Gaurko hitza

Tagged: B Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 11:50 pm on 2017/09/08 Permalink | Reply
  Tags: B   

  bapore 

  iz. 1 iz. Lurruna. 2 iz. Lurrunaren indarrez ibiltzen den ontzia; hedaduraz, motordun itsasontzia. Kaia baporez beterik zegoenean. (Hiztegi Batua)

  Sinonimoak: iz. zah.

      [alporea]: putz, alpore Ipar., bafada Ipar., ufa Ipar., ufako Ipar., lurrun Bizk., buhada g.e., buhako g.e., ufada g.e., bafa zah (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz. vapor (2) iz. (barco de) vapor
  fr iz. bateau à vapeur, vapeur
  en iz. steamboat, steamship
  port (1) iz. vapor (2) iz. barco a vapor

  Aldian behin, bapore baten txistua barneratzen zen gelan, beherantz eta indarge, elurra bezain geldiro. [Manhattan Transfer, John Dos Passos / Lopez de Arana (Ibaizabal, 1999)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  bapore (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 11:30 pm on 2017/09/07 Permalink | Reply
  Tags: B   

  bahiketa 

  iz.  Norbait bere borondatearen kontra bahitzea, bereziki askatzearen truke zerbait lortzeko asmoz. Lehendakariaren bahiketa. Bahiketaren erantzukizuna bere gain hartu dutenak. (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  bahiketa.

  Detención. Baiketak dauzkan ondorio ta / beste arreman ta auziak. Ayesta 39.

  Secuestro. IRAren ustezko bahiketa bat, bake prozesuaren aurkako arma berria. Berria 26-2-2004. En DFrec hay 26 ejs.

  Sinonimoak: iz.

      [bahitura]: harrapaketa, bahitura Bizk. g.e.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es iz. secuestro
  fr iz. séquestration, prise d’otage, rapt
  en (1) iz. [norbait] kidnapping (2) iz. [hegazkina, ibilgailua] hijacking, hijack
  port iz. seqüestro

  Hainbat komunikabidek “demokrazioaren bahiketaz” hitz egin du gaur.

  

  bahiketa (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)

   
• 

  Maite 11:04 pm on 2017/09/01 Permalink | Reply
  Tags: B   

  babalore 

  iz. 1 iz. Babaren lorea. 2 adj. Ergela, sineskorra. Hi haiz babalorea! Nora joango haiz, ba, babalore honekin, esandako guztia sinesten dik eta. (Hiztegi Batua)

  Sinonimoak: izond.

      [ergela]: arin, babo, bulunba, buruarin, eltze, ergel, ero, eroxka, inozo, kaiku, kaskarin, kirten, lelantoni, lerdo, memo, tonto, tontolapiko, tutulu, txatxu, txoriburu, zoro, zoroxka, zozo, zozoilo, ments Ipar., pello Ipar., xanfarin Ipar., zuntzun Ipar., tontolo Heg., txoropito Heg., atunburu Bizk., gangar Bizk., ganorabako Bizk., ganoragabe Bizk., ganoragabeko Bizk., kokolo Bizk., lapiko Bizk., lelo Bizk., mozolo Bizk., papao Bizk., pepelerdo Bizk., taket Bizk., tankalo Bizk., tentel Bizk., txotxolo Bizk., tetele Ipar./Naf., pettux Lap., ilupa Naf., pergut Zub., astapito beh., ganbelu beh., alotza g.e., haizebelats g.e., inputika g.e., narra g.e., txolin g.e., zoroko g.e., memelo Bizk. beh., koko Bizk. g.e., txotxin Bizk. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz. flor del haba (2) iz. término que se utiliza para ponderar la belleza (3) izond. soso, -a; bobalicón, -ona; alelado, -a; sosaina
  fr (1) fleur de fève (2) fade, insipide, morne, terne; bêta, bêtasse
  en (1) iz. broad bean flower (2) izond. [pertsona] stupid, dull, idiotic, foolish
  port (1) flor de fava (2) insosso(a), insulso(a), bobão(ona)

