Nik herria nahiago!

HiriaAurreko batean, lagun batekin hitz egiten nengoela, jabetu ginen hurrengo egunean Donostiara joan behar genuela enkargu bat egitera. Horrela izanik, hurrengo egunean ikastola amaitu bezain pronto, trena hartu eta Donostiarantz abiatu ginen. Trenean geundela eta nola jakin gabe, bat-batean herri eta hiri handi baten arteko ezberdintasunez eleketan ari ginela ohartu ginen eta, esanak esan, “nik herria nahiago” esaldiarekin amaitu genuen solasaldia. Esaldi hau gero eta gutxiago entzuten dugu. Zergatik? Zer dute herriek hiri handiek ez dutena?

Hasteko, herri eta hiri baten arteko diferentziak bereizi behar ditugu. Hiria biztanle dentsitate handiko leku eraiki bat da, zerbitzuak (hezkuntza, aisialdirako, osasuna…) bermatuta dituela. Herria, aldiz, populazioa txikiagoko lekua izango da, eta zerbitzu gutxiago izango ditu.

Hasieran aipatu bezala, gaur egun gero eta gehiago dira hirietara bizitzera joaten direnak, abantaila gehiago ematen dituztela pentsatuz; halere, herriek ere badituzte onurak, nahiz eta askotan ez jabetu; izan ere, elkar hobeto ezagutzen da jendea, eta horrela, laguntza behar izanez gero, errazagoa izango da elkarri esku ematea.

Herrien munduarekin jarraituz, hauek lasaitasun eta aire garbiagoa dute, ezin konpara daiteke herri bateko giroa eta hiri handi batekoa. Hirietan, nonahi aurkitzen ditugu autoak, gora eta behera, jendea presaka eta zarata handia, honek guztiak kutsadura ekarriz. Herri batean, aldiz, auto, jende eta zarata gutxiago dago. Baina ezberdintasunik nabariena trafiko aldetik dator; izan ere, hiri handietan ibilgailu kopurua pairaezina egiten da. Ez hori bakarrik, autoa aparkatu nahi izanez gero, gehienetan ordaindu beharra izaten da. Londresen, adibidez, autoz hirigunera sartzeko, tasa bat ordaindu behar da. Egia da, trafikoa arintzeko hirietan bide gorriak, tranbia, kaleak oinezkoentzat… egiten ari direla; hala eta guztiz ere, orokorrean trafikoak jasangaitza izaten jarraitzen du. Askotan, hirietatik ateratzeak minutu luzeak eramaten dizkigu.
Herria

Are gehiago, herrietan trafiko gutxiago dagoenez, segurtasun handiagoa dago. Horrela izanik, ume edo gaztetxoak lasaitasun eta segurtasun handiagoarekin ibiliko dira; izan ere, hirietan segurtasun eskasa dago alderdi honetan. Ez hori bakarrik, herrietan aztura da, adinez oso handiak ez badira ere, umeak lagunekin kalera joatea. Hirietan, berriz, segurtasun urriarengatik, adin dezente gehiago dutenean utziko zaie kalera ateratzen lagunekin.

Jarraitzeko, hiri arras handietan berdegune gutxi dago. Hiri horietako biztanle askok ez dakite zer den lurra edo belarra zapaltzea eta, jakina, jakiteak ez du ogirik jaten! Ez hori bakarrik, hiri handiko zenbait biztanlek ez du inoiz ikusi barazkiak non hazten diren, ez bada telebistan. Modu berean, herrietan paisaia berde

zoragarriak aurki ditzakezu eta aziendak belazeetan, baina hiritar askok hau oso gutxitan ikusia izango du.

Jakina denez, hiri batek herri batek baino aukera handiagoak ematen dizkigu alderdi askotan: aisialdirako, edozein motatako saltoki-guneak aurkitzeko, garraio publikoan… Herri batean hauek guztiak topatzeko zailtasun handiagoak izango ditugu. Dena dela, egun, garraio publikoa (herri askok dute, adibidez, trena) edo bakoitzaren autoa erabiliz, egun pasa hirira joan zaitezke eta listo; horrela, aukera duzu zerbitzu horietaz baliatzeko, hirian bizi gabe.

