Gaurko hitza

Updates from Maite Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 8:27 am on 2014/07/31 Permalink | Reply
  Tags: H ( 215 )   

  hauspo 

  iz. 1. Haize emateko tresna, larru–zati edo ehun tolesgarri batek elkartzen dituen zurezko edo beste material bateko bi pieza lauz osatua. Piezok urruntzen direnean airea hartu eta hurbiltzen direnean jaurtitzen du. 2. (hed.) Birikak. Hauspoak lasaitu. Hauspoa behartu dut. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  [haize emateko tresna]: hausko Ipar., buhader Zub. g.e.

  [birikak]: pl.biri, birika

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) fuelle, barquín (2) (pl.) pulmones
  fr (1) soufflet (2) poumon
  en (1) [sua] bellows (2) [birika] lung
  port (1) fole (2) pulmão

  Entzun:

  Euskararen hauspo berria izeneko elkarrizketa sorta argitaratuko du BERRIAk aste honetan eta hurrengoan. [Diskurtso berria behar du euskarak, Garikoitz Goikoetxea (Euskararen hauspo berria (I), 2014-07-29)] (Berria.eus)

  hauspo (Wikimedia Commons)

  hauspo (Wikimedia Commons)

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 9:48 am on 2014/07/30 Permalink | Reply
  Tags: I ( 288 )   

  isla 

  iz. isla 1: 1. Ik. uhartea.

  iz. isla 2: 1. Argitutako gorputz batek itzultzen duen argi edo distira, argi-iturriaren norabide berean edo, batez ere, beste norabide batean. Mendien isla uretan. 2. (hed.) Irudi ahuldua. Jainkoaren isla, gauza denetan nabari dena. • ISLARA. Islara ikusi. Tximisten antzeko argi batzuk noizean behin irteten ziren, eta horien islara, aurrean abere ikaragarriak jartzen zitzaizkien. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Hiztegi batuan:

  isla 1 iz. h. uharte (uharte da forma hobetsia, ez isla)

  Adi bi forma hauekin:

  islada* e. isla (2) [islada: forma okerra edo euskara batuan saihestekoa]
  

  isladatu* e. islatu [isladatu: forma okerra edo euskara batuan saihestekoa]
  

  Sinonimoak: iz. (UZEI eta Adorez sinonimoen hiztegiak)

  [isla 1] : uharte, irla Ipar., izaro g.e.
  [isla 2] : 1 distira, ispilu, errainu 2 adierazgarri, erakusgarri

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) isla (2) reflejo (3) (hed.) reflejo
  fr (1) île (2) reflet
  en (1) island (2) reflection
  port (1) ilha (2) reflexo

  Entzun:

  Eguzkiaren isla altzairuzko ispilu hartan zelan dantzatzen zen ikusi nuen, eta horrexetan igarri nuen nire galderak eragin zion irabioa. [Sukar ustelaren urtea, Edorta Jimenez (Txalaparta, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  Gizarte forma edo eredu baten isla naiz. [Zortzi unibertso, zortzi idazle, Ana Urkiza (Alberdania, 2006)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  isla (Karobi Photography, @Karhobi)

   
• 

  Maite 8:54 am on 2014/07/29 Permalink | Reply
  Tags: O ( 147 )   

  onik 

  adb. Ongi. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  [ongi] : ongi, ondo, ederki, osasunez, ezbeharrik gabe (Adorez  Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es bien
  fr bien
  en fine, well, OKy
  port bem

  Entzun:
  

  Gizonezkoaren autoa Hondarribiko kanpin batean aurkitu dute. Ertzaintza Pasaia eta Hondarribi arteko mendi inguruan zebilen haren bila, eta duela minutu gutxi batzuk jakinarazi dute onik agertu dela.  [Onik agertu da Hondarribi inguruan galduriko 34 urteko gizonezkoa, Berria.eus (2014-07-29)]
  

  Onik irtengo al nauk gaixoaldi honetatik! (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
  

  

  onik (Gaurko hitza, CC)

   
• 

  Maite 10:10 am on 2014/07/28 Permalink | Reply
  Tags: M ( 290 )   

  mortu 

  1. iz. Basamortua. 2. izond. Lekuez mintzatuz, bakartia, jenderik bizi edo ibiltzen ez dena. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Orotariko Euskal Hiztegian:

  mortu (L, B ap. A; Lar, vEys, Dv, H), maurtu (A).

