Gaurko hitza

Updates from Maite Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 8:46 am on 2012/12/31 Permalink | Reply
  Tags: T ( 353 )   

  txinta 

  iz. Txorien kantua.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa).  argi-txinta: rayo de luz; amanecer, aurora. egun-txinta: amanecer, aurora. (Elhuyar Hiztegia)
  

  Sinonimoak:  iz.
  [txorien kantua] txio, txiruliru, txorrotxio, txortxor, tiuta Ipar., pio g.e.
  [argi-izpia] argi-txinta (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es canto, trino, gorjeo
  fr gazouillement [d’oiseaux]
  en birdsong, chatter, twitter
  port trino, gorjeo
  grez τιτίβισμα

   

  Gasteizen ere halaxe gertatzen zitzaidan, eta pertsianaren arteketatik isurtzen zen argi ezdeusak eta txori bakanen txintak aski izaten zitzaizkidan ohartzeko, bizitzak, nire arazoak gorabehera, aurrera egiten zuela eta nire egoera erlatibizatu beharra neukala. [Jeans-ak hozkailuan, Patxi Zubizarreta (Alberdania, 2000)] (Ereduzko Prosa Gaur)

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 3:34 pm on 2012/12/30 Permalink | Reply
  Tags: G ( 266 )   

  gorontz 

  iz. Bular eta gerrialdea estu lotzen dituen jantzi mahukarik gabea, bereziki emakumezkoena eta azpikoa. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoan, ‘gerruntze’)
  

  leire narbaiza is discussing. Toggle Comments

   
  • 

    leire narbaiza 9:16 pm on 2012/12/30 Permalink

    Aupa, Maite!
    Hiztegiak askotan taidoreak dira. Nire ustez gorrontzea ez da kortsea. Agian jatorri bera dute, baina badute ezagurrai ezberdin bat behintzat. Gerruntzea oraingo bularretakoaren aurreko janzkia da. Izan ere, egungo bularretakoak 100 urte eskaz dauzka. XIX. mendeko emakume arruntek erabiltzen zuten gerruntzea (Corpiño gaztelaniaz) bularrari eusteko, hainbat janzkera tradizionaletan agertzen den bezala.
    Kortsea, bestalde, esango nuke gerruntzearen aldaera dela, baina helburua ez da huts-hutsean bularrari eustea, gerria estutzea baizik, Eskarlata O’Harak Mamiri eskatzen zioana, alegia.
    Tira, zazpikia izango naiz, baina esan beharra nuen!
    Ondo segi eta mila esker!

• 

  Maite 11:29 am on 2012/12/29 Permalink | Reply
  Tags: F ( 50 )   

  futitu 

  ad. adarra jo, burla egin.

  futitu, futi, futitzen. da ad. Ipar. Beh. (Hiztegi Batua)

  Orotariko euskal Hiztegian:

  futitu (BN-arb-baig). Ref.: Satr VocP; Gte Erd 164.

  Burlarse, mofarse. “No importarle a uno por nada” Satr VocP. “Nitaz futitzen zira (BN-arb)” Gte Erd 164

  Sinonimoak: ad. Ipar. beh.
  [burlatu] adarra jo, burla egin, iseka egin, isekatu, burlatu Ipar., eskarniatu Ipar., eskarnio egin Ipar., musikatu Ipar., trufa egin Ipar., trufatu Ipar., ihakinztatu Zub., harpa jo beh., nausatu zah. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es burlarse, mofarse
  fr se moquer de
  en to mock, to taunt, to jeer
  port zombar, gozar, chasquear
  grez κοροϊδεύω

   
• 

  Maite 9:59 am on 2012/12/28 Permalink | Reply
  Tags: L ( 239 )   

  lauza 

  iz. Harri aski handia, mehea eta laua, zoladura, estalki, eta antzekoetan erabiltzen dena. Lauzaz estaliriko txola.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  [harlauza] harlauza, harri zabal, baldosa Heg., harlau neol., hartxabal Heg. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) losa; enlosado (2) azulejo, baldosín
  fr (1) dalle, pavé (2) carreau de faïence
  en (1) stone slab, flagstone, flag (2) (glazed) tile
  port (1) losa (2) ladrilho, azulejo
  grez πλάκα, πλακάκι

