Gaurko hitza

Recent Updates Page 371 Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 8:50 am on 2014/12/14 Permalink | Reply
  Tags: Z ( 315 )   

  zirritu 

  iz. 1. Guztiz hurbil dauden bi gauzaren edo gauza baten bi zatiren artean gertatzen den irekidura luze eta estua. Atearen zirritutik ikusiko dugu nor den. 2. Galtzek aurrealdean botoiez zein kremaileraz ixteko duten irekidura. 3. (hed.) Sarbide edo iraganbide estua; zerbaiten edo norbaiten alderdi ahula, heldu, eraso edo kritikatzeko uzten duen aukera edo alderdia. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.

  [zirrikitua]: zirrikitu, zirriztu, intzirrikatu g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) rendija, ranura, resquicio; grieta, fisura (2) bragueta (3) leal, fiel
  fr (1) fente, crevasse, rainure, fissure (2) braguette
  en (1) [irekidura] crack, cranny, slot (2) [galtzena] fly
  port (1) fresta, fenda (2) braguilha, zíper da calça

  Entzun:
  

  Ataritik beste gela batera igaro zen, hura ere iluna, ate azpiko zirritu zabaletik sartzen zen argiak ozta-ozta argitua. [Arima hilak, Nikolai Gogol / Jose Morales (Ibaizabal, 1998)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  Baina minak ezin du haraino lasai sartu, ez gaitz zorrotzak han iraun, dena lokatu gabe, biziarentzat tokia falta izateraino eta arimaren zatiak gorputzaren zirritu guztietatik eskapatzeraino. [Gauzen izaeraz, Lukrezio / Xabier Amuriza (Klasikoak, 2001)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  zirritu (Argazkia: Ander Morea, Karobi photography )

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 11:04 am on 2014/12/13 Permalink | Reply
  Tags: I ( 288 )   

  iragarki-banda 

  iz. INFORM. Publizitate-iragarki laburra, irudi bat edo mezu labur bat erakusten duena, normalean web orrialdearen goi aldean bistaratzen dena, eta erabiltzailea bertan klik egitera gonbidatzen duena.  (Euskalterm)

  Sinonimoak: iz.
  [ostatatze] : ostatu-emate (Euskalterm)

  Beste hizkuntza batzuetan (Euskalterm):

  es pancarta
  fr bannière, bannière publicitaire, bandeau publicitaire
  en advertising banner, banner

  Entzun:
  

  Cookie-ak balia daitezke, halaber, bisitari batek webgune bat erabili duen erari buruzko informazio anonimoa erregistratzeko; adibidez, zein web-orritik sartu den, edota iristeko iragarki-banda bat erabili duen.  [Cookieen inguruko politika, Txindurri irratia]

  

  iragarki-banda (Gaurko hitza, CC)

   
• 

  Maite 9:12 pm on 2014/12/12 Permalink | Reply
  Tags: T ( 353 )   

  titipunta 

  iz. 1. Emakumearen bularraren erdiko eskrezentzia zutikorra, bertan amaitzen diren esne-hodiek jariatzen duten esnea edoskitzeko haurrak ahoan hartzen duena. 2. Gizonezkoen eta beste ugaztun arren kideko forma atrofiatua. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  [titipunta] : titiburu, titimoko, titimutur (Labayru Ikastegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) pezón (2) tetilla
  fr (1) mamelon (2) tétine
  en [gizakiena] nipple; [animaliena] teat
  port (1) Anat bico do seio, mamilo

  Entzun:

  Ni ados nago Moixekin: titipuntak pentsagai onak dira. Nik ere behin baino gehiagotan buruan ibili ditut Kirk Douglas-en titiburu ikusezinak Spartacus-en (bai eta haren kokotsa ere, maskulino eta oldarkorra, zulo horrekin erdi-erdian, ez Grantena bezala, xarmagarria eta lotsatia); eta maiz oroitu naiz Quentin Dean neska aktore gaztearen titi izugarri puntadunekin, zinez traumatizatu baininduten In the heat of the night filmean. Oroitu, baina ez modu lizunean, modu antropologikoan baizik: akaso niri arraro egiten zaizkidan gorputz horiek, arrotz egiten zaizkidan edertasun kanon horiek, naturalak ziren.  [Titipuntak Pentsagai Onak Dira (Berriz Ere Euskara Batuaren Eta Euskalkien Arteko Fucking Afera Horretaz), Santi Leoné (zuzeu.eus, 2014-12-10)]

  titipunta (Wikimedia Commons)

  titipunta (Wikimedia Commons)

   
• 

  Maite 6:56 pm on 2014/12/11 Permalink | Reply
  Tags: K ( 331 )   

  kolorge 

  izond. Koloregabea, margula. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: izond.

