Gaurko hitza

Updates from abendua, 2015 Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 11:04 am on 2015/12/20 Permalink | Reply
  Tags: P ( 210 )   

  promes 

  iz. Gerora zerbait egingo dela aginduz ematen den hitza; fededunak Jainkoari edo santuren bati zerbait egin edo beteko duela agindutakoa. Promes egin.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.

      [agintzaria]: agindu, agintzari, agintza Ipar., aginde zah.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es promesa
  fr promesse
  en promise
  port promessa
  

  Entzun:

  Txosten horrek, esaterako, gero beteko ez diren hamaika promes baino eragin handiagoa izan lezake boto-emaileen artean.  [Denak du bere prezioa, Migel Angel Mintegi (Ibaizabal, 2002)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  promes (Wikimedia Commons)

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 10:44 pm on 2015/12/12 Permalink | Reply
  Tags: P ( 210 )   

  pantaila 

  iz. 1. Argi-izpiak, haizea, beroa, erradiazioa, etab. pasatzen ez uzteko jarritako oztopoa. Argiaren kasuan, normalean argi-iturri baten inguruan jarritako tamaina desberdineko xaflez osatuta dago, zeintzuk argia norabide batean zuzentzen baitute. 2. Zerbait ezkutatzen duen objektua edo pertsona. 3. Hodi katodikoetan, irudia proiektatzen den gainazala. Telebista-pantaila. 4. Filmak, diapositibak, etab. bertan proiektatzeko erabiltzen den gainazal zuria. • kristal likidozko pantaila.INFORM. Argirik igortzen ez duen pantaila-mota. Bi elektrodo gardenen tartean kokatutako likido anisotropoa daukan gelaxka batek osatzen du pantailaren puntu bakoitza. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
  

  Sinonimoak: iz.
  [pantaila] : monitore (Elhuyar Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es pantalla
  fr écran
  en screen
  port tela

  Entzun:

  Mahai gainean zenbait paper, eta aldamenean ordenagailuaren pantaila, modelo berri-berrikoa, telebista-aparatu bat bezain handi, erredakzioan nuena baino lau aldiz potentzia handiagokoa. [Rock’n’roll, Aingeru Epaltza (Elkar, 2000)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  pantaila (Pixabay, CC0 Public Domain)

   
• 

  Maite 9:17 pm on 2015/12/08 Permalink | Reply
  Tags: P ( 210 )   

  putar 

  iz. Ostikoa. 

  Orotariko Euskal Hiztegian

  1 putar (VocBN > A; Dv). Coz. “Ruade de bêtes chevalines ou asine” VocBN. Zaldiaren laster eta putarrak orduan! JE Bur 20. Jakina dugu odola ahotraka igortzerainokoan bere indar guziak etzituela, gau batez, Italian, sobera ukan, lo zagolarik ere bere baitan sendi zuen lohiaren bentzutzeko. Etsaiaren azken putarrak? Ardoy SFran 306.

  2 putar. 1. “Putesco” Lar. 2. “Qui fréquente les femmes débauchées, etc.” H.

  3 putar. “Puto, cabrón. I aiz putarra, i. Gizon artean, norbait kalifikatzeko ia bakarrik, eta doinu ia ‘kariñosoan’” Elexp Berg

  Sinonimoak: iz.
  [astoarena…] : ostiko  (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es iz. (Ipar.) coz [del caballo, el burro]
  fr iz. (de animal) ruade
  en iz. (de animal: patada) kick
  port iz. coice

  Entzun:

  Ganbeluak eta kabalak putarka ari ziren eta hauts gorria harrotzen zuten. [Basamortua, J.M.G. Le Clezio / Luis Berrizbeitia (Elkar, 2009)] (Ereduzko Prosa Dinamikoa)

  

  putar (Creative Commons Attribution 4.0 International License, http://www.tOrange.us)

   
• 

  Maite 11:40 am on 2015/11/10 Permalink | Reply
  Tags: P ( 210 )   

  pozkida 

  iz. Poza. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  pozkida (Lar, H), bozkida.

  “Consuelo” Lar. Bizitz-izpiritualean guziak eztirela iragaten dastair-eztitan, bozkida sentsukarazkotan, amodio gozotan, gantzudura zerutarretan. “Consolations sensibles”. Birjin 111. Jakingabier jakintzia, flakier indarra, erier osagarria, antsiatier pozkida. Egiat 211. Agur zeruko eguzki / pozkidaz betia. ArgiDL 166. Emeki-emeki, bere mixerien pozkida billakatuz, elizara bero-bearrez urbiltzen asi zan. Etxde JJ 221. Bere buruko adats guriak aitagiarrebaren bular gaiñean kokaturik pozkida egarriz. Ib. 163.