  Egunero zaintzen dut nire zuloaren ahoa, harro, zoruan hain ongi markatuak dauden lauza perfektu horietan barrena pasatzen naizela. [Agirre zaharraren kartzelaldi berriak, Koldo Izagirre (Elkar, 1999)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  Bihotz gainean lauza handi bat zuela sartu zen etxe barrenera. [New Yorkeko kronika beltza, Gotzon Garate (Elkar, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  lauza (FlickrCC, ecstaticist)

   
• 

  Maite 8:40 am on 2012/12/27 Permalink | Reply
  Tags: S ( 160 )   

  sagailo 

  iz. Itsasoaren mugimendu bortitza, ekaitza izatera iritsi gabe olatu biziak eta tamaina ertainekoak (0,8-2,5 m) dituena. • sagailo handi. Sagailoa baino olatu handiagoak dituen itsasoaren egoera.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  [itsaskia] itsaski  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es marejada, oleaje fuerte
  fr forte houle
  en swell; heavy sea
  port marejada, marulho
  grez κύμα

  Hala ere, izotz zatiak dantza zoroan ezarriko ditu itsas sagailoak, behelainotan igarriko denez. [Lagun izoztua, Joseba Sarrionandia (Elkar, 2001)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  sagailo (FlickrCC, joserrai)

   
• 

  Maite 8:25 am on 2012/12/26 Permalink | Reply
  Tags: S ( 160 )   

  segail 

  izond. Haragiz meharra baina hezurdura handikoa den pertsonaz esaten da; lerdena, liraina. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: izond.
  [lerdena] lerden, lirain, pertxenta, pinpirin, poxpolin, zardai, zegazta, sona Bizk., zarden Bizk., sotil g.e.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es alto, -a, espigado, -a, esbelto, -a; airoso, -a, garboso, -a
  fr mince, délicat, -e; svelte
  en slim, slender, svelte
  port esbelto(a), espigado(a)

  Gizon segaila zen, edonon nabarmentzeko modukoa, eta begiratu hutsarekin egin zezakeen jendeak bere arazoen zerrenda. [Romain zen bere izena, Joxean Agirre (Elkar, 2003)] (Ereduzko Prosa Gaur)

   

  

  segail (FlickrCC, dno1967b)

   
• 

  Maite 9:11 am on 2012/12/25 Permalink | Reply
  Tags: E ( 387 )   

  eskuikusi 

  iz. 1. Norbaiti eskaintzen zaion gauza.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoan, ‘opari’ begiratuta)

  Orotariko Euskal Hiztegian:
  

  eskuikusi, esku-ekusi. Regalo; ofrenda. v. eskuerakutsi.

  Sinonimoak: iz. g.e.
  [esku-erakutsia] bezuza, esku-erakutsi, opari, estreina Ipar., adiguri Heg., esku-ikusi g.e., hobari g.e., presente zah., erregalu Heg. beh.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es regalo, ofrenda
  fr cadeau, présent, offrande
  en present, gift
  port presente

  Isidro Ortiz Urruelak eman ziola esku-ekusitzat Santa Cruzi. Or SCruz 103. Zenbait esku-ikusi (eskuerakutsi, erregalo) bakoitzak senargaiari. Or Eus 166. Arabiko eta Sabako erregeek esku-ikusiak ekarriko. Or MB 113. Eskuikusi bat egiñez. Txill Let 58. Erkok esku-ikusiz emandakoa au ere. Eston Iz 96. (Orotariko Euskal Hiztegia)

  

  eskuikusi edo esku-ikusi (FlickrCC, Santinha – Casas Possíveis)