emeki bada emeki, herrietako apez guziak lotu dira sail berriari. Othoizlari 1965, 15.

  2. zinkulin-minkulin (BN-baig ap. A). (Adv.). Melindrosamente, con afectación. “Zinkulin-minkulin duzu hori (BN-baig), ese está haciendo mañas” A (s.v. zinkulin). Ez du balio zinkulin-minkulin mila elhe banoren erabiltzea: ez dute ukhanen, ez badute berek behar dena egiten. SoEg Herr 14-7-1955, 1.

  3. zinkulin-minkulin. (Adj.). Melindroso, delicado. Ez ditu gure populuak behar, oraiko egunean, gidari lehun, irri-mirri edo zinkulin-minkulin batzu, bainan izpiritu erneko eta gogorreko gizonak. Herr 30-7-1964, 4.

  Entzun:
  

  Datu argigarriak eman zituen Kike Amonarrizek herenegun arratsean Tribuaren berbak saioan. Munduko 7.000 hizkuntzen artean, euskara ez dago batere postura txarrean, ia milioi bat hiztunekin. Badakigu, bistan da, frantsesaren, gazteleraren eta ingelesaren erdian itota bizi dela euskara, baina produktiboa dea beti zinkurinaka aritzea?  [Anitz gara, Eneko Bidegain (Larrepetit, 2013-11-15)] (Berria.info)

  

  zinkurinaka (Wikimedia Commons)

   
• 

  Maite 7:40 am on 2013/11/14 Permalink | Reply
  Tags: S ( 160 )   

  soropil 

  iz. Lurra estaltzen duen belar-geruza zarratua, belar-zurtoin ugari eta motzez osatua.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak:  iz. Ipar.
  [belardia] : belai, belardi, belartza, larre, zopizar, alha Ipar., alhagune Ipar., alhapide Ipar., bazkaleku Ipar., larreki Ipar., pentze Ipar., soro Ipar., belaze Gip., euntze Naf., bazkagia Zub., bazkategi g.e., bazkatoki g.e., belar-soro g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (batez ere Ipar.) césped, prado
  fr gazon, pelouse
  en turf, grass, lawn
  port grama, gramado

  Entzun:
  

  San Mames zelaiko jatorrizko soropila salgai dago Athleticeko dendan.

  

  soropil (Marijo Deogracias, CC)

   
• 

  Maite 1:56 pm on 2013/11/13 Permalink | Reply  

  iruntzitara 

  adlag. Alderantziz. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: adlag.
  [iruntziz]: iruntziz, ifrentzuz Ipar. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es del revés
  fr à l’envers
  en inside out
  port do (lado) avesso;

  Entzun:

  Iruntzitara jantzia duzu elastikoa.  [Trapuan pupua, Patziku Perurena (Erein, 2001)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  iruntzitara (phraseoftheday.com)

  Maite is discussing. Toggle Comments

   
  • 

    Maite 7:41 am on 2013/11/14 Permalink

    Iruntzitara #hitzmoloia cc @euskaljakintza

    — Zihara Enbeita (@ziharae) November 11, 2013

    @txargain Eta ezaguna dan lekuetan ze gitxi erabilten dan. Galtzeko arriskuan dagoala esango neuke @euskaljakintza

    — Zihara Enbeita (@ziharae) November 11, 2013

    @ziharae @euskaljakintza Neuk be hori uste dot! Eta hain praktikua da!

    — leire narbaiza arizm (@txargain) November 11, 2013

    @ziharae @txargain Ederra, benetan!! Jasota! Mila esker! #gaurkohitza #hitzmoloia

    — Maite Goñi Eizmendi (@euskaljakintza) November 11, 2013

• 

  Maite 7:55 am on 2013/11/12 Permalink | Reply
  Tags: H ( 215 )   

  herbal 

  izond. 1. Elbarria, eritasun edo ezbeharren baten ondorioz ezin mugi daitekeena. 2. (hed.) Ahula. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: izond. (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
  [elbarria]: elbarri
  [ahula]: ahul, makal, indarge, mengel, belaska
  

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) paralítico, -a; inválido, -a (2) débil, inconsistente
  fr (1) paralytique, invalide (2) débile, faible
  en (1) paralytic; disabled (2) weak
  port (1) paralítico, a (2) fraco(a), inconsistente

  Entzun:
  

  Oraingo tximeleta herbal honen krisalida dugu iragana. Eta etorkizunari pupa utziko dio tximeletak. #haika

  — Bixente Serrano Izko (@Bixentesi) November 11, 2013

  
  

  

  herbal (Wikimedia Commons)

  Maite is discussing. Toggle Comments

   
  • 

    Maite 7:42 am on 2013/11/14 Permalink

    @txargain Listo!! Jasota! Mila esker!! :)) @Bixentesi

    — Maite Goñi Eizmendi (@euskaljakintza) November 11, 2013

• 

  Maite 7:50 am on 2013/11/11 Permalink | Reply
  Tags: P ( 210 )   

  pataska 

  iz. 1. (GN) Nahaste-borrastea. 2. (B) ITSAS. Itsasontzietan, zubian nonbait finkatzen den eta sokak lotzeko den metalezko edo zurezko pieza kurbatua.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  [nahaspila]: lardaska, anabasa, morokil, nahastura, nahaspila, nahaste-borraste, saski-nahaski, saltsa-maltsa, kaka-nahaste, sasi-nahaste. (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) (GN) desorden, desbarajuste, revoltijo, mezcolanza (2) (B) (Itsas.) cornamusa (ganchos de madera en que por dentro se atan las cuerdas de las velas)
  fr (1) désordre
  en (1) disorder, mess
  port (1) desordem, bagunça, desbarate, bagunça

  Entzun:
  

  Bertze batzuk musikariei bizkar, baso ez arras hustu bat eta bete betea den bertze bat eskuan, kalakan, irriz edo berdin pataskan.  [Anbroxio, Eneko Bidegain (Elkar, 2002)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  – Lafaiak gara eta nehor ef dugu laidoftatzen… – gaueko pataskan hortza galdurik, hatsartzeko eta hitz egiteko nekeziak zeuzkan Thierryk. [Zeruetako erresuma, Itxaro Borda (Susa, 2005)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  pataska (Gaurko Hitza, CC)