Gaurko hitza

Recent Updates Page 355 Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 8:30 am on 2015/04/10 Permalink | Reply
  Tags: L ( 239 )   

  laztantasun 

  iz. Maitasuna, xera. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  laztantasun (V ap. A; H), lastantasun (Dv (V)). Ternura, amor, cariño. “Tendresse” Dv. “Attachement vif, amour” H. Zelan erantzun deutset alango laztantasun eta on-eretxi gozoai? Añ EL2 161. Kontu zorrotza eskatuko deust, eni eustan lastantasun ta askogurearena. Ib. 48. Guganako on-eretxi eta laztantasun gozoa. Zav Serm I 55. Ematen zioen eskua estu estu ta laztantasunez baserritarrai. VMg III. Amarik errukior eta samurrenaren laztantasun gozo-gozoagaz maitatu ginduzan. Eguzk LorIl110 (ap. DRA).

  Sinonimoak: iz.

  (1) samurtasun, biguntasun. (2) maitasun, txera. (ADOREZ Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1)  iz.  ternura, cariño (2)  iz.  amor
  fr (1) iz.  tendresse, colère (2) iz. amour, affection
  en (1)  iz.  tenderness, gentleness (2) iz. love
  port (1) iz. ternura, suavidade (2) iz. amor

  Entzun:
  

  Nola erantzungo diet halako laztantasun eta oniritzi gozoei?

  

  laztantasun (Rita M, FlickrCC)

   

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 10:00 am on 2015/04/09 Permalink | Reply
  Tags: A ( 569 )   

  adabatu 

  du ad. 1. Saretua, zulatua edo urratua dagoenari adabakia ezarri. 2. Behin-behineko konponketa egin. Bere galeoi adabatuari aingurak altxaturik. 3. Konpondu, zuzendu. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: ad.
  adabakia ipini, konpondu, petatxatu (ADOREZ Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) ad.  remendar;  poner petachos (2) ad. (hed.) remendar, arreglar, reparar (3) ad. (hed.) remediar, corregir
  fr ad.  raccommoder, rapiécer, arranger
  en ad.  to patch, to mend
  port remendar, consertar

  Entzun:
  

  Ile zurituak bizkorregi zahartu den itxura ematen dio, aurpegiko zimur ugariek bezalaxe; janzten dituen praka beltz zaharkituek eta jaka gris adabatuak, egun batzuetako bizarraz gain, ez diote laguntzen irudia argitzen; eta halako tristura kutsua nabaritzen zaio begitartean. [Ekialdeko mamuak, Jon Arretxe (Elkar, 2003), Orr.: 135] (Ereduzko Prosa Gaur)

   

  

  adabatu (Ard Hesselink, FlickrCC)

   
• 

  Maite 10:00 am on 2015/04/08 Permalink | Reply
  Tags: K ( 331 )   

  kondar 

  iz. (G) Hondarra, hondoan gelditzen dena. Bere afari-kondarrak eman zizkion. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz. Gip.

  [hondarra]: apurkin, hondakin, hondar, hondarkin, kondo, kondotx, mutxikin, uzkin, errauskin Ipar., geldikin Ipar., goiti Ipar., soberakin Ipar., errondo Bizk., zuztrapilo Bizk., haborokin Zub., hondar-mondarjas.pl., apakin g.e., gaindikin g.e., abarreria Ipar. g.e., saskara Bizk. g.e., arrasta Zub. g.e., goitikin Ipar.zah., soberania Ipar. zah. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es  iz. (G) (batez ere pl.) residuo, resto, sobra;  poso
  fr  iz.  résidu, reste, surplus
  en  iz. (batez ere pluralean) waste, waste materials, leftovers
  port sobra, resto

  Entzun:
  

  Tarteka, bat edo beste mahaian pausatzen zen, bainillazko izozkiaren kondar bila, eta Adrianek garagardoarentzako edalontzi zabalekin harrapatu eta preso edukitzen zuen harik eta azken unean, itotzear zegoenean, askatzen zuen arte. [Soinujolearen semea, Bernardo Atxaga (Pamiela, 2003), Orr.: 301] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  kondar (Jenny Downing, FlickrCC)

   
• 

  Maite 8:39 am on 2015/04/07 Permalink | Reply
  Tags: E ( 387 )   

  etzangia 

  iz. 1. Etzalekua, bereziki abereena. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoan, ‘etzauntza’)

  Sinonimoak: iz.
  [etzaleku] : etzaleku, etzauntza (Hiztegi Batua)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz. (Ipar.) habitación, dormitorio; sitio para tumbarse (2) iz. (Ipar.) cama del ganado
  fr (1) iz. alcôve, chambre à coucher, couche (2) iz. litière du bétail
  en (1) iz. bedroom (2) iz. (animals) bedding
  port (1) iz. dormitório, habitação

  Entzun:
  

  Belhar bustiak hantzen dütian bezala, etzangia bustiak eritzen dütü. [Iturriagaren Elhestaldiak, Emanuel Intxauspe (1857, 2004)] (Klasikoen gordailua)

  

  etzangia (Irudia: camerontransportcambridge.co.nz)

   
• 

  Maite 8:40 am on 2015/04/06 Permalink | Reply
  Tags: S ( 160 )   

  sama 

  iz. (B) Lepoa. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz. Bizk.