  1. Desierto (sentidos prop. y fig.). v. basamortu, 1 bortu (2).

  2. (O-SP 230, SP, H, A), maurtu. Monte.

  3. (Adj.). Desierto.

  Sinonimoak: iz.
  [basamortua] : basamortu, eremu, desertu (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz. desierto, yermo, páramo (2) izond. [lekuaz] desierto, -a, solitario, -a, yermo, -a
  fr (1) iz. désert, -e ; nu, -e (2) izond. [lekuaz] désert
  en (1) iz. desert, wasteland, wilderness (2) izond. [lekuaz] uninhabited, isolated
  port (1) iz. deserto (2) izond. ermo(a), deserto(a), descampado(a)

  Entzun:
  

  Gaza mortu nahi du Israelek, armak isiltzen direnean ere, beste isilune batean, bizi direnak akabatzeko.  [Gaza mortu nahi dute, Jon Ordoñez (Berria.eus, 2014-07-27)]
  

  

  mortu (Wikimedia Commons)

   
• 

  Maite 8:04 pm on 2014/07/27 Permalink | Reply
  Tags: M ( 290 )   

  madalena 

  iz. opil mota (Hiztegi Batua)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es magdalena [pastel]
  fr madeleine
  en cupcake; (often without icing or filling) madeleine
  port madalena

  Entzun:
  

  Kafea egiten ari zen bitartean madalena lehor batzuk aurkitu zituen armairuan. [Berandu da gelditzeko, Unai Iturriaga (Susa, 1999)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  madalena (Wikimedia Commons)

  

  madalena (Zaldieroa, Berria.eus)

   
• 

  Maite 8:30 am on 2014/07/26 Permalink | Reply
  Tags: F ( 50 )   

  freskatu 

  INFORM. ad. Unean pantailan dagoen web orria eguneratu, berriro kargatu. Web arakatzaileek freskatzeko botoi bat izaten dute tresna-barran. (Euskalterm)

  Harluxet Hiztegi Entziklopedikoan:

  da/du ad. 1. Fresko jarri; bero-gehiegia gutxitu. Eztarria freskatzeko edari bat hartu. 2. INFORM. Irudi bat pantailan mantendu, behar den informazio–sarrera berrituz. 3. INFORM. Memoria dinamiko bateko informazioa periodikoki berritu korronte elektrikoa pasatuz.

  Sinonimoak: ad. (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

  [web orria eguneratu] : eguneratu 
  [fresko jarri] : fresko jarri, hoztu, hozpildu, hozkirritu. berotu, epeldu

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) INFORM. actualizar (2) refrescar(se)
  fr (1) INFORM. actualiser (2) (se) rafraîchir
  en (1) INFORM. refresh (2) to refresh; to cool sb/sth down
  port (1) INFORM. atualizar (2) refrescar-se

  Entzun:
  

  Web orria freskatzeko eskatu nion, egindako azken aldaketa ikus zezan. 

  Kanpoan freskatu egin zuen eta kalea bustita antzean zegoen zatika, arratsaldeko momenturen batean euria egin zuen seinale. [Ugerra eta kedarra, Sonia Gonzalez (Txalaparta, 2003)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  freskatu

   
• 

  Maite 10:48 am on 2014/07/25 Permalink | Reply
  Tags: M ( 290 )   

  merda 

  izond. Mizkina; gutxi jaten duena. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoan, ‘milika’)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  merda (SP, Dv, H y A (BN), que citan a O), merde (Dv).

  “Mirigosa, nourri trop délicatement, douillet, en Basse Navarre l’on dit merda” O-SP 230. “Melindroso, alimentado demasiado delicadamente” A. Duvoisin dice que la palabra no se ha perdido, pues la emplea Goyhetche en sus fábulas; pero, salvo error, no hay tal en Goyhetche: quizá se trate de mendrea. Haur merda, gurentu denean alfer da. “Nourri trop délicatement”. O Pr 220.

  Sinonimoak: iz.
  [mizkina] : milika, mizke, milinga (Elhuyar Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es melindroso, -a, de mal comer
  fr minaudier, -ère ; gâté, -e
  en choosy [especially about food]
  port melindroso(a)

  Entzun:
  

  Haur merda, gurendu denean alfer da.  (Orotariko Euskal Hiztegia)

  

  merda (vidasana.com)