Gaurko hitza

Updates from Maite Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 7:45 am on 2014/11/05 Permalink | Reply
  Tags: B ( 476 )   

  baliogabetu 

  da/du ad. Balioa galdu edo kendu, baliogabe bihurtu. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Orotariko Euskal Hiztegian:

  baliogabetu (PMuj), baliobagetu (Lar). “Invalidar” Lar. “Depreciarse” PMuj. En DFrec hay 3 ejs. de baliogabetu.

  Sinonimoak: iz. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
  

  [deuseztatu] : deuseztatu, indargabetu, balio gabe utzi.

  Antonimoak: iz. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  [balioztatu] balioztatu, balio eman.

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es invalidar, anular, revocar
  fr invalider, annuler, révoquer
  en (1) to invalidate, to nullify, to cancel, to annul, to disallow; to rescind, to revoke (2) to become invalid; to be made null and void
  port invalidar, anular, anelar, revogar

  Entzun:
  

  Espainiako Auzitegi Konstituzionalak baliogabetu egin du, behin-behinean, igandeko kontsultarako deia.  [Konstituzionalak debekatu arren, Generalitateak eutsi egingo dio galdeketari, Berria.eus (2014-11-04)]
  

  

  baliogabetu (Pixabay, Nemo) [CC0 Public Domain]

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 5:18 pm on 2014/11/04 Permalink | Reply
  Tags: B ( 476 )   

  buruiritzi 

  1. iz. Hantustea. 2. izond. Bere buruaz iritzi onegia duena. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz. eta izond. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
  

  [hantustea] iz. : harrokeria 
  [harroa] izond. : harro, harroputz, hanpurutsu, fanfarroi, buruharro
  

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) izond. vanidoso, -a, presuntuoso, -a, presumido, -a; inmodesto, -a (2) iz. vanidad, presunción
  fr (1) izond. vaniteux, -euse ; présomptueux, -euse (2) iz. vanité, orgueil
  en (1) izond. vain, conceited (2) iz. vanity
  port (1) izond. vaidoso, -a (2) iz. vaidade

  Entzun:
  

  Ez da emakume eder buruiritzi eta urrun horietakoa.  [Brooklyngo erokeriak, Paul Auster / Oskar Arana (Alberdania, 2006)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  Harroputz eta buruiritzi galantak dira gero! [Pospolo kaxa bat bezala, Patxi Zubizarreta (Pamiela, 2005)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  buruiritzi (Gaurko hitza, CC)

   
• 

  Maite 8:33 am on 2014/11/02 Permalink | Reply
  Tags: P ( 210 )   

  promenatu 

  da ad. (Heg.) Leku batean astiro ibili, ia beti oinez, haizea hartzeko, jostatzeko edo ariketa fisikoa egiteko asmoz. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoan, ‘paseatu’)

  Sinonimoak: iz.
  [paseatu]: paseatu, ostera egin, txango egin, ibili  (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es pasear
  fr (se) promener
  en (1) to go for a walk, to take a walk (2) to take for a walk, to walk
  port passear

  Entzun:
  

  Berak zehazten badu gauza bat dela pilariketako hego haizearekin jertsea erantzi behar izatea, eta beste bat, aurten bezala, oporretako pasealekutan promenatzeko jantzi arin eta poz kutsukoak gainetik kendu ezinik ibiltzea, orduan eta gehiago okertzen diote begirada. [Hotza, Idurre Eskisabel (Bira, 2014-10-21 )] (Berria.eus)

  

  promenatu (PixabayCC, ferobanjo, CC0 Public Domain)

   
• 

  Maite 12:29 pm on 2014/11/01 Permalink | Reply
  Tags: S ( 160 )   

  sagu-azpikoa 

  iz. INFORM. Ordenagailuko saguaren azpian ipintzen den tapiza, haren mugimendua areagotzen laguntzen duena.

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es alfombrilla del ratón, alfombrilla posa ratón, posa mouse, almohadilla de ratón, tapete para ratón, tapete para mouse
  fr tapis de souris
  en mousepad
  port mousepad, tapete ou esteira do mouse ou rato

  Entzun:
  

  Ez dut gustuko sagu-azpikorik gabe ibiltzea; askoz ere erosoago egiten zait saguaren mugimendua sagu-azpikoa erabiltzen dudanean.