  Nora joango haiz, ba, babalore honekin, esandako guztia sinesten dik eta.  (Hiztegi Batua)

  

  babalore (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)

   
• 

  Maite 10:28 pm on 2017/08/30 Permalink | Reply
  Tags: B   

  bitasun 

  iz. Bi izateko nolakotasuna. Batasuna zen puntuan bitasuna eta are aniztasuna sortuz.  (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  bitasun. División (en dos). Ez nuen batasunaren lekuan bitasunik sortu nahi gure herrian bi katiximarekin. Larre ArtzainE 297. Hitz batean esateko, batasuna sortu nahiz hasi ginenok “bitasuna” sortu dugu, bitasun garratza, haren ordez. MEIG VII 164. Batasun saio guztiek, beti eta edonon […], bitasuna eta are aniztasuna sortu izan dutela. MEIG VIII 46.

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz. división (en dos) (2) iz. cualidad de tener dos elementos (Elhuyar) || iz. dualismo, dualidad, división en dos (Adorez 5000)
  fr dualisme, dualité
  en dualism, duality
  port (coexistencia) dualismo, dualidade

  Ondorio garrantzitsuena zera da: herrialde berri batera migratzen dutenei euren ohiturak mantentzen uzteak eta euren identitate etnikoa lantzeak migratzaileen integrazioa eta ongizatea ekartzen duela. Aldi berean, gizarte berrian integratzera motibatzeak, tokiko hizkuntza ikasteak eta harrera gizartearen parte direla sentiarazteak ere etorkinen gizarteratzea eta ongizatea ahalbidetzen ditu. Beraz, migratzaileen ongizatea bermatzeko sustatu behar dira kultura bitasuna eta kultur aniztasuna.  [Kultura bitasuna da etorkinen ongizatea bermatzeko gakoa, Magdalena Bobowik (Anixe Uribarren, 2017-08-30)] (Berria.eus)

  

  bitasun (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)

   
• 

  Maite 11:12 pm on 2017/08/18 Permalink | Reply
  Tags: B   

  basakeria 

  iz.  Pertsona basatiari dagokion egite gaitzesgarria. Diktaduraren basakeriak. (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  basakeria (L-ain, S; Lar, Dv). Ref.: A; Lh.

  Acto salvaje, brutal. “Salvajería” Lar. “Action de sauvage” Dv. “Salvajada” A. “(S-saug), acte de sauvagerie” Lh. Eztute pentsatzen basakeria bat dela. Alm [?] 1880, 4 (ap. Dv). Corrida de toros hartan zezenak zaldieri adar hartan zezenak zaldieri adar ukaldika tripak lehertzen zazkotela […]. Basakeria holakoak, bihotzgabekoentzat. Zub 111. Indarkeriz eta basakeritan asi ezkero, senar-emazte arteko pakea bizi guziko urratu besterik etzula egingo. Etxde JJ 124. Bildur baitzan bere anaiak basakeriren [bat] egingo zula bere emaztearekin bakarka utzi ezkero. Ib. 125. Iragan egunetan ez zen aipu [Uztaritzen] herri auzo batean bi gaztek egin basakeria baizik. Herr 17-11-1955, 2.

  Brutalidad, salvajismo. Ardoak gizonari eman oi-dion basakeriak eraginda, lepoa amorruz biurritu zion. Etxde AlosT 82. Gorputz guztia lohi-kolore, mihia beltz eta begiak hits, uher eta ezin-erranezko basakeriaz distirant. Mde Pr 92.

  Sinonimoak: iz.