  (Gc ap. A; Lar, Izt 9v, H). “Complacencia” Lar. “Alegría, contento” A. Irurak erbitara / irten omen ziran, / ugari billatzeko / pozkida bizian. Izt Po 61. Ezkondurik daude gaur / pozkida betean. Ib. 86. Baldin itzaiak diruaren otsa zirrin zarran eragiten bazion zizkuari, pozkida betean sagardoz aserik guztiak jarriko ziran dantzari. Izt C 179. España guztiaren pozkida beterako. Ib. 464. Aú dá nere Seme amatuá, nor-baitan ditután nere pozkida guziak (Mt 17, 5). BOEanm 1311. Matsaren emakaia / pozkida osua. JanEd II 10. Arin ta pozkidaz beterik biurtu zan beartsu ura bere errira. Zab Gabon 80. Amatasunezko pozkida santuak. Otag EE 1881b, 111. Ango arpegi alaien begiratze pozkidaz betea. JBDei 1919, 246. Onela mintzo banatzaizu pozkida pizkat ematearren da. Lab EEguna 114. A, ze pozkida orduan! SMitx Aranz 224.

  Au da pozkida-leku, emen da pakea jabe. Gazt MusIx 109.

  Sinonimoak: iz. jas.

      [kontsolazioa]: kontsolamendu Ipar., kontsolazio Ipar. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es gozo, contento; alegría
  fr plaisir, joie
  en joy, enjoyment
  port gozo, prazer, satisfação

  Entzun:

  Poza eta pozkida zeriola etorri zen Santxo bere etxera; urrutitik antzeman zion bere emazteak, eta galdezka hasi zitzaion berehala. [On Kixote Mantxako, Miguel de Cervantes / Patxi Ezkiaga (Erein, 2005)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  pozkida (Wikimedia Commons)

   
• 

  Maite 11:56 pm on 2015/10/27 Permalink | Reply
  Tags: P ( 210 )   

  piltxikatu 

  du ad. (B) Imurtxi egin. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: ad.

      [atximurkatu]: atximur egin, atximurka egin, atximurkatu, imurtxi egin, zimiko egin, zimikatu Ipar.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar, Labayru eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) du ad. (B) pellizcar (2) comer a bocados
  fr pincer
  en to pinch
  port beliscar

  Entzun:
  

  Gizonak gogoz piltxikatu zuen.

  

  piltxikatu (Argazkia: Habla signada)

   
• 

  Maite 11:41 pm on 2015/10/26 Permalink | Reply
  Tags: P ( 210 )   

  pitxinbaba 

  Tabakoa edo bestelako substantziaren bat erretzeko tresna. Tabakoa ontzi–antzeko txiki batean jartzen da, eta bertatik ateratzen den hodi batetik kea zurgatzen da (ahoratu aurretik iragazki batetik iragaten da).  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoan, ‘pipa’)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  pitxinbaba (Lar, H). “Pipa de fumar” Lar.

  Sinonimoak: iz.
  [pitxinbaba] : pipa

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es pipa
  fr pipe à fumer
  en pipe [for smoking]
  port cachimbo

  Entzun:

  Aitonak pitxinbaba ahoratu eta kea biriketaratu zuen.

  

  pitxinbaba (Pixabay, CC0 Public Domain)

   
• 

  Maite 11:38 pm on 2015/10/17 Permalink | Reply
  Tags: P ( 210 )   

  pasahitz 

  Pasahitza (ingelesez, password) baliabide baterako sarbidea kontrolatzeko balio duen karaktere-kate sekretua da. Orokorrean software baliabide baterako sarrera babesteko ezartzen da pasahitza. Pasahitza sistema horretan sartu behar denak bakarrik jakin behar du eta beste pertsona guztientzat sekretua izan behar du. Gehienetan erabiltzaile izen batekin lotuta egoten da pasahitza eta biak idatzi behar izaten dira.  (Jarraitu irakurtzen Wikipedian)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es contraseña
  fr signe de reconnaissance
  en password
  port senha

  Entzun:

  Ateko giltzekin batera, ordenagailuen pasahitzak eta posta elektronikorako helbideak eman zizkiguten. [Nevadako egunak, Bernardo Atxaga (Pamiela, 2013)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  pasahitz (pixabay, CC0 Public Domain)