Gaurko hitza

Updates from Maite Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 10:27 am on 2015/05/27 Permalink | Reply
  Tags: M ( 290 )   

  minsor 

  iz. Gehienetan barru-barrukoa izaten den min iraunkorra eta ez oso handia.

  Sinonimoak: iz.

  sormin, erresumin (Adorez  Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar, Word Reference eta Linguee hiztegiak):

  es dolor sordo, dolorcillo
  fr douleur sourde
  en dull ache
  port dor surda

  Bizkarrekoa minsor bihurtu bazaio ere, zango eta besoetan akidura sumatu duen istantean duda egin du indarrik ba ote duen geratzen zaiona eramateko. [Larrepetit, Pello Lizarralde (Erein, 2002, 51 or.)] (Ereduzko Prosa Gaur)

   

  

  minsor (Pedro Ribeiro Simões, FlickrCC)

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 1:26 pm on 2015/05/26 Permalink | Reply
  Tags: M ( 290 )   

  marisorgin 

  iz. ZOOL. Diktiopteroen ordenako intsektua, 7 cm ingurukoa eta kolore berdea, buru txikia eta oso begi handiak dituena. Lehen hanka-parea oso garatuta dago eta ehizarako erabiltzen du. Kopulazioa gertatu eta gero emeak arra jan ohi du (Mantis religiosa). (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz. txirrina-pantika (Labayru)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (Zool.) mantis (religiosa) (Mantis religiosa)
  fr (Zool.) mante [insecte]
  en (Zool.) praying mantis
  port mântis, louva-a-deus

  Aiztoa sabel barrura irristatzen sentitu, eta ez zuen txintik atera, bere halabeharra onartuko balu bezala, marisorginaren jaki gertatzearen halabeharra. [Egurra Pinotxori, Aritz Gorrotxategi (Alberdania, 2002, 133 or.)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  marisorgin (Barnaby_S, FlickrCC)

   

   
• 

  Maite 3:19 pm on 2015/05/25 Permalink | Reply
  Tags: G ( 266 )   

  gardi 

  iz. Iritzia, ustea. Ene gardiz. (Harluxet Hiztegi Entziklopedia)

  Sinonimoak: iz. g.e.

  [iritzia]: aburu, iritzi, opinio, irizkera g.e., iduri Ipar./Naf. zah. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es iz. parecer, opinión, juicio
  fr opinion, jugement, avis
  en opinion, belief, judgement, view
  port opinião, juízo, parecer, tino

  […] jendeak zuripen guztizko bat behar du, euskarri sendoago bat), aurpegi haren zantzuak ez baziren bozkariozkoak, oinaze gorri gordinaren jostorratzarenak baino, aho hartatik izuzko hitz auskaloko bat irten bazen, urdina eta larria, lanturuzkoa; eta nondik, orduan, juzkuak eta iritziak eta gardiak, beso hura, esku krispatua, zain more izugarriak, gora-nahian bazebiltzan, zeruaren esku salbagarria estutu nahian bezala.  [Glosolaliak, Karlos Linazasoro (Alberdania, 2004, 88 or.)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  gardi (Adam Wyles, FlickrCC)

   
• 

  Maite 8:42 pm on 2015/05/24 Permalink | Reply
  Tags: B ( 476 )   

  boza eman 

  du ad. (batez ere Ipar.) Botoa eman. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: ad. Ipar.

  [botatu]: boto egin, botoa eman, boza eman Ipar., botatu Heg. beh.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es votar
  fr voter
  en to vote
  port votar

  Entzun:

  Parte hartzeak gora egin du, eta kopuru handiak eman du boza.
  

