Gaurko hitza

Updates from otsaila, 2017 Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 10:56 pm on 2017/02/07 Permalink | Reply
  Tags: K ( 331 )   

  karraju 

  iz. Korridore. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz. (Labayru Hiztegia)
  

  [korridore] : korridore
  [enkatxo] : enkatxo
  

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar, Labayru eta Word Reference hiztegiak):

  es iz. (1) (B) pasillo (Frec. ref. al que en los caseríos va de la cuadra a la cocina.), corredor, tránsito (2) encachado de probaderos
  fr iz. corridor, couloir
  en iz. corridor
  port iz. corredor

  Txirrina jotakoan norbaiten urratsak barruntatu nituen ateaz bestaldeko karrajutik hurbiltzen.  [612 euro, Jon Arretxe] (Erein, 2013)

  

  karraju (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 9:28 pm on 2017/01/26 Permalink | Reply
  Tags: K ( 331 )   

  kaskazuri 

  adj. Ile-zuria. Aitona kaskazuriak. (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  kaskazuri (G-bet, AN-gip), kaskozuri (Lh). Ref.: Garbiz Lezo 52.

  1. “Persona de pelo blanco” Zt (comunicación personal). Cf. Kaskazuri (Or Eus 301), apodo de un hombre anciano. Siaskatxoari eragiñaz / aitona kaska-zuria. I. Otamendi in Onaind MEOE 1084. Aiton kaskazuri danak. In PE 16. Orai buraso aitatxitu eta amatxitu kasko zuri edo pelatu bilakatuak. Larre ArtzainE 237.

  2. kaskozuri. Calvo. v. kaskasoil. Hoa, kaskozuri, hoa! (4 Reg 2, 23). Zerb IxtS 66 (Dv khartzoil, Ol, Ker, BiblE burusoil).

  Sinonimoak: izond. beh.

      [ile-zuria]: ile-zuri (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (lgart.) de pelo blanco/cano
  fr chenu, -e ; blanc, blanche
  en white-haired; grey-haired, gray-haired
  port grisalho(a)

  Nonbait, begitan hartu zenuen gela barrenean eserita zegoen agure kaskazuri bat, haren gorbata gogoko ez zenuelako alegia, eta horixe aditzera eman nahi izan zenion. [Hona hemen gu biok, Dorothy Parker / Mirentxu Larrañaga (Alberdania-Elkar, 2006)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  kaskazuri (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)

   
• 

  Maite 6:05 pm on 2017/01/17 Permalink | Reply
  Tags: K ( 331 )   

  kilikatu 

  1. du ad. Kilika egin, kilimatu. 2. da/du ad. Gorputzaren edo gogoaren zernahi ahalmenen susperraldi bat eragin; eragin horren ondoriozko egoeran gertatu. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: ad. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

      [kilika egin]: kilika egin, kili-kili egin, kili egin Bizk., kilimatu Gip.

      [kitzikatu]: akuilatu, haizatu, hots eman, kinatu, narritatu, tarritatu, tentatu, zirikatu, aholkatu Ipar., huiatu Ipar., kitzikatu Ipar., xaxatu Heg., zitatu Bizk., atitxatu Zub., axekatu g.e., narrikatu g.e.

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) du ad. hacer cosquillas, cosquillear (2) da/du ad. excitar(se), incitar, estimular; tentar
  fr (1) du ad. faire des chatouilles, chatouiller (2) da/du ad. (s’)exciter, inciter, pousser, stimuler
  en (1) du ad. to tickle (2) da/du ad. to excite, to stimulate, to incite, to drive
  port (1) du ad. fazer cócegas (2) da/du ad. incitar, estimular; tentar

  Gasteizko IKAren leloa, aurten, “el euskera me kilika da”. Leloa erabilita, haien ikasleek Facebook-en #eleuskeramekilika bideo txapelketan parte hartu dute. Gaur izango da sari banaketa.

  

  kilikatu

   
• 

  Maite 11:00 pm on 2017/01/13 Permalink | Reply
  Tags: K ( 331 )   

  kaskezur 

  iz. Burezurra. Lurrera erori eta kaskezurra hautsi. (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  kaskezur (G, AN-araq, B, BN-baig, Sal), kaskaezur (VocB), kaskazur (V), kasko-ezur. Ref.: A (kaskezur, kaskazur); Izeta BHizt.

  Cráneo. Kaskezurrean –ezustekoa!– / ar nabar aundi bat bizi. Or Eus 226. Kaskezurra autsi. Anab Poli 65. Kasko-ezurra eta barruko garunak. Vill Jaink 69. Nekez lortuko dugula argibiderik antzina-antzinako gizaki zein gizaideen kaskezurretan. MEIG VI 113.

