Gaurko hitza

Updates from urria, 2015 Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 7:27 pm on 2015/10/24 Permalink | Reply
  Tags: D ( 105 )   

  diskete 

  iz. Banda magnetiko fin eta malgu batez osatutako disko unitatea, hauts partikulak kentzen dituen oihal batekin forratutako plastikozko euskarri laukizuzen batean zigilatua. 1970eko hamarkadan sortu zuen IBMk, eta bere markako konputagailuetan jarri zuen. 1972an, 3740 memoriako masa zuen disko malgua aurkeztu zuten, lehen diskoak fisikoki malguak zirelako horrela deitua. Gainerako konputagailu fabrikatzaileek berehala hartu zuten salgai zegoen softwarea banatzeko baliabide egokitzat. Ordudanik, hala ere, aldaketa ugari izan ditu, bai tamainan, bai memorizatzeko ahalmenean. 8 hazbetetik 3 ½-ra pasa da eta 100 KB gordetzetik 1,44 MB-era. Disketearen historian denera ia hamar mota ezberdin izan dira, eta bakoitzak zegokion irakurgailua izan du. (Wikipedia)

  Sinonimoak: iz. disko malgua (Wikipedia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es iz. (Inform.) disquete, diskette, disco flexible
  fr iz. disquette
  en  iz. floppy (disk), diskette
  port  iz. disquete

  Informatikak badaki erantzun guztien berri; lehen oro liburuetan zegoen bezala, orain disketeetan. [Ez balego beste mundurik, Karlos Linazasoro (Alberdania, 2000, orr.: 83)] (Ereduzko Prosa Gaur)

   

  

  diskete (Chris Phan, FlickrCC)

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 9:46 pm on 2015/10/23 Permalink | Reply
  Tags: D ( 105 )   

  dohatsu 

   1. izond. Zorionekoa. 2. iz. ERL. Eliza katolikoak hildako fededunbati aitortzen dion titulua, sainduarena baino maila apalagokoa. Dohatsuari betiko zoriona eta gurtua izateko eskubidea, baina ez derrigorra, aitortzen zaizkio. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak:izond.

      [zorionekoa]: atsegindun, bienabenturatu, zorioneko, zor ionezko, zoriontsu, bozkariotsu Ipar., lorios Ipar., uros Ipar., dontsu Bizk., irus Zub., zoriondun g.e., zoritsu g.e., zorizko g.e., ditxoso zah., deuntsu Bizk. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es 1  izond.  feliz, dichoso, -a; bienaventurado, -a; 2  iz. (Erl.) beato, -a
  fr izond.  heureux, -euse ;  bienheureux, -euse ;  béat, -e
  en 1  izond.  happy, contented;  blessed; fortunate; 2  iz. (Erl.) beatified person
  port 1 Feliz, bem-aventurado; 2 iz. (Erl.) beato, -a

  Eta, hasi aitzin, labur erranen dizut: ez nintzen, oro har, dohatsu izan. [ Lur bat haratago, JOAN MARI IRIGOIEN (Elkar, 2000, orr.: 381)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  dohatsu (Vladimir Pustovit, Flickr)

   
• 

  Maite 12:42 pm on 2015/10/22 Permalink | Reply
  Tags: I ( 288 )   

  inkina 

  iz. Gorrotoa, ezinikusia, norbaitenganako gaizkinahizko joera.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoan, ‘herra’)

  Sinonimoak: iz. Ipar.

      [gorrotoa]: ezin eraman, ezinikusi, gorroto, higuin, ikusiezin, aiherkunde Ipar., herrakunde Ipar., gaitzerizko jas., aiher g.e., herragune g.e., higuindura g.e., higuintza g.e., hudigo g.e., inkurio g.e., otin g.e., hegigo zah., begigoa Ipar. g.e., hastio Ipar. g.e., keru Ipar. g.e., korromio Ipar. g.e., kurruka Bizk. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegian, ‘herra’)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es rencor, odio, resentimiento, aversión
  fr rancœur, haine, rancune
  en hate; resentment
  port rancor, ódio

  Entzun:
  

  Inkinari so egiten diodanean, zeraz ohartzen naiz. Denok dugula barruan hitzak duen esanahi hori eta nahiz eta bizitzari aurre egiteko gizaki askok erabili, beste askok beste zentzu batean erabiltzen dugula. Hitzaren zentzu “negatiboa” birmoldatzen dugu eta “positiboa” hartzen dugu bizkar gainean egunerokotasunari aurre egiteko.  [Inkina, Geroa Galarraga (Mundu(ko)koloreak, 2015-10-16)] (Argia.eus)

  

  inkina (Argazkia: prince.org)

   
• 

  Maite 11:55 pm on 2015/10/21 Permalink | Reply
  Tags: Z ( 315 )   

  zarama 

  iz. (B) 1. Zaborra, hondakina. 2. Zirimiria. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz. Bizk.