  [lepoa]: lepo, lepo-zintzur Ipar., idun Bizk.

  [eztarria]: eztarri, zintzur, kokor Ipar. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1)  cuello, pescuezo (2) garganta; fauces
  fr (1) cou ; gorge ; [zenbait animaliarena] encolure (2) gorge, gosier
  en (1)  neck (2) throat
  port (1) pescoço (2) garganta

  Entzun:
  

   AMAREN AMETSA

  — Berarekin amets egiten dut —esan zidan

  ezpainetan irribarre batez.

   

  —Ez dizu tristurarik ematen?

   

  —Tristurarik? —erantzun zuen—,

  inondik inora ez. Zergatik?

   

  —Badira urte batzuk hil zela —esan nion—.

  Faltan igarriko duzu agian.

   

  —Bai, baina ezkondu ginenean

  bezain guapo agertzen zait:

  orduko ezpainak eta begirada hura…

   

  —Ondo, ama, baina esnatzean?

  zelan zaude esnatzean?

  negargurarik izaten duzu?

   

  —Ez. Amets horietan ondoan izaten dut,

  autoan gaude, auskalo nora bidean,

  zerua urdin eta zabala izaten da,

  eta ni ondo-ondoan jartzen natzaio,

  badakizu, maitemindu berriak bezala,

  laztandu egiten diot ile bihurria

  eta saman musukatzen dut luze-luze…

   

  ikaragarri ondo esnatzen naiz.

  [Spray, Paddy Rekalde (Susa poesia, 2011)]

   
• 

  Maite 5:50 pm on 2015/04/05 Permalink | Reply
  Tags: M ( 290 )   

  muga 

  iz. 1. Elkarren ondoan dauden bi lurralde, herrialde, jabego, etab. bereizten dituen irudizko marra edo gunea. 2. Zerbait (fisikoa zein materiala) amaitzen den tokia edo unea. Haren ausardiak ez du mugarik. 3. (batez ere Ipar.) Unea, denbora, ordua. Etorri zenean jateko muga. 4. MAT. Funtzio baten definizio-eremuan urrutien dauden bi puntuetako bakoitza. Puntu hauetatik abzisa-koordenatua handiena duenari goi-muga deritzo eta txikienari behe-muga. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  [frontera]: mugarri, frontera zah., zedarri Ipar. jas. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es límite, frontera, linde;  puesto fronterizo
  fr frontière, limite
  en border, frontier
  port fronteira

   Entzun:
  

  LUR-EBAKIA

  Nire herriaren iragana bidegurutzeetan markatua dago,

  egutegian egun oro da zerbaiten efemeride,

  aspaldikoaren memoria dauka.

   

  Marea gora aldatu zaizkio mugak,

  lur okupatu eta eremu libretan zatitu da,

  harresi baino zubi gehiago ditu:

  errenditu arren ez da galdu.

   

  Baina nire herria,

  paisaiaren koloreko bandera,

  emakume eta gizonez egina dago,

  gaurko egunera arte heldu den abentura da.

   

  Lurrez hustu eta jendez betetako zuloa

  ez da lur-ebakia, hazi egiten da galerekin.

  [Bulkada, Jon Benito (Susa poesia, 2010)]

   
• 

  Maite 2:21 pm on 2015/04/04 Permalink | Reply
  Tags: T ( 353 )   

  troll 

  iz. Interneten erabiltzen den terminoa da iskanbila dibertimendu moduan bultzatzen duena izendatzeko. Trollak eztabaida nahita sustatzen du, parte-hartzaileak haserreraziz eta haien artean zatiketa bultzatuz. Hainbat sofistikazio mailakoak daude, batzuek nortasun aizunak erabiltzen dituztela. Terminoaren erabilera subjektibo samarra bada ere, sarri erabiltzen da Interneteko kulturan. Trollak foroetan, blogetan, wikietan, IRC kanaletan edo sareko edozein txokotan ager daitezke. Trollen aurka borrokatzeko honako leloa esaten da Interneten, kontuan ez hartzeko gomendatzen duena: “ez elikatu trolla” (“Don’t feed the troll”). (Wikipedia)

  Sinonimoak: zirikatzaile

  Beste hizkuntza batzuetan (Wikipedia eta Word Reference hiztegia):

  es trol
  fr troll
  en troll
  port troll

  Entzun:
  

   Batzuetan, trollak oso gogaikarriak izan daitezke.

  

  trol (Wikipedia)