Gaurko hitza

Recent Updates Page 285 Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 11:57 pm on 2016/08/28 Permalink | Reply
  Tags: M ( 290 )   

  molokot 

  iz. Porrota.

  Orotariko Euskal Hiztegian

  1 molokot (V-ger ap. A), molot (V-m ap. A).

  “Meter todas las nueces en el boche” A. (Se trata, obviamente, de una expr. adv., no de un verbo).

  2 molokot. v. mokolot.

  mokolot, molokot (V-m ap. A), morkolot (V-arr ap. A). Quiebra, fracaso. “Quiebra, bancarrota en un negocio, atascarse en un trabajo, etc.” A. v. bankarrot.

  Sinonimoak: iz.
  [porrota] : porrot, kilimon

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (B) quiebra, bancarrota
  fr faillite, banqueroute ; krach
  en bankruptcy
  port falência, quebra

  Neguriko dirudunen enborreko ezpal galdua, molokot eginda bukatu zuen.  [Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan, Edorta Jimenez (Susa, 2003)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  molokot (Gaurko hitza, CC)

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 10:36 pm on 2016/08/27 Permalink | Reply
  Tags: A ( 569 )   

  abao 

  iz. (B) Abaraska. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Orotariko Euskal Hiztegia

  abao (V-m-gip; Aq 161 (G), Mg PAbVoc, H (V)), abau (V; Dv (V)), abai (V-ger-arr-oroz, AN-gip; Añ (V), Dv (V)), abae (V-gip), abaa, aba (V-ger-ple), abe (V-ger). Ref.: A (aba, abai, abe, abao, abau); Iz ArOñ (abae, abaua); Etxba Eib (abaua); Elexp Berg.

  Etim. Parece natural pensar en la relación de esta voz occ. con lat. fauus ‘id’ (REW 3228), pero la variedad de forma no puede reducirse fácilmente a un prototipo común. Difícilmente puede ser éste rom. favare (it. fiare, fiale) que dice Schuchardt (Bask 31). Más bien se pensaría en una terminación -ano, -ane (> -ao, -ai).

  Panal de miel. “Rayon, gâteau des ruches” Dv. “Abáe, abáia, (el) panal (de miel), estiabaiak” Iz ArOñ. “Aiñ loratsua zan ingurua eze, erletxian abauak eztixa ganezka” Etxba Eib. “Eztiz betetako abaua […]. Argizai asko ta ezti gutxi zeukan abau arek” Elexp Berg. v. abaraska, EZTI-ORRAZE. Tr. Documentado sólo en textos vizcaínos. Hay abaa, con vocal geminada, en RS, abai en Añibarro y Larrakoetxea, abau en Uriarte (abaua det. en todos los ejs.) y Arrese Beitia, y abao en V. y J.J. Moguel y en Ibiñagabeitia.

  Sinonimoak: iz. Bizk.

      [abaraska]: abaraska, ezti-orraze, beraska Ipar., orraze Ipar. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (B) panal (de miel)
  fr rayon de miel
  en honeycomb, comb
  port favo

  Abaora hurbildu eta erleen atzera-aurrerei begira-begira geratu nintzen.
  

  

  abao (Gaurko hitza, CC)

   
• 

  Maite 11:48 pm on 2016/08/26 Permalink | Reply
  Tags: P ( 210 )   

  partekatu 

  du ad. (Ipar.) 1. Zatikatu. 2. Erdibanatu. 3. Ik. konpartitu. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: ad. Ipar.

  [zatitu]: alferrik galdu, apurtu, arraskatu, birrin-birrin egin, desegin, desolatu, errautsi, hauts bihurtu, hauts egin, hondatu, porrokatu, suntsitu, trimin-trimin egin, triskatu, triskilatu, zatitu, zehatu, zirpildu, andeatu Ipar., arrabaskatu Ipar., aurritu Ipar., barreiatu Ipar., deboilatu Ipar., funditu Ipar., gaizkitu Ipar., mamikatu Ipar., porroskatu Ipar., sakailatu Ipar., xehakatu Ipar., xehatu Ipar., zatikatu Ipar., zirtzikatu Ipar., banatu Bizk., birrindu Bizk., laskitu Bizk., lorrindu Bizk., trimindu Bizk., zuzitu Bizk., abarrikatu Naf., izorratu beh., galetsi jas., abarrakitu g.e., atarratu g.e., triska egin g.e., arrasatu zah., arrazatu zah., destruitu zah., narriatu zah., puskakatu Ipar. g.e., bilakatu Ipar. zah., partaiatu Ipar. zah.
  [erdibanatu]: erdi bi egin, erdibanatu, erdibitu, zatibitu, erditik egin Ipar., erditu g.e., erdiratu zah., erdizkatu Ipar. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) du ad. (Ipar.) partir, despedazar (2) du ad. (Ipar.) dividir, repartir; compartir
  fr (1) du ad. (Ipar.) couper (2) du ad. (Ipar.) diviser, partager
  en (1) du ad. [zatitu] to break, to cut up (2) du ad. [banatu] to divide, to distribute; to share
  port (1) du ad. (Ipar.) (trocear) cortar, despedaçar (2) du ad. (Ipar.) repartir, dividir, distribuir; compartilhar, compartir,
  