      [zaborra]: zabor, zakar pl., sastar Bizk., xabor Ipar. adkor.

      [euri-lanbroa]: euri-lanbro, euri-langar, euri-zirin, lanbro, langar, lantxurda, lantzer, zirimiri, lantzurda Ipar./Naf., landur g.e., eurixka Ipar. g.e.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz. (B) desecho, residuo, basura, resto, despojo (2) iz. (B) sirimiri; llovizna, calabobos
  fr iz. déchet, résidu, ordure
  en (1) iz. [zaborra] rubbish (Br); garbage (Am); waste, litter, trash (2) iz. [zirimiri] drizzle
  Entzun:

  Azkenean Irenek arrazoia zuen, jende gehienaren memoria zarama pilo bat besterik ez da.[Lagun izoztua, Joseba Sarrionandia (Elkar, 2001)] (Ereduzko Prosa Gaur)

   

  

  zarama (Wikimedia Commons)

   
• 

  Maite 11:33 pm on 2015/10/20 Permalink | Reply
  Tags: B ( 476 )   

  bainu-txabusina 

  iz. Toallarena bezalako ehunez egindako bata, bainua hartu ondoren bereziki janzten dena.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  [bainu-txabusina] : bainu-bata; albornoz (Heg.) ( Elhuyar hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es albornoz
  fr peignoir (de bain)
  en bath robe
  port roupão de banho

  Entzun:

  Bainu-txibusina jantzi zuen eta sukalderantz abiatu zen. 

  

  bainu-txabusina (Pixabay, CC0 Public Domain)

   
• 

  Maite 4:29 pm on 2015/10/19 Permalink | Reply
  Tags: A ( 569 )   

  arrosa 

  1. iz. BOT. Arrosa-landarearen lorea, tamaina handikoa eta usaintsua. Arrosa-sorta. 2. iz. Kolore gorri argia. 3. izond. Delako kolorea duena. Soineko arrosa. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz./izond. (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

  1. arrosa(-)lili, arrosa(-)lore.
  2. zurigorri

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz. (Bot.) [lorea] rosa (2) iz. [kolorea] rosa (3) izond. rosado, -a; rosa (4) izond. [nobela] rosa
  fr (1) iz. (Bot.) rose (2) iz. [kolorea] rose (3) izond. rosé, -ée
  en (1) iz. [lorea] rose (2) izond. [kolorea] pink
  port (1) iz. (Bot.) rosa (2) adj. rosa, cor-de-rosa, róseo(a).

  Entzun: 

  Gaur, bularreko minbiziaren nazioarteko egunean, arrosara batu gara gu ere!

  

  Batu arrosara!

   
• 

  Maite 9:11 am on 2015/10/18 Permalink | Reply
  Tags: B ( 476 )   

  berbots 

  iz. (B) Hitz-hotsa. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  berbots (V ap. A), berbaots. Ruido de voces. v. berbaro. Berbotsera inguratu ziran auzoetako emakumeak. Ag Kr 33. Ango akitika egin bearra, ango berbotsa, ango joan etorri ta gora berea! Ib. 57. Kosepantoñineko txalupetxean bazan autua ta berbotsa baiño etzana. Erkiag Arran 29. Urrun-samarretik etorren berbaotsa, itz zaparradea. Ib. 49. Gerogarrenean, ez lo bai lo dagoala, alako berbotsa entzun dau mutillak beeko bizitzan. Erkiag BatB 141. Bide asko zear / joan da jendea. / Berbotsa joan da ta / galdu da azkenengo / soiñu-zaratea. Gand Elorri 175.

  Sinonimoak: iz. Bizk.

      [hitzotsa]: hitzots, berbaro Bizk. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (B) ruido/murmullo de voces
  fr bruit de voix, murmure de voix
  en sound of voices, murmur of voices
  port som de vozes, murmúrio de vozes
  

  Entzun:

  ZUGANA

  Barne lubaki honetatik ari natzaizu,
  bandera zuririk ez duen saminetik.
  Ahalegindu izan naiz zugana egiten baina
  urrun zaude eta nire oinek ez dakite zure helbiderik.
  Noizbait estaliko dira lurretenak,
  amatatuko suak karriketan,
  eta ohe hutsak beteko ditugu denon artean.
  Ataurre ahantziak baino ez dira orain gure oroitzapenak,
  ezpain idortuetan bakantzen zait berbotsa
  ondoan ez zaitudanean.
  Alferrik gabiltza luzamendutan,
  herriak ez baitaki zure bakardadearen berri.

  Zutaz oroit egin dut arratsaren gainbeheran:
  nigandik haragoko estratan gora joan zara ezer esan gabe,
  eta gau honen bestaldera hurbiltzeko tirria sentitu dut
  zure begi ilunetan gorde nadin.
  Berandu da ordea barkeske hasteko.

  [Deserriko karrikak, Mikel Ibarguren (Susa poesia, 2002)]