Gaurko hitza

Updates from Maite Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 8:01 am on 2013/12/09 Permalink | Reply
  Tags: B ( 476 )   

  begizta 

  iz. 1. Biribil–gisako batekin edo birekin egiten den korapiloa, muturretako batetik tiratzean desegiten dena; delako korapiloaren biribil-gisako horietako bakoitza. 2. Katebegi. 3. INFORM. Programa bateko agindu-sekuentzia, baldintza jakin bat bete artean exekutatzen dena. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  [txibista] : txibista, begite g.e.(UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar, Euskalterm eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) lazo, lazada, nudo (2) eslabón de una cadena (3) (Inform.) bucle
  fr (1) nœud, laçage (2) chaînon (3) boucle
  en (1) bow; lasso (2) link (3) loop
  port (1) laço (2) elo

  Entzun:
  

  Kajoiko konpartimentu ezkutuko batetik hainbat gauza atera zituen: pistola belgiar bat, begizta urdin batez loturiko gutun sorta bat, eta belus horizko azalekiko koaderno mehe bat, gainean Souvenir hitza idatzia zuena. [Azken hitzordua, Sandor Marai / Xabier Olarra (Igela, 2003)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  Nik bizia eman niolako, begizta bat naiz berarentzat, begizta bat da niretzat, eta lotuta gaude ohe gaineko honen puntuak elkarri lotuta dauden bezala. [Konpainia noblean, Anjel Lertxundi (Alberdania, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  begizta (FlickrCC, the second fiddle)

  begizta (FlickrCC, rubybgold)

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 8:20 pm on 2013/12/08 Permalink | Reply
  Tags: E ( 387 )   

  eskularru 

  iz. 1. Eskua, eta batzuetan besaurrearen zati bat estaltzen duen jantzia, jatorriz larruzkoa, eskuaren, eta gehienetan hatzen formara egokitzen dena. Artilezko eskularruak. Eskularruak jantzi. 2. KIR. Pilota-joko modalitate batzuetan (adib., laxoan), erabiltzen den tresna, larruzkoa eta sendoa. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

   
• 

  Maite 7:07 am on 2013/12/07 Permalink | Reply
  Tags: B ( 476 )   

  bereter 

  iz. (Ipar.) (zah.) 1. Apaiza. 2. Apaiz edo abokatu baten laguntzailea.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Orotariko Euskal Hiztegian (ikus sarrera osoa OEHn)
  

  bereter (R; Lar, Dv, A DBols), beretar (Sal, R; Lar). Ref.: A; Bon (beretarra); EI 354. Etim. Préstamo románico, en último término del lat. presbyter; cf. REW 6740.

  1. Clérigo. “Clérigo, apaiza, apeza, abadea, beretarra” Lar.
  2. Acólito; secretario o empleado de confianza.

  Sinonimoak:  iz. g.e.
  [apaiza] : apaiz, apez, artzain, meza-emaile, sazerdote Heg., abade Bizk., jaupari neol.
  [meza-laguntzailea] : eskolau, mezalagun, meza-laguntzaile, meza-mutil, beretter Ipar. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) clérigo (2) acólito; secretario de un abogado
  fr (1) prêtre (2) acolyte
  en (1) priest, clergyman, minister (2) acolyte
  port (1) clérigo (2) acólito

  Entzun:
  

  Ez litzateke harrituko Isaacs-ek elizan karguren bat izango balu, diakono edo bereter izango balitz, zernahi ere den bereter izate hori. [Lotsaizuna, John Maxwell Coetzee / Oskar Arana (Elkar, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  Oreste enetako serial-killeraren lehen prototipoa da eta James Ellroyen El Monteko hiltzailea greziar tragikoen aldean, arropa zuritan beztitu bereter bat. [Hiruko, Itxaro Borda (Alberdania, 2003)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  bereter [FlickrCC, Catholic Church]

  bereter (FlickrCC, batigolix)

   
• 

  Maite 7:56 am on 2013/12/06 Permalink | Reply
  Tags: B ( 476 )   

  balaku 

  iz. Norbaiti, haren gogoa edo onginahia irabazteko egiten zaion hitza, txera edo keinua, askotan engainuzkoa. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  [losintxa] : amainu, eztikeria, zurikeria, zuriketa, losintxa Gip., koipekeria adkor., lausengu Ipar. jas., leunkeria Ipar. jas.(UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es halago, lisonja; caricia, mimo; agasajo, regalo, placer
  fr flatterie, cajolerie
  en flattering words; compliments; praises
  port bajulação, lisonja

  Entzun:
  

  Bertutea hain sarri diot aipatu, eta batez ere hainbertze balaku egin dizkiot, non arrazoi dudala uste izan behar baitu. [Harreman arriskutsuak, Choderlos de Laclos / Jon Muñoz (Ibaizabal, 1997)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  balaku (Gaurko Hitza, CC)