  [koloregabea]: koloregabe (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es incoloro, -a
  fr incolore
  en (UK) colourless, (US) colorless
  port incolor

  Entzun:
  

  Gaixo egon ondoren, kolorge gelditu da. (5000 Adorez hiztegia)

  Handik hurbil, gizon begi kolorge bat zebilen, koadrodun jaka jantzita. [Manhattan Transfer, John Dos Passos / Lopez de Arana (Ibaizabal, 1999)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  kolorge (Pixabay, CC0 Public Domain, David Karich)

   
• 

  Maite 8:06 am on 2014/12/10 Permalink | Reply
  Tags: B ( 476 )   

  bort 

  izond. 1. Sasikoa, sasikumea. 2. Faltsua. Negar bortak eta alferrikakoak.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Orotariko Euskal Hiztegian:

  bort (V, G, AN, L, BN; Lcc, Mic, SP, Lar (L), Dv), borde (SP > Dv), bord(a) (O Not > SP  > Dv), bortt (Sal, R). Ref.: A (bort); Inza RIEV 1928, 152.

  1. Bastardo, ilegítimo. “Bordea, borda (O), bortha [sic] (Ax), bâtard” SP (la supuesta var. bord aparece en Oihenart (Not 49) como origen de cast. borde). “Espurio” Lar y Añ. “Borde, hijo fuera del matrimonio legítimo” Lar. “Borta, natural; seme-borta, hijo natural” Inza RIEV 1928, 152. En AxN se explica bastarta (351) por borta…

  “Bort […] hijo a quien apenas aman los padres, casi desechado” A.

  (Aq (AN)). Falso. “Ajenjo, azintzua (AN), asensiourdina (G). Otra especie, borta (AN) [probablemente por azintzu borta]” Aq 252 ( A: “Bort (AN, Aq) especie de ajenjo”).  Kristio borta da nai duena segitu Kristo gloriara pasatu gabe gurutzetik (253). LE-Ir. Perla-borta (179). ‘perla falsa’. LE-Ir. Baldin urriki eta negar oiek badire kaltea gatik, eta ez beste gatik, dirade urriki eta negar bortak, banoak, alferrikakoak. LE Urt 140s.

  “Zurgin-borta, carpintero vulgar; argin-borta, cantero vulgar (AN-ulz)” Inza RIEV 1928, 152.

  2. “Bort (V-ger), huraño, arisco; (del esp. arc. borte?)” A.

  Sinonimoak: iz./izond.

  [ezkontzaz at sortua]: izun, sasiko, sasikume, bastart Ipar./Naf., aizun neol. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  [garratza]: garratz, muzin, zakar, zaputz (Labayru ikastegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar, Labayru eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) izond. [sasikoa] ilegítimo, -a, bastardo, -a (2) izond. falso, -a, artificial (3) izond. [arrunta] vulgar (4) izond. huraño -ña, arisco -ca
  fr (1) adj illégitime (2)  adj faux(fausse) (3) vulgaire (4) adj farouche
  en (1) illegitimate, bastard (2) izond. false (3) izond. [arrunta] common, ordinary (4) izond. retiring, hermit-like
  port (1) adj ilegítimo(a) (2) falso(a) (3) vulgar (4) adj esquivo(a), intratável
  

  Entzun:
  

  Zuzenik gabea iruditzen zitzaidan “hamabi orduko” ipuin bort harekin egiten zuen konparazioa. [Groenlandiako lezioa, Bernardo Atxaga (Erein, 1998)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  Baina gorrotoak, adiskideak, gazte harenganako gorrotoak, bastart harenganako gorrotoak, nire aita odolezko, erregezkoaren seme bort harenganako gorrotoak arrazoiaren tokia usurpatzen zidan, askotan izaten den bezala, eta gorroto nuelako uste nuen ulertu ere egiten nuela. [Hiltzaile baten aitormena, Joseph Roth / Matías Múgica (Igela, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  Hori baino andra garratz eta bortagorik!  (Labayru Ikastegia)

  

  bort (Irudia: grotesqueandarabesque.blogspot.com)