  

  sagu-azpikoa (Wikimedia Commons)

   
• 

  Maite 7:45 am on 2014/10/31 Permalink | Reply
  Tags: M ( 290 )   

  muker 

  1. izond. Zakarra, muzin egiten duena. Laudatzen badute, harro; mesprezatzen badute, muker. 2. izond. Tematsua. 3. iz. Mukerkeria. Mukerrak hartu. Muzinka ibili, mukerrak erakusten.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
  

  adond. [mukerki]: mukerki

  iz. g.e. [mukerkeria]: gozakaizkeria, mukerkeria, trauskiltasun, zakarkeria, mokorkeria Ipar., trauskilkeria Bizk., lazkeria g.e., mokorreria Ipar. g.e.

  izond. [zakarra]: aketo, arlote, desatsegin, ezatsegin, marroiz, zakar, piltzar Ipar., atsekaitz g.e., basatxori g.e., ezkibel g.e., tratagaitz g.e., basto Heg. beh., saskar Bizk. g.e.

  izond. [tematsua]: burugogor, buruhandi, egoskor, kaskagogor, lepagogor, setati, setatsu, hisiati Ipar., hisikor Ipar., koska Ipar., tematsu Ipar., temati Bizk., temoso beh., burugaizto g.e., burukoi g.e., setoso Gip. beh., buruzkin Ipar. g.e., butoi Ipar. zah.

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) izond. [zakarra] arisco, -a, huraño, -a, esquivo, -a (2) izond. [tematsua] tenaz, perseverante; obstinado, -a (3) iz. [seta] obstinación
  fr (1) izond. [zakarra] revêche, farouche, têtu, -e (2) izond. [tematsua] obstiné, -ée ; persévérant, -e
  en (1) izond. [zakarra] surly, unfriendly; aloof (2) izond. [tematsua] persevering, persistent; stubborn
  port (1) izond. [zakarra] arisco, -a, esquivo,-a, intratável (2) izond. [tematsua] tenaz, perseverante; obstinado,-a, teimoso,-a

  Entzun:
  

  Muker itxurako gazteak salatzen zituzten hainbat graffitik janzten zuten iruindarraren pisuko egurrezko ate erdi puskatua. [Paperezko hegazkinak, Lutxo Egia (Susa, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  Amaren izeba zen, baina amama esan geniezaion tematu zitzaigun beti, uste baitzuen izeba zahar deiturak adintsu eta muker bilakarazten zuela; izan, mukerrontzia zen, ordea.  [Peaceful soldadua, Michael Morpurgo / Mirentxu Larrañaga (Alberdania, 2006)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  muker (Wikimedia Commons)

   
• 

  Maite 12:27 pm on 2014/10/30 Permalink | Reply
  Tags: A ( 569 )   

  askespen 

  iz. (neol.) Askestea, bereziki epaileak epai batean edo apaizak aitortzan. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz. neol.

  [askestea]: absoluzio, barkamen, barkamendu Ipar., barkazio beh., barkapen g.e., absolbizio zah., induljentzia zah., barku Ipar. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es perdón; absolución
  fr pardon; Der acquittement, Rel absolution
  en forgiveness; (relig) pardon, absolution; (judge) pardon
  port perdão, desculpa; absolvição

  Entzun:
  

  Damututa lapurtutako guztiagatik, bere kideentzako askespena eskatu zuen. 

  

  askespen (Wikimedia Commons, Исповедь берн соборCC BY-SA 3.0)

   
• 

  Maite 8:01 am on 2014/10/29 Permalink | Reply
  Tags: K ( 331 )   

  kabila 

  iz. 1 Larakoa, bi pieza elkarrekin lotzeko ziria. 2. (Ipar.) Hezur–giltzadura. 3. (Ipar.) Orkatila. • orga-kabila. Uztarria eta orgaren endaitza lotzen dituena. | kabila 2: (arab.zko hitza) iz. Berbere edo beduinoen tribua. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz. (Adorez eta UZEIren sinonimoen hiztegiak)

  [larakoa]: ziri, larako Bizk., ardatz, zotz

  [artikulazio]: artikulazio, giltza, juntura

  [orkatila]: Ipar.orkatila, aztal-belarri Ipar., axiroin Ipar. g.e. 

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz. perno; clavija, clavito, cuña; cabilla (2) iz. (Ipar.) galga, freno de palo (3) iz. [hezurretakoa] (Ipar.) articulación (4) iz. (Ipar.) tobillo
  fr (1) iz. (Teknol.) cheville, goujon, goupille (2) iz. [hezurretakoa] articulation (3) iz. (Ipar.) Anat cheville
  en (1) pin, peg (2) iz. [hezurretakoa] joint, (formal) articulation (3) iz. (Ipar.) ankle
  port (1) cravelha (2) iz. [hezurretakoa] articulação (3) iz. (Ipar.) tornozelo

  Entzun:
  

  Kate bakoitzaren botoiak gordetzen zituen estalkia altxatu eta teklaren alboko zirrikituan kabila sartu behar genuen. [Telebista askatu, Leire Palacios (Ekografiak, 2014-10-28)] (Berria.eus)

  kabila (Wikimedia Commons)

  kabila (Wikimedia Commons)