suge
suge (Wikimedia Commons, Termininja)
iz. ZOOL. Ofidioen subordenako narrasti eskuamatuen izen arrunta. Gorputz luzexka dute, ez dute hankarik eta herrestaka ibiltzen dira. • burubiko suge. Anfisbenidoen familiako narrasti eskuamatuen izen arrunta. Gorputz zilindrikoa dute, ez daukate hankarik eta lur azpian bizi dira. || eskailera-suge. Elaphe scalaris. || eskulapioren suge. E. longgisima. || hegoaldeko suge leun. Coronella girondica. || iparraldeko suge leun. Coronella austriaca. || kriskitin-suge. Biperidoen familiako zenbait sugeren izen arrunta. Isatsaren muturrean kaskabiloaren antzeko soinua egiten duten adarkizko eraztun batzuk izaten dituzte. Odoleko zeluletan eragina duen eta arriskutsua gerta daitekeen pozoia dute. Amerikan bizi dira, Kanadako hegoaldea eta Argentina bitartean. || lurpeko suge. 20 cm inguruko burubiko sugea, Iberiar penintsulan eta Afrikako iparraldean bizi dena (Blanus cinereus). || Montpellierko suge. Malpolon monspessulanus. || suge berde-hori. Coluber viridiflavus. || suge biperakara. Natrix maura. || suge gorbatadun. N. natrix. || suge koral. Elapidoen familiako hainbat sugeren izen arrunta. Eraztun gorri, beltz eta zuriz jantzitako gorputza dute. Oso pozoitsuak dira eta Amerika eta Asian bizi dira. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es (Zool.) serpiente; culebra
fr serpent ; couleuvre
en snake
port serpente
Entzun:
Neurtu ez zezakeen une etengabe batez gizona suge erraldoiaren parean aurkitu zen, horma bezain geldo, paralesiatua. [Zeruetako erresuma, Itxaro Borda (Susa, 2005)] (Ereduzko Prosa Gaur)
udako suge (@zaldieroa)
1. Occidente, Oeste. “Occaso, occidente”, “occaso, poniente” Lar y Añ. 
Ãla nóla oñaztura atratzen den iduzkialdetik eta ikusten den instante batean sartalderaño (Mt 24, 27). BOEanm 1328 (Ur, Ol, Or, IBk, IBe sartalde; Lç okzidente, Ip itzalgia, Ur (V) eguzkijaren sarrera, Hual sargu, Ker sartzalde). Guria egiteko tokiak egon bear du ifarraldearekin sartaldearen artean. It Dial 82 (Ur sartalde; Dv mendebal, Ip ekhitzalgia). Bederatzi legua, sort-aldetik sart-aldera. Izt C 24. Euskara Sartaldekoan, zeñean Deba-ibaitik Bizkaiaren atzenerañoko errienak eta zenbait Arabakoarenak ere sartzen diran. Aran SIgn 201. Sartaldeko luberrietan. Otag EE 1882c, 413. Sart-aldera nago esnetan ni begira. AB AmaE 391. Asi zan zerua illunduten sartaldetik, eguzkia sartuten zan aldetik. Echta Jos 79s. Sartaldeko egi gañean. Ag G 154. Lurraren sartaldeko beste elizak. Inza Azalp 27. Europako sartalde guztian. JMB ELG 29. Europaren sartaldean. Ib. 57. Ekhi-sorguan eta ekhi-sarguan, ots, Zegama aldean esan oi zanez Sortaldean eta Sartaldean. Or EG 1950 (11-12), 50. Sartaldeko lurretara edatu-bearrez Oregonera eldu ziranean. Etxde EG 1952 (1-2), 48. Goidelak ez direla izan Sartalderat etorri ziren lehen Indoeuroparrak. Mde Pr 213. Ondartza orren sartalderantz, izaro edo uarte naiko azia dogu. Erkiag Arran 11. Xartaldea buruz abiatu nundian. Herr 6-11-1965 (ap. DRA; la ref. es incorrecta). Tellamenditik begiraturik / arrizko mendi-katea, / sartaldetikan Arangio ta / Izpizte berriz bestea. AZink 184. Gipuzkoako Beterritik hasi eta sartalderunzkoak. MIH 104. En DFrec hay 37 ejs. de sartalde, todos ellos meridionales.
+ sarralde, sar-alde. (Con eguzki). 
Reply