  Luistxo is discussing. Toggle Comments

   
  • 

    Luistxo 8:40 am on 2014/12/11 Permalink

    Ilustratzeko The Ververen bideoa jarri behar zenuen… https://www.youtube.com/watch?v=1lyu1KKwC74

• 

  Maite 7:50 am on 2014/12/09 Permalink | Reply
  Tags: J ( 83 )   

  jopu 

  iz. eta izond. 1. Morroia, zerbitzaria, bereziki gizarte feudalean. 2. Askea ez den, jabearen menpekotasun osoan dagoen pertsona, esklaboa. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  [morroia]: azpiko, esaneko, eskuko, eskupeko, etxeko, etxetiar, hankapeko, mendeko, mirabe, morroi, mutil, zerbitzari, manuko Ipar., manupeko Ipar., peko Ipar., petzero Ipar., sehi Ipar., agindupeko Bizk., ogipeko Bizk., otsein Bizk., nerabe Naf., mainata Zub., mixkandi Zub., mutilko zah., ogituko Bizk. g.e., sujet Ipar. zah.

  [esklaboa]: esklabo, loteki neol.

  
  

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz./izond. siervo, -a, criado, -a, súbdito, -a (2) iz./izond. esclavo, -a
  fr (1) iz./izond. servant, -e ; domestique, sujet (2) iz./izond. esclave
  en iz./ izond. serf; slave
  port (1) iz./ izond. servo, -a, criado, -a (2) escravo, -a

  Entzun:
  

  Gasteizko patata tortillarenak bipolaritatera eraman nau: batetik, barrez lehertu naiz, jopuei jauntxoak ipurdi bistan ikusteak sorrarazten dien mendeku sentipen askatzaile beraz. Bestetik, sumindu egin naiz, herritar arduratsuen gisan, eta aldarrikatu dut nola litekeen halako eskasak izatea gure agintariak, munduko patata tortilla erraldoiaren Guinness marka lortzeko ezgauza. [Tortillarenak, Idurre Eskisabel (Bira, 2014-12-05)] (Berria.eus)

  

  jopu (wattpad.com)

  

  jopu (Wikimedia Commons)

   
• 

  Maite 10:28 am on 2014/12/08 Permalink | Reply
  Tags: L ( 239 )   

  loka 

  izond. Oiloez eta hegazti emeez mintzatuz, arrautzen gainean jarririk txitatzen ari dena. Oilo loka baten txitak. Oiloa loka egon, loka jarri.

  adb. 1. (batez ere B) Koloka, ongi finkatu gabe. 2. TEKNOL. Eragingailu batek, baita biraka dabilela ere, eragin beharreko piezei eragiten ez dien egoeran. Ibilgailuaren abiadura–kaxa loka dago. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak (UZEI Sinonimoen Hiztegia)

  adond. [koloka]: koloka, kolokan, kordokan, kordoka Ipar.

  izond. [txitatzen ari den hegaztia]: koloka Ipar.

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar, Labayru eta Word Reference hiztegiak):

  es 1 izond. clueco, -a; llueca 2 adb. clueca; llueca || 1 adb. (batez ere B) tambaleándose, balanceándose; suelto, -a; rijoso, -a 2 adb. (Autom.) en punto muerto 3 iz. (Autom.) punto muerto [de la caja de cambios] || adb. (zahar.) sexualmente inquieta, que mantiene relaciones sexuales esporádicas. (Genero femeninoari dagokio)
  fr adj [gallina+ qui couve || (desatado, no sujeto) détaché(e)
  en adj [gallina] broody || loose
  port adj [gallina] choco(a) || solto(a)

  Entzun:
  

  oiloa loka jarri da: la gallina se ha puesto clueca (5000 adorez hiztegia)

  hondar gorrian ur lokak: las aguas oscilantes sobre la arena roja (5000 adorez hiztegia)

  goiko hortz loka noiz jausiko dago: el diente flojo de arriba está a punto de caer (5000 adorez hiztegia)

  goiko hortz bat loka daukat: un diente de los de arriba lo tengo medio suelto (5000 adorez hiztegia)

  Ez dizuet esan: besoa loka duenak musua estaltzen dion zapia darama. [Hizlandia, Iñigo Aranbarri (Susa, 2006)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  Pistola gerrian gorde nuen, bulto handiegia egin eta loka geratzen zen arren. [Kolosala izango da, Joseba Sarrionandia (Txalaparta, 2003)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  Andy Caulfield/Photographer’s Choice/Getty Images