  “Onartu” botoia sakatuz gero, berriz, bada beste irtenbide bat. Izan ere, erabiltzaileak 30 eguneko epea du ezarpenetara joan, han kontua aukeratu eta datuak partekatzeari uko egiteko. Zer egin zure datuak parteka ez ditzaten (Berria.eus, 2016-08-26)
  

  Ikusi, ikasi, disfrutatu eta partekatu! [Sexua noiznahi, Luis Elberdin (Gaiak, 2005)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  partekatu (Gaurko hitza, CC)

   
• 

  Maite 9:58 pm on 2016/08/25 Permalink | Reply
  Tags: S ( 160 )   

  soro 

  iz. 1. Ereiteko asmoz lantzen den lur-saila. 2. Larrea; zelaia. 3. Arradaila. || soro 2. iz. BOT. 1. Iratzeetan eta onddoetan, esporangio-multzoa. 2. Algetan, fronde gaineko anteridio-multzoa.(Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

      [belardia]: Ipar.belai, belardi, belartza, larre, zopizar, alha Ipar., alhagune Ipar., alhapide Ipar., bazkaleku Ipar., larreki Ipar., pentze Ipar., soropil Ipar., belaze Gip., euntze Naf., bazkagia Zub., bazkategi g.e., bazkatoki g.e., belar-soro g.e.

      [alorra]: alor, arlo, landa, sail, elge Ipar., kanpaña Ipar., larrain Ipar., kanpo g.e.

      [baratzea]: Bizk.baratze, ortu Bizk.

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz. campo de cultivo, tierra sembrada (2) iz. (Ipar.) prado, hierbal (3) iz. (Ipar.) segunda cosecha (y siguientes) de hierba
  fr (1) iz. [lursaila] champ (2) iz. [larrea] (Ipar.) pré, prairie, pâturage
  en (1) iz. [lursaila] field (2) iz. [larrea] meadow, pasture, grassland, field

  Eta herritarrek era berean zaldunen soro eta mahasti eta zuhaitzak suntsitu zituzten. [Asisko Frantzizko, Asisko Klara, / Askoren artean (Arantzazu, 2002)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  soro (Gaurko hitza, CC)

   
• 

  Maite 7:26 pm on 2016/08/24 Permalink | Reply
  Tags: D ( 105 )   

  desjarauntsi 

  du ad. ZUZ. Norbait oinordetzatik baztertu; bereziki, legeak aurreikusten dituen kasu batzuetan, eta testamentuan esplizituki adierazten dela, testamentugileak nahitaezko oinordekoa legitimarik gabe utzi. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es du ad. (Zuz.) desheredar
  fr déshériter
  en disinherit
  port deserdar

  Fernando II.a Aragoikoa-rekin ezkondu zenean (1469), Enrike IV.aren interesen aurka azaldu zen eta hark Isabel desjarauntsi egin zuen. [Isabel I.a Inkisiziokoa edo Katolikoa , nabarralde.com]
  

  

  desjarauntsi (Gaurko hitza, CC)

   
• 

  Maite 10:08 pm on 2016/08/23 Permalink | Reply
  Tags: Z ( 315 )   

  zoru 

  iz. 1. Oinetakoen azpialdea, lurra ukitzen duena. 2. Zoladura, gainean ibiltzeko sendo eta lau prestatzen den gainazal natural edo artifiziala. 3. Lurzorua. • zoru erdi. (pl.) Zolerdiak. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

      [oinen azpian duguna]: behegain, lur, solairu, zola, behearen gain Bizk., angelu zah.

      [oinetakoen azpia]: zola

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) suela (2) suelo; firme (3) (Eraik.) suelo, piso
  fr (1) [oinetakoena] semelle (2) [lurzorua] sol, pavé (3) parquet, plancher
  en (1) [oinetakoena] sole (2) [lurzorua] soil, ground (3) floor
  port (1) sola, solado (2) solo (3) piso

  Lur gordina zuen zoru, goian adarrak nahas-mahas, ilargi apal biribilak lagun zegidala zirudien. [Ipuin hautatuak, Jorge Luis Borges / Juan Garzia (Ibaizabal, 1998)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  zoru (Gaurko hitza, CC)

   
• 

  Maite 9:34 pm on 2016/08/22 Permalink | Reply
  Tags: E ( 387 )   

  esplizitu 

  izond. Zerbait esan edo idaztean, erabilitako hitzen esanahi zuzenez adierazten dena, ageriko esanahia. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: izond.
  [esplizitu] : 1. ageriko 2. berariazko (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es izond. explícito, -a
  fr izond. explicite
  en izond. explicit, clear; frank
  port izond. explícito(a)

  Metafora guti zen nire lan esplizitu samarrean.  [Lasto sua, Aingeru Epaltza (Alberdania, 2005)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  Errealitatearen ezagutza interno hori (pentsamenduen edukia) esplizitu egiteko bidea da hizkuntza; beraz, errealitatea, pentsamendua eta hizkuntza bereizi ezinezko erlazioan azaltzen zaizkigu. [Filosofiako gida, Askoren artean (UEU, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  esplizitu (Gaurko hitza, CC)