Tagged: Z Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

  • Maite 10:12 am on 2013/09/14 Permalink | Reply
    Tags: Z   

    zilimindrin 

    Itxura gogaigarria duen emakumea.

    Orotariko Euskal Hiztegian:

    zilimindrin (BN-mix ap. A).

    “Mujer de aspecto repugnante” A. Nolako urheztadura eta harri baliosez estaliak emazte zilimindrin, handiosak! Etcheb Obrak 36.

    (Ref. a varones). Nik trabaila etxia, / eta hezua tira, / ordian da ordian azkatzen, / zilimindrin mons. de Pira. AstLas 20.

    Sinonimoak: iz.
    [itxura gogaikarria duen emakumea] : zilindrin, zilindra, zilindraja

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es mujer de aspecto repugnante
    fr femme méchante mine
    en woman of repugnant appearance, nasty-looking woman
    port mulher de aparência desagradável

     
    • Urbinaga 3:01 am on 2013/09/17 Permalink

      Nolako jarrera (postureo) duen gizon edo emakumea. Zer da ?

  • Inaki Agirre 8:58 am on 2013/08/23 Permalink | Reply
    Tags: Z   

    zirto 

    iz. (Ipar.) Errimadun hitz-joko polita nahiz erantzun zorrotz, azkar eta umorezkoa. 

    Sinonimoak: iz.
    [erantzun zorrotza]: tortiko, ditxo Ipar. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
    [zirto]: ateraldi (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es réplica ingeniosa, dicho gracioso [generalmente rimado]
    fr réplique humoristique ou ironique, répartie rimée
    en witty retort, amusing pun
    port réplica o resposta engenhosa

    Entzun:

    Lurrari muxu? Ohitura vatikanoarrak hartzen ari haiz –bota dio Sotok, irribarre egiteko indarrik gabe. Ez du giroa lasaitzeko balio izan zirtoak. [Twist, Harkaitz Cano (Susa, 2011)]

    Baina, zu nondik atera zara, eh? Nondik? – da gizonaren zirtoa. [Denboraren mugan, Jose Angel Irigaray (Pamiela, 2005)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    zirto (FlickrCC, Joseba Barrenetxea Altuna)

     
  • Eneko Bidegain 10:08 am on 2013/08/22 Permalink | Reply
    Tags: Z   

    zotz 

    iz. 1. (askotan pl.) Adarzati txiki eta mehea. 2. Janariak ziztatuz ahoratzeko nahiz hortz arteko hondarrak kentzeko erabiltzen den zurezko ziriantzeko txikia. 3. Txinatarrek jakiak ahoratzeko erabiltzen dituzten zirietako bakoitza, goilare eta sardexkaren ordezko direnak. 4. Upeletan, sagardoa edo ardoa ateratzen den zuloa estaltzeko erabiltzen den ziria. 5. MUS. Perkusiozko zenbait instrumentu jotzeko zurezko pieza buruduna. • ZOTZAK BOTA. Zotz egin. || ZOTZETARA JOKATU. Zotzak bota.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: iz. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
    [zotzabarrak] :pl., zotzabar pl.
    [makilatxoa] : txotx

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es (1) ziria palillo (2) espiche, espita (3) abarra palito, ramilla, leña menuda, ramojo (4) Art. estique (5) Mus. baqueta, palillo (6) kaligrafian palotes (7) (ezezko testuinguruetan) nada, ni pizca
    fr (1) ziria cure-dents (2) (adar txikia) bâton, souche (3) Mus. baguette (4) (ezezko testuinguruetan) broutille, absolument rien
    en (1) ziria toothpick(2) (adar txikia) brushwood, small stick (3) (upeletan) bung, spigot (4) Mus. drumstick (5) (ezezko testuinguruetan) nothing, not a bit
    port (1) palito (2) Mus. baqueta

    Entzun:

    Orotariko Euskal Hiztegian:

    Zotz:

    1. Palillo; palito, leña menuda. “Bûchette, fétu”
    Esaera askotan da zotz hitza:
    “Quien espera desespera: beti bigar, beti bigar ezten onela bizi bear, gere zaiñak egin dira basoan zotzak bezein igar”
    “En casa del herrero, cuchillo de palo: arotzaren etxea zotzez
    Errementarijaren etxian, zotza burduntzi.
    “Bero zakarra (G-azp, AN-gip), beroa zotzean eramateko modukoa (G-azp)” Gte Erd 133.
    2. (V, G; SP). Ref.: A; Elexp Berg. “Barrikaren zotza, doisil de barrique” SP. “(V, G), espiche. Zotzean dauka sagardoa (G), tiene vendiendo la sidra” A. “Zotzeko sardao, zotzeko sardaua, […] sidra que se sirve directamente de la barrica.

    3. Suerte. Cf. infra ZOTZ EGIN. Mariñelak eta gañerako ontzian zijoazenak, bizirik irteteko zer egin ezin asmatuz zebiltzala, gogoak eman zien, zotz egitea, esturasun artan nork ipiñi ote zituen.

    ZOTZAK JO. Tocar en suerte. Ta zotz eginda, Matiarengana zotzak yo baitzun, amaikaekin zenbatu zuten. Ol Act 1, 26 (Lç, He, Dv zorthea erori, BiblE egokitu).

    4. (Precedido de haur). v. umekondo, umemoko. Haur zotz izana gatik, joiten othe ninduenez, baditeke, bainan ez dut gogoan.

    5. (G-azp, L, Sal, S, R, Dv). Ref.: A; Gte Erd 13. Ni pizca, nada (en contextos negativos). “Ez du lan zotzik egiten,

    “Zotza-ziririk ez du irabasten, no gana nada” A Apend.

    6. Cf. ALFER ZOTZ. Kasik Ur-onttoan bizi ohi zen emazteki bat alferra… bainan alferra! Zotza, hots! Deus fitsik ez omen zuen egiten sekulan. “Paresseuse fieffée”. Barb Leg 140.

    ZOTZ ETA MUTU. Hor zagon zut-zuta, bizpahiru ogi-bihi ezpainen artean, zotz eta mutu! (Interpr?). Lf Murtuts 7.

    ZOTZA BEGIAN (EZ AGERI). “Adnubilat, illhun, goibel, beltz egiten du, […] ezta ageri zotza begