Tagged: S Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

  • Maite 8:27 am on 2012/09/13 Permalink | Reply
    Tags: S   

    sano 

    1. izond. Osasuntsua, fisiko eta psikikoki ondo dagoena. 2. izond. Maltzurkeriarik ez duen pertsona; jatorra, irekia. Hori bai dela pertsona sanoa! 3. adb. Osasunez ondo, osasuntsu. Hi ez hago burutik sano!
    2. adb. 1. Oso, txit. Sano ona da. 2. Ugari, nahikoa. Jan sano neska handia egiteko. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Labayru Hiztegia:

    1. adj. sano -na, fuerte. Mutil sanoa, inoiz gaixorik euki bakoa. ~ osasuntsu

    2. adj. valiente, atrevido -da. Gizon sanoa zan gerran.

    3. adj. sincero -ra, sano -na, de carácter abierto. ~ edegi, ireki

    4. adb., grad. muy, mucho. Ibiltea sano ona da osasunerako. Hori jantziori polita da sano. Sano da luzea soka hori.
    Sagarrak sano txiki geratu jakuz. ~ anitz, asko, demasean, franko, hagitz, tainki, tint

    5. adb. fuerte, intenso -sa. Eizu sanoago berba!: ¡Habla más fuerte! Sano abesten dau horrek: Canta muy alto. Usain eta gustu sanoko gaztaia gustetan jat: Me gusta el queso de olor y sabor fuerte. ~ sendo

    6. adj. sano -na, cuerdo -da. Gizon hori ez dago sano.

    Beste hizkuntza batzuetan:

    es izond. (1) sano, -a, saludable, de buena salud (2) sincero, -a, franco, -a, de carácter abierto (3) sano, -a, bien; adb. muy; mucho
    fr izond. sain; adb. très
    en izond. healthy; adb. very
    port izond. são(ã); adb. muito

    Zu ez zaude burutik sano. [Behi eroak, Patxi Iturritegi (Elkar, 2003)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    Gero, denborarekin, gauzak sano gozotu dira, itxuraz. [Hizlandia, Iñigo Aranbarri (Susa, 2006)] (Ereduzko Prosa Gaur)

     

  • Maite 5:06 pm on 2012/08/24 Permalink | Reply
    Tags: S   

    sosegu 

    iz. Urduritasun edo larritasunik gabeko egoera.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: iz.
    [baretasuna]     baretasun, lasaitasun, naretasun, deskantsu Ipar., jabal Ipar., jabaltasun Ipar., nasaitasun Bizk., donario Gip., trankiltasun g.e., sosegamendu zah. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es tranquilidad, sosiego, calma
    fr tranquillité, calme, repos, apaisement
    en calm, tranquility
    port sossego, calma

    Hemen dena dago soseguan, sekula ez zaio etortzen inor bakea haustera. [Basamortua, J.M.G. Le Clezio / Luis Berrizbeitia (Elkar, 2009)] (Ereduzko Prosa Dinamikoa)

     

    • Asier Sarasua 1:44 pm on 2012/08/25 Permalink

      Hizkera batzuetan berba jasoa da; Eibarren eguneroko hitz arrunta, baina beste adiera batekin. Adizlagun edo izenlagun bihurtuta, “sosiguz” (‘astiro’, ‘poliki’): http://bit.ly/NnjXOs Baita aditz bihurtuta ere: “sosiguztu” (‘mantsotu’)

    • Maite 10:04 am on 2012/09/10 Permalink

      Sosiguztu ez nuen ezagutzen. Ederra benetan… Mila esker! 🙂

  • Maite 4:02 pm on 2012/07/19 Permalink | Reply
    Tags: S   

    sortasun 

    iz. Sorra denaren nolakotasuna; sor dagoenaren egoera. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: iz.
    [sorgortasuna]     sorgortasun, soraiotasun Ipar., sorrera g.e.
    [astuntasuna]     g.e. astuntasun, pisutasun, astun jas. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es adormecimiento, entumecimiento; pereza, apatía; insensibilidad; somnolencia
    fr assoupissement, engourdissement

    Txalupako hiru lagunak, astiro-astiro, sortasun sakon batean murgildurik geratu ziren. [Gerlari zuria, Joanes Urkixo (Elkar, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

     

  • Maite 1:47 pm on 2012/06/28 Permalink | Reply
    Tags: S   

    sordieski 

    adb. Bitxitasunez; bitxikeriaz. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: adond. Ipar.
    [bitxiki]     bitxiki (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es extrañamente, raramente
    fr étrangement, paradoxalement
    en strangely, oddly
    port estranhamente

    Eta bertze zonbat horrelako gaztigu, bai eta maiz borthitzaagoak, hala-nola Babyloniako gatibotasuna, Jainkoak bere populu guziari jasanarazi zeraukona, eta zertako? Jaunaren eguna populu horrek sordieski hausten zuelakotz. [Igandea edo Jaunaren eguna, Jean Pierre Arbelbide (1895)] (Klasikoen gordailua)

     

  • Maite 9:51 am on 2012/06/27 Permalink | Reply
    Tags: S   

    sorbeltz 

    iz. ZOOL. Apodidoen familiako eta Apus generoko hegazti apodiformeen izen arrunta. Hego luze eta zorrotzak eta isats urkilatua dituzte. Intsektuz elikatzen dira eta oso hegalari trebeak dira. • malkar-sorbeltz. 56 cm-rainoko hego-luzera dauka. Sabela zuria eta gainerako guztia iluna du (A. melba). || sorbeltz arrunt. Aurrekoa baino txikiagoa eta guztiz iluna da. Oso arrunta da (A. apus). (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: iz.
    [enararen antzeko txoria]     txirrio (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es vencejo
    fr martinet
    en swift
    port vencilho, vencelho

    Zaldieroaren zinta (bere baimenarekin ekarria), Berria.info, 12-06-27

     

  • Maite 8:01 am on 2012/05/04 Permalink | Reply
    Tags: S   

    soraio 

    1. izond. Axolagabea, nagia; hunkigaitza, barruz sentikorra ez dena. 2. izond. Fisikoki, zerbaitekiko sentikorra ez dena. Hotzarentzat soraio da gizon hori. 3. iz. eta izond. ALBAIT. Txerriaren zistizerkosia; zistizerkosiak jotako txerria. Txerri soraioa. 4. izond. MED. Legenarduna. Eta soraio batek hurbildurik gurtu zuen esanez: Jauna nahi baduzu garbi nazakezu. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    iz./izond. Ipar. zah. [legenduna] legendun, legentsu g.e.
    izond. Ipar./Naf. [sentiberatasunik gabea] sor, sorgor

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es 1. (axolagabea, nagia) insensible, indolente 2. (sentikorra ez dena) insensible; entumecido, -a, endurecido, -a 3. leproso, -a 4. (Albait.) lepra del cerdo; cerdo enfermo de lepra
    fr 1. (axolagabea, nagia) insensible, indolent, -e 2. (sentikorra ez dena) insensible à la douleur, insensible aux coups 3. lépreux, -euse
    en 1. (axolagabea, nagia) insensitive, indifferent, indolent 2. (sentikorra ez dena) insensitive; numb

    port 1. (axolagabea, nagia) indiferente, indolente 2. (sentikorra ez dena) apático(a) 3. leproso(a)

    Baina jende eskergabe eta soraio haien bihotza ez zen hautsi: pero no se rompió el corazón de aquella gente desagradecida e indolente. (Elhuyar Hiztegia)

    Hotzarendako soraioa da: es insensible al frío. (Elhuyar Hiztegia)

    Soraio bat hurbildu zitzaion: se le acercó un leproso. (Elhuyar Hiztegia)

    Zerri soraioa: cerdo leproso. (Elhuyar Hiztegia)

    soraio (Gaurko Hitza, CC)

     

  • Maite 7:29 am on 2012/04/17 Permalink | Reply
    Tags: S   

    sareta 

    iz. Leihoan edo beste nonbait jartzen den burdinazko edo zurezko sare-modukoa, barnekoa ikusia izan gabe kanpokoa ikusi ahal izateko erabilia.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: iz.
    [sareta] zursare (Elhuyar Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es celosía; persiana; reja, verja; rejilla
    fr treillis, jalousie [fenêtre] ; persiennes
    en lattice, grille, grating

    Saretak ia erabat jaitsita zeuden eta argiak marra paraleloak osatzen zituen zurezko zoruan, margotuta ziruditenak.  [Zenbaki lehenen bakardadea, Paolo Giordano / Koldo Biguri (Alberdania, 2009) Orr.: 130] (Ereduzko Prosa Dinamikoa)

    ”]

     

← Older posts

Newer posts →

c
Compose new post
j
Next post/Next comment
k
Previous post/Previous comment
r
Reply
e
Edit
o
Show/Hide comments
t
Go to top
l
Go to login
h
Show/Hide help
shift + esc
Cancel