Aurreko guztia laburbilduz, zera esan daiteke: hiri handi bateko zerbitzuak herri batean ezin aurki ditzakezun bezala, hiri handi batean ezin duzu herri bateko lasaitasuna, segurtasuna edo aire garbi hori topatu. Ondorioz, zure esku dago nola bizi nahi duzun aukeratzea. Baina ez al duzu nahiago lasai, seguru eta aire garbiagoarekin bizi?

Jarraian, Goierriko herri batzuen paisaiak ikus ditzakezue bideoan:

Comments { 7 }

Zinemaldia, krisia, etorkizuna…

Zinemaldia09_saridunakDudarik gabe, urtero irailaren bigarren hamabostaldian Euskal Herriko Donostia hirian antolatzen den Zinemaldia zine-jaialdirik garrantzitsuena da estatu mailan, eta Europan ere sona eta antzinatasun gehien duenetarikoa. Bere lehen ekitaldia 1953ko irailaren 21ean izan zen. Azken urteotan, egoitza nagusia Kursaal elkargunean izan du; halere, pasa berri den Zinemaldia 2009ko zenbait ekitaldi garantzitsu Victoria Eugenia antzokian ere egin da.

Zinemaldiak irauten duen bitartean, hiria zinemazale, kritikari, komunikabideetako langile, aktore, zuzendari, ekoizle eta ikuslez betetzen da, Donostia zinemaren gune bilakatuz egun horietan. Aurtengo Zinemaldiak, ordea, beste urteetan baino egun bat gutxiago iraun du: Zinemaldiaren 57. edizioa irailaren 18an hasi eta 26an amaitu da. Finantza krisia dela eta hartutako neurria da hori. Hartu den beste neurrietako bat izan da amaierako gala, azken egunean sari banaketa egiteko antolatzen den ekitaldia, pitt_zinemaldianmurriztea. Aurreko edizioetan, sariak banatu ondoren, festa bat egiten zen; eta bertan, janari, edari… ugari egon ohi zen. Aurten, gala garesti samar ateratzen zela kontuan hartuta, sari banaketarekin amaiera ematea besterik ez zaie geratu. Zinemaldiaren aurrekontu estuak ekarritako beste ondorioetako bat Donostiara etorri den izar kopurua mugatzea izan da. Halere, ekonomia krisia eta aurrekontu murrizketa jasan arren, zinema-jaialdiak arrakasta izan du; zan ere, aurtego edizioko 9 egunetan, 180.000 biztanleko hirian, 178.000 ikusle zenbatu dira, 200 film baino gehiago ikusteko aukera izan da, eta 500 proiekziotik gora eskaini dira.

Garbi dago ikusleak funtsezko elementu direla nazioarteko zine-erakusketa honetan. Gainera, aurten ere, aurreko edizioetan gertatu izan den bezela, ikusleen eta epaimahaiaren iritzia ez da bat etorri. Hau dela eta, gero eta gehiago dira sari nagusia ikusleengandik etortzea eskatzen hasi direnak. Hauek zine-jaialdiaren zati garrantzitsu bat izanda, beraien iritzia azaltzea gustatuko litzaiekeela adierazi dute.

Orain balantzea egiteko garaia da. Dena bikain joan da, baina elementu nagusia krisia izan da. Egoera hori azpimarratu du Eusko Jaurlaritzak Donostiako Zinemadia zoriontzeko garaian:

Balantzea egiteko garaia da, eta datorren urteko edizioan pentsatzekoa. Hori dela eta, Kultura Sailean egiaztatu nahi dugu krisiaren ondorioz proposatutako diru-doikuntzak bat datozela benetan zinemaldiaren egiazko garrantziarekin. Alde horretatik, ezin dugu ahaztu Donostiako Zinemaldiaren errentagarritasuna ekonomia alor hutsetik harago doala. Hiria ekonomia aldetik suspertzeko akuilua ez ezik, Donostia eta Euskal Herria munduan sustatzeko tresna ezin baliagarriagoa dugu Zinemaldia, zeharka etekin positiboak dakarzkiena gainerako kultura-zereginei. Horregatik, Eusko Jaurlaritzak apustu tinkoa egin nahi du ekitaldi honen alde, bultzatzen jarraitu behar dugun herri-eredu gisa, eta aztertzen ari gara finantzaketan parte hartzen duten erakunde guztiekin bilera bat deitzeko aukera, Donostiako Zinemaldiaren etorkizuna zalantza jar dezakeen egoera ekonomikoa aztertzeko.