  

  boza eman (Argazkia: eitb.eus)

   
• 

  Maite 1:44 pm on 2015/05/23 Permalink | Reply
  Tags: H ( 215 )   

  hausnartu 

  du ad. 1. Hausnarkariek janaria lehen aldiz irentsi ondoren ahora berriro ekarrita, bertan murtxikatu, bigarrenez irentsi baino lehen. 2. (hed.) Gogoan behin eta berriro, astiro erabili, aztertu. Zer erantzun behar zuen geldirik hausnartuz.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak:  ad. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  [animaliek]: hausnar egin

  [gogoeta egin]: buruan erabili, gogoan erabili, gogoeta egin, gogoetatu, gogoratu, hausnar egin, meditatu, oldoztu, pentsatu, mamurtu Bizk., gogaldu g.e., gogartu zah., kontsideratu zah.

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) rumiar (2) (hed.) reflexionar, meditar, pensar
  fr (1) ruminer (2) réfléchir
  en (1) (masticar varias veces) chew the cud; ruminate (2) (pensar demasiado) ponder, brood; to think about, to reflect on sth
  port (1) ruminar (2) refletir, meditar, reflexionar

  Entzun:

  Hausnarketa eguna gaur, jar dezadan nire burua hausnarrean, behi batek berea bere tresabian bezala.  [Hausnarrean, Anjel Lertxundi (Hitz beste, 2015-05-23)] (Berria.eus)

  

  hausnartu (Brian Hillegas, FlickrCC)

   
• 

  Maite 10:01 pm on 2015/05/22 Permalink | Reply
  Tags: A ( 569 )   

  aldaro 

  iz. 1. Jantziaren beheko ertzean gertatzen diren altuera-desberdintasunak. 2. Zutik ezin egon denak aldamenka egiten dituen pauso eragabeak, balantzak. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.

  [balantza]: balantza, kulunka, zabu, zealdo, andar Ipar., ukur Ipar. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz. (zah.) calandrajo, pingajo (2) iz. [balantza] vaivén, balanceo
  fr   iz. balancement, oscillation
  en iz. swinging, rocking, swaying, oscillation
  port iz. balanço, oscilação

  Inork aurreikusi gabeko arrakalaren batek pitza gaitzake erdi-erditik, inork imajinatzen ez zuen auskalozuloren batetik ager daiteke gure hondamendirako aldaroa. [Giza faktoreak, Anjel Lertxundi (Hitz beste, 2015-04-11 )

  

  aldaro (Colin Harris  ADE, FlickrCC)

   
• 

  Maite 5:46 pm on 2015/05/21 Permalink | Reply
  Tags: T ( 353 )   

  trebe 

  izond. 1. Zerbait erraz eta ongi egiten duena. Zurgintzan trebe nintzen lehen. 2. (Ipar.) Norbaitekin etxekotasun handia duena, mina. Adiskide trebea. • (NORBAITEKIN) TREBE IZAN. (Ipar.) Pertsona batekin familiakoa balitz bezala jokatu. Ene aita trebe da zurearekin. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
  

  Sinonimoak: izond.

  [iaioa]: artetsu, esku-trebe, ezertako, mainatsu, agudo Ipar., antzetsu Ipar., artez Ipar., fetxo Ipar., jeinutsu Ipar., leber Bizk., pijo Gip., iaio G-N, adret Zub., abil beh., bitore zah., entregu Ipar. g.e., errime Bizk. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
  

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es diestro, -a, capaz, hábil, mañoso, -a; (Ipar.) íntimo, -a, entrañable, predilecto, -a
  fr habile, adroit, -e; (Ipar.) préféré, -ée ; favori, -ite ; familier, -ère
  en skilled, capable, competent, deft; skilful (Br); skillful (Am); close, intimate

  port hábil, habilidoso,-a, jetoso,-a

  
  

  Darwinek espezie dioen lekuan jarriko bagenu hizkuntza, horra zer ateratzen zaigun: «Irauten duena ez da hizkuntza fuerteena, […] aldaketari trebeen erantzuten diona baizik». [Baldin Geroa (I), Anjel Lertxundi (Hitz beste, 2015-05-21)]

  
  

  

  trebe (S C Hargis, FlickrCC)