  Parte alta de la cabeza. v. 2 kaskar. Kaskezurrian autsiko diot / oraindikan oriñala! MendaroTx 104. Ebagi egin eutsazan belarrijak kaskazurretik [astuari]. Otx 121. Beren kaska-ezur soillak lozio orrekin igurtzitzen duten gizarajoak. Lab SuEm 177.

  Sinonimoak: iz. beh.

      [burezurra]: burezur, buru-hezur, buru-kasko, garezur, kaskar beh. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es iz. cráneo; crisma
  fr iz. crâne
  en iz. skull, cranium
  port iz. crânio; fam coco

  Esadazu, mutiko, zuri ezer sartzen zaizu kaskezur gogor horretan? [Harry Potter eta sorgin harria, J.K. Rowling / Iñaki Mendiguren (Elkar, 2000)] (Ereduzko Prosa Gaur

  

  kaskezur (Gaurko Hitza, Domeinu Publikoa)

   
• 

  Maite 9:59 pm on 2017/01/08 Permalink | Reply
  Tags: K ( 331 )   

  kukulumuxu 

  adb. Bizk. kokoriko. (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  kukulumuxu (V-arr-oroz-m), kukulumutxu (V-m-gip), kukurumixo (V-m-gip; Añ (V)), kukurumitxu (V-ger), kukurumux (G-azp), kukurimixo (Añ (V)), kukulumixo (V-m-gip), kukulumutxio (V-m), kukumaixo (V-gip), kukumukuxo (V-gip), kukumixo (V-gip). Ref.: A (kukulumixo, kukurumixo); Iz To 187, UrrAnz (kukumukuxo); Etxba Eib (kukulumixo); Etxabu Ond 114; Elexp Berg (kukulumixo, kukumixo).

  Agachado, agazapado, en cuclillas. “Ovillarse encogiéndose […], kukurumixo ifini (V)” Añ. “Encogerse arrugando, […], kukurimixo (V)” Ib. “Kukumaixo jarritte, puesto en cuclillas (V-gip)” Iz To 187. “Orduetan egon da kukulumixo” Etxba Eib. v. 1 kokoriko. Ea-ko uritxu au, makur makur edo kukulumuxu, mendi biren barrenean. A Txirrist 171. Kukulumutxu jarri ta prakak erazten asi zan. Otx 64.

  Sinonimoak: adb.
  [kukulumuxu] : kokoriko, pikotxean, kukubilko (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es adb. en cuclillas
  fr adb. accroupi, -e
  en adb. crouching, squatting
  port adb. loc adv a o de o em cócoras

  Umea ura edan guran dabil kukulumuxu jarrita.  (Labayru Fundazioa, ‏@labayrufundazio )

  

  kukulumuxu (Argazkia: Labayru Fundazioa, @LabayruFundazio)

   
• 

  Maite 8:09 pm on 2016/12/27 Permalink | Reply
  Tags: K ( 331 )   

  kereta 

  iz.  Kanaberak edo kidekoak bilbatuz egiten den hesi, ate edo zernahi gauza. Etxeko keretatik azken agur bat. Kereta hagak. Kanaberazko kereta batzuen gainean etzanik. (Hiztegi Batua)

  Sinonimoak: iz.

      [xeila]: xeila Ipar., keheila Zub. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (batez ere Ipar.) cancilla, puerta rústica, puerta de cercado
  fr portail
  en gate
  

  Etxeko keretatik azken agur bat.  (Hiztegi Batua)

  

  kereta (Argazkia: Wikimedia Commons)

   
• 

  Maite 5:03 pm on 2016/12/02 Permalink | Reply
  Tags: K ( 331 )   

  kotxeiatu 

  du ad. (batez ere Z) Matazatu, haria bildu. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  kotxeiatu (Sal), kotxeatu (BN; Dv (BN)), kotxeratu (BN, S; Foix (ap. Lh), H), kotxeiratu (BN, S), kotexatu (R), kotxiatu (kh- BN-bard; Dv). Ref.: A (kotxeatu, kotxeratu, kotxeiatu, kotexatu, khotxiatu); Lh (khotxeratü).

  Devanar. “Dévider le fil, le mettre en écheveau” Dv. “Kotxeratu, mettre du fil en écheveau” H. “Khotxiatu, poner el hilo del huso en madejas” A.  Liho egiten zen denboran mañata güzia etxen, emaztiak ürüten, gizonak khotxeiatzen edo hari biltzen. ArmUs 1899, 48.

  Sinonimoak:ad. Zub.

      [haria bildu]: harildu, harilkatu, astalkatu Ipar., matazatu Bizk.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es du ad. (batez ere Z) aspar, hacer madejas
  fr (el hilo) dévider
  en make skeins
  port fazer meada

  Liho egiten zen denboran mañata güzia etxen, emaztiak ürüten, gizonak khotxeiatzen edo hari biltzen.  ArmUs 1899, 48. (Orotariko Euskal Hiztegia)

  

  kotxeiatu (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)