   
• 

  Maite 7:55 am on 2013/12/05 Permalink | Reply
  Tags: A ( 569 )   

  askietsi 

  du ad. 1. Aski dela iritzi. 2. Berdindu, bete, kitatu. Haien aurkako mendeku-nahia askiesten dudanean. 3. ZUZ. Abokatuak askiespena egitea. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak:  ad.
  [aski dela iritzi] : aski iritzi
  [eginbide bat bete] : bete, histu Ipar., konplitu jas., askidatu neol., satifatu Ipar. g.e., kobru eman Bizk. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) estimar suficiente (2) satisfacer, saciar; cumplir (con alguien); pagar (lo debido) (3) bastantear
  fr (1) estimer suffisant (2) satisfaire
  en (1) estimate sufficient (2) satisfy, satiate
  port (1) estimar suficiente (2) satisfazer, saciar

  Entzun:
  

  Ez ninduen askietsi bertso horrek. [Hogeita bina, Andoni Egaña (Hariadna, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  Papiroan makinak marrazteari askietsi ez, eta eraiki egin zituen. [Loroaren teorema, Denis Guedj / Jon Muñoz (EHU, 2006)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  Itxaronaldia askietsi nuelarik, hatza atezain automatikora gidatu nuen bigarrenez, baita botoi gainean itsatsita utzi ere pixka batean. [Rock’n’roll, Aingeru Epaltza (Elkar, 2000)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  askietsi (Gaurko Hitza, CC)

   
• 

  Maite 7:54 am on 2013/12/04 Permalink | Reply
  Tags: A ( 569 )   

  apaletsi 

  du ad. Gutxietsi, arbuiatu. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Hiztegi batua:

  apaletsi, apalets, apalesten. du ad. ‘gutxietsi’: bere burua apaletsi zuen zergalariak.

  Sinonimoak: ad.
  [gutxietsi] : diskriminatu, gaitz esan, gaitz iritzi, gaitzetsi, gutxietsi, muzin egin, txarretsi, txikietsi, zaputz egin, arbuiatu Ipar., erdeinatu Ipar., gaitz erran Ipar., hastandu Ipar., mespretxatu Ipar., nardatu Ipar., mendratu Ipar./Naf., gaitzets izan g.e., kondenatu g.e., urruindu g.e., despreziatu zah., menospreziatu zah. (UZEI  Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es despreciar, rebajar, abatir
  fr mépriser, dédaigner
  en to despise, to scorn, to look down on sb, to do sb down
  port desprezar, rebaixar

  Entzun:
  

  “Proposamen hori onartzen ez bazen, sentitzen genuen batzordearen lana apalesten duela”, azaldu du Salaburuk, eta nabarmendu du Gramatika Batzordearen lanak direla “gehien ezagutzen eta baloratzen direnak euskaltzaindiaren lanen artean”.  [Euskaltzaindiko Gramatika Batzordeko kideek dimisioa eman dute (Berria.info, 2013-12-03 )]

  

  apaletsi (Gaurko Hitza, CC)

  

  De Rerum Natura, Zaldieroa@zaldieroa.com

   
• 

  Maite 7:50 am on 2013/12/03 Permalink | Reply
  Tags: T ( 353 )   

  txarrantxa 

  iz. 1. Lihoa orraztu eta garbitzeko orrazia. 2. Hesiak egiteko erabiltzen den alanbre horzduna. 3. Txakurren burdinazko idunekoa, garranga. 4. Mandoak lepoan eramaten zuen balazta-modukoa. 5. ERAIK. Armazoi edo egitura bat deforma ez dadin euskarri gisa lapranean jartzen den pieza. 6. ITSAS. Zuakerraren goiko pieza.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak:  iz.
  [karda] : karda, kardama Bizk. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) [lihoa garbitzeko] carda (2) alambre de espino (3) [txakurraren lepokoa] carlanca (4) especie de freno en el cuello de los mulos (5) (Eraik.) riostra (6) (Itsas.) barraganete
  fr (1) peigne à lin, carde (2) fil de fer barbelé
  en (1) barbed wire
  port (1) carda (2) arame farpado

  Entzun:
  

  Mira eginda naukate hitzaren malabaristok. Hauek dituzte azak. Espainiako presidentearen hitzak dira Melillako txarrantxaren gaia Radio Nacionalen aterata: «Ez dakit pertsonei kalterik egin diezaiokeen. Ikusi egin beharko da». [Burdin-hostoak airean, Iñigo Aranbarri (Larrepetit, 2013-12-01)] (Berria)

  txarrantxa (Wikimedia Commons)

  txarrantxa (FlickrCC, Indy Kethdy)