Ni Zinemaldiaren aldekoa naiz, baita krisi egoeran egonda ere. Pertsonalki ez naiz zinezale amorratu horietakoa, baina egun horietan Donostian sortzen den giroa oso atsegin dut. Bestalde telebistan, irratian, egunkarietan…hiria azaltzea ere oso garrantzitsua iruditzen zait. Krisiak irauten badu eta Euskal Jaurlaritzak ezinezko badu hainbeste diruz lagundu Zinemaldia, beste erakunde batzuen laguntza bilatu beharko dela uste dut. Ezin dugu Zinemaldia galdu!

Comments { 3 }

Zertzelada txikia, ezberdintasun handia

boluntarioakAurreko ostiralean, hilero bezala, herriko gazte talde bat bildu ginen sendotzarako bidean taxutzeko. Bertan, berak jakin gabe ere, pentsarazi egingo zigun pertsona bat zegoen guri begira, bere esperientzia guri azaltzeko prest, lagungarria izango zelako esperantzaz.

Abdul zuen izena, Senegaletik etorria zen “pateran” duela urte batzuk, eta bere bizitzan pairatutako hainbat zailtasun azaldu zizkigun, uneoro, irribarre zabal batez aurpegian, inongo hasperenik gabe. Bere hitzek eragin handia izan dute nigan, baina gaurko artikuluan berak azaldutako hitz batzuetan oinarrituko naiz: “Oso lagun ona da. Ez nuke mundu osoko diruagatik aldatuko; aurrera ateratzen lagundu dit”. Gure kristautasunaren bidean zuzentzen laguntzen digun “monitoreetako” bati buruz ari zen.

Aurreko abenduan ezagutu zuen Abdul eta, inongo erreparorik gabe, bere etxera gonbidatu zuen Gabonak pasatzera. Geroztik, agertu zaizkion hainbat gorabeheratan egon da presente, bere eskua luzatzeko prest.

Niri horrelako eskuzabaltasunak harritu egin ninduen. Halere, ingurura begiratuz, elkartasun hori oraindik bizirik dagoela senti daiteke bizitzako zenbait egoera ezberdinetan. Egoera hauek erlijioen mugak gainditzen dituzte; izan ere, nahiz eta sarritan borondatezko ekintza hauek zenbait erlijio talderi esker aurrera atera, guztion parte hartzea eskatzen duen gaia da, inongo berezitasunik gabe.

Erosotasunean oinarritutako gizarte honetan, maiz ahaztu egiten zaigu pertsonok dugun garrantzia. Gure aitona-amonen garaian ez zeuden hain lagungarriak suertatu diren zaharren egoitzak, eta ohikoena gurasoak etxean zaintzea zen, edota herriko behartsuei laguntzeko, talde txikietan biltzea jana, arropa… eta gero haien artean banatu.

Gaur egun, ordea, Estatuaren edo zenbait erakunde pribaturen esku uzten ditugu pertsona bezala eratzen gaituzten egiteko hauek. Egia da izugarrizko erritmoa duen sozietate batean gaudela murgildurik, eta denbora ez dela soberan dugun zerbait. Dena den, oraindik ere badaude errekonozimendua merezi duten hainbat pertsona, bueltan ezer espero gabe irribarre batekin astero joaten direnak adineko pertsonei hainbeste eskertzen duten konpainia ematera, ospitaleetara gaixoei beraien egoera latza une batean ahazten laguntzera, behartsuei janaria banatu eta zulo ilun horietatik ateratzeko aukera ezberdinak aurkeztea…

Aipatzekoak dira, halaber, azkenaldian egindako ikerketa batean azaldutako datuak. Hauen arabera, gazte laguntzaileen kopurua azken urte hauetan handitzen joan da, askok aipatzen duten gazteen gizartearekiko inplikazio eza zalantzan jarriz.

Artikulu honen bidez, eskerrak eman nahi dizkiet boluntario horiei guztiei. Bide batez, beste guztiak animatu nahi ditut gehien egokitzen zaizkien horrelako ekintzetan parte hartzera; ziur bainago, besteak lagunduz, bakoitzak ere betetasun handia jasotzen duela.

Ondorengo helbideetan, interesaturik egonez gero, erakunde ezberdinek aurkezten dituzten programak dauzkazue: Hacesfalta, Nagusi, Manos Unidas, Caritas

Comments { 2 }
-->