Gaurko hitza

Tagged: Z Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 11:52 pm on 2018/06/26 Permalink | Reply
  Tags: Z   

  zardai 

  iz. 1 iz. Haga, makila luzea. Zardai handiekin erasotzen diote gaztainari. 2 adj. Liraina. Bizpahiru metro gorako zuhaitz zardai bat. (Hiztegi Batua)

  Sinonimoak: iz. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

      [haga]: eskumakila, haga, makila, satai, zaharo, zigor, paldo Ipar., bastoi beh., bara zah., uhe Ipar. g.e., zarta Bizk. g.e.

  zardai izond.

      [liraina]: lerden, lirain, pertxenta, pinpirin, poxpolin, segail, zegazta, sona Bizk., zarden Bizk., sotil g.e.

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz. pértiga para derribar castañas (2) izond. (batez ere Ipar.) esbelto, -a
  fr svelte, mince
  en slender, slim, svelte
  port adj esbelto(a)

  Bizpahiru metro gorako zuhaitz zardai bat. (Hiztegi Batua)

  

  zardai (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 11:10 pm on 2018/06/25 Permalink | Reply
  Tags: Z   

  zarpaildu 

  ad. zarpaildu, zarpail/zarpaildu, zarpailtzen 1 da/du ad. Zarpail bihurtu. Gure osaba nola zarpaildu zaigun! Soinekoa zarpaildurik eta burua hautsez beterik zekarrela. 2 (Era burutua izenondo gisa). Jaka ilun zarpaildua eta gorbata beltz koipetua. (Hiztegi Batua)

  Sinonimoak: ad. g.e.

      [zarpail bihurtu]: altsitu zah. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) da/du ad. demacrar(se), consumir(se) (2) da/du ad. volverse grosero, -a, volverse zafio, -a (3) da/du ad. volverse andrajoso, -a
  fr (1) da/du ad. (s’)émacier (2) da/du ad. devenir grossier, -ère ; devenir loqueteux, -euse
  en (1) du ad. to become haggard (2) du ad. [zakartu] to become rude
  port (1) abater-se, consumir-se (2) tornar-se rude (3) tornar-se esfarrapado

  Zeharo zarpailduta zaude!  (Elhuyar Hiztegia)

  

  zarpaildu (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)

   
• 

  Maite 9:42 pm on 2018/06/16 Permalink | Reply
  Tags: Z   

  zintzurkoi 

  adj. Ipar. Sabelkoia. Igandea ostatuan iragaten duen gizon zintzurkoia. (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  zintzurkoi (L, BN ap. A; Lar, Dv, H). Comilón, tragón. “Comedor” Lar. “Gourmand, adonné à la gourmandise” H. “Tragón, comilón” A. Horra gizon bat zintzurkoia eta arno edalea. HeH Lc 7, 34 (Lç gormant, He jankorrean dabillana, TB yale, Brunet, Leon jale, Dv ezin asezko gizon, Ol yatun, Ker jatun, Or, BiblE tripazai(n)). Zintzurkoien asetzen hari denak ahalkea arthikitzen dio bere aitari. Dv Prov 28, 7 (Ol zintzurkoi; Ker galdu, BiblE jende galdu). Horrela ditu etxekoak asaldatzen eta zorigaizten, bezperetara jarraiki behar orde igandea ostatuan iragaiten duen gizon zintzurkoiak. Arb Igand 132.

  Sinonimoak: izond. Ipar.

      [sabelkoia]: sabeltzain, tripazain, tripontzi, golos Ipar., sabelkoi jas., sabeldarraio g.e., gormant Ipar. beh. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es izond. (Ipar.) glotón, -ona, comilón, -ona, tragón, -ona
  fr izond. gourmand, -e ; glouton, -onne
  en izond. greedy, glutton, big eater
  port izond. (Ipar.) glutão(ona), comilão(ona)

  Igandea jatetxean iragaten zuen gizon zintzurkoiak.

  

  zintzurkoi (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)

   
• 

  Maite 10:58 pm on 2018/06/13 Permalink | Reply
  Tags: Z   

  zoro-haize 

  iz. Zoroaldia.

  Orotariko Euskal Hiztegian

  ZORO-HAIZE (V-gip; zoraize V-m). Ref.: Etxba Eib (zoro-aizia); Zubk Ond (zoraize); Elexp Berg (zoroaize). a) “Vena de hacer locuras. Zoro-aiziak emon detsa eta ez dago sosegauko dabenik” Etxba Eib. “Venada, locura pasajera” Zubk Ond. “Gaur kriston zoroaizia daukau ta Ondarruara goiaz” Elexp Berg. “Zoroaiziak emun zotsan da moja sartu zan” Ib. Zoro-aize larregi, negarra dator atzeti. (V-m). EZBB II 144.

  “Soró-aixia xakok, asomo de locura, principio” Iz ArOñ.

  b) “Zoroaize, bobo, imbécil” Asp Leiz2.

  c) “Gaur kriston zoroaizia dabill (hegoaizea dabilean zoroaizia dabilela esan ohi da)” Elexp Berg.

  Sinonimoak: iz.

      [eroaldia]: eroaldi, zoroaldi
  

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es iz. locura (pasajera), venada, período de locura
  fr iz. folie passagère
  en iz. bout of madness
  port  loucura (passageiroa)

  Zoro-haize larregi, negarra dator atzetik. (V-m). EZBB II 144.  (Orotariko Euskal Hiztegia, mold.)

  

  zoro-haize (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)

   
• 

  Maite 11:21 pm on 2018/05/28 Permalink | Reply
  Tags: Z   

  zakurtu 

  iz. da/du ad. Maltzur edo maltzurrago bihurtu. (Harluxet Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  zakurtu (B). Ref.: A; Izeta BHizt2.m”Hacerse malicioso” A. “Gure lagun oi zakurtu zaiku” Izeta BHizt2. Zakurra bein zakurtuez geroz. (Interpr?). FIr 159.

  Sinonimoak: iz.
  [zakurtu] : maltzurtu, txartu, gaiztu

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es hacerse malicioso
  fr devenir sournois, -e
  en become malicious
  port become malicious

  “Hi zakurtu egin haiz”. [Trapuan pupua, Patziku Perurena (Erein, 2001)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  zakurtu (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)

   
• 

  Maite 11:53 pm on 2018/05/14 Permalink | Reply
  Tags: Z   

  zapazto 

  adj.  Bizk. Pertsonez mintzatuz, narrasa. (Hiztegi Batua)

  Sinonimoak: izond. Bizk.

      [narrasa]: lardats, narras, laski Bizk., saskil Bizk., tzirdil BN (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es izond. (B) dejado, -a, desaliñado, -a, descuidado, -a
  fr izond. sale, malpropre, négligent, -e
  en izond. careless; negligent; untidy; messy
  port izond. (B) desleixado, -a, desalinhado, -a

  Zapazto samarra da…

  

  zapazto (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)

   
• 

  Maite 9:02 pm on 2018/05/05 Permalink | Reply
  Tags: Z   

  zorabiatu 

  ad. zorabiatu, zorabia, zorabiatzen da/du ad. Zorabioa izan edo eragin. Ik. nahigabea egin 3; nahigabea eman 2. Gorputzaren arintasunak burua ia zorabiatu arte astundu zion. Baina begira ondo burua zorabiatu eta erortzeko zer arriskutan zauden. Oi, argitasun zorigaiztokoa, zer itsuturik eta zorabiaturik garabiltzan! (Hiztegi Batua)

  Sinonimoak:ad.

      [zorobilatu]: burua galdu, burua joan, burtzoratu Ipar., mareatu Heg., zorobilatu Zub., zorabildu g.e., desmaiatu Heg. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) da/du ad. marear(se); desmayar(se) (2) da/du ad. (hed.) atolondrar(se), aturdir(se), pasmar(se)
  fr (1) da/du ad. (s’)évanouir, tomber en défaillance (2) da/du ad. (hed.) (s’)éblouir, (s’)étourdir
  en (1) da/du ad. to faint, to black out, to pass out (2) da/du ad. to get dizzy/giddy
  port (1) enjoar; desmaiar (2) aturdir-se, atordoar-se

  Bere azken indarrak ihesi zihoazkiola sumatu, eta bere buruak lurra jo zuen, zorabiatu zenean. [Harry Potter eta sorgin harria, J.K. Rowling / Iñaki Mendiguren (Elkar, 2000)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  zorabiatu (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)