      [pertsona basatiari dagokiona]: salbaikeria Ipar. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es iz. salvajada; brutalidad, atrocidad, barbaridad
  fr iz. sauvagerie, acte de barbarie
  en iz. savage deed, savagery, atrocity, brutality
  port iz. selvageria; brutalidade, atrocidade, barbaridade

  «Terrorismoa eta basakeria makurraraziko ditu demokraziak»  [Puigdemont: «Terrorismoa eta basakeria makurraraziko ditu demokraziak», Igor Susaeta (2017-08-18 )] (Berria.eus )

  

  basakeria (Gaurko hitza, Domeinu Publikako)

   
• 

  Maite 11:01 pm on 2017/08/17 Permalink | Reply
  Tags: B   

  burlaize 

  iz. burlaize ( orobat burla-haize ) adkor burla. (Egungo Euskararen Hiztegia)

  Sinonimoak: iz.

      [iseka]: hista, iseka, ihakin Ipar., nausa Ipar., trufa Ipar., iskirio g.e., trufakeria g.e., burlakeria zah., ihakintza Ipar. g.e., musika Ipar. g.e., eskarnio Ipar. zah., purrust (UZEIren Sinonimoen Hiztegian “burla” sarreran)
  

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es burla, mofa, escarnio
  fr moquerie
  en mockery, taunt, ridicule; scorn
  port chacota, zombaria

  Maindirea lehengo lekura erakarri zuen, lotsaz edo hotzez bainoago, halako burlaize jostari batez. [Argizariaren egunak, Anjel Lertxundi (Alberdania, 1998)]

  

  burlaize (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)

   
• 

  Maite 11:22 pm on 2017/08/06 Permalink | Reply
  Tags: B   

  berniz 

  iz. 1 iz. Gai erretxinaduna, gainaldeei babesgarri edo apaingarri gisa ezartzen zaiena; lurrezko edo toskazko ontzien gainean ezartzen den gaia, haiek egostean gogor eta distiratsua gertatzen dena. Buztin gaineko berniza bezala dira bihotz txarrekoaren hitz goxoak. 2 iz. Irud. Gizalegearen bernizaren azpian, ankerkeria azaleratzen da. (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  berniz (V, G, L, BN, S, Sal, R; Lcc, SP, H), berniza (VocBN), bernuz (H). Ref.: A; Lh; Lrq /bernís/; Gketx Loiola (lore-eder).

  Barniz. “Vernis” SP. “Piñutea (pinotea) oni, ola xeoxer gañeti berniz-axal bat emanda, bere lore-ederra azalduko zako” Gketx Loiola. v. likurta. Santuak arkitu du / leneko tokiya. / Etzuen biaje au / agitz egokia, / desluzitua dakar / berniza guztia. FrantzesB II 49. Haren soto eta kabak hustu zituzten, bai eta zenbaitek, arnoz ase eta, berniza likurtzat hartuz, iretsi zuten. Elsb Fram 66s. Bertze batzuek, hala nola berniza edan zutenek egiazki eta errealki, leher eta zapart egin zuten. Ib. 67. En DFrec hay un ej. más.

  (SP), berniza, barniz, bernuz (Lar, H). Maquillaje (sentidos prop. y fig.). “Fard” SP. “Color postizo, bernuza, (lat.) muliebre pigmentum” Lar. “(Au fig.), couleur empruntée, fausse couleur, déguissement, proteste” H. Minza zaite harekin bihotz ageriz, garbiki eta fidelki, hari klarki erakusten diozula zure ongi eta gaizki guzia, bernizarik eta disimularik gabe. SP Phil 18 (He 17 alegiarik eta disimularik gabe). Azal ederra dezu / Jesusek emana, / kopetako barnizak / bista badarama. Xe 174.

  Sinonimoak: iz. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

      [likurta]: likurta

      [makillajea]: zah.makillaje, bernizadura zah.

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz. barniz (2) iz. (hed.) maquillaje, disimulo, reserva (3) iz. charol
  fr iz. vernis
  en iz. polish
  port (1) iz. verniz (2) iz. (hed.) m maquiagem, reserva, dissimulação (3) iz. charão, verniz;

  Bernizezko oinetakoak erosi ditu. (Elhuyar hiztegia)

  

  berniz

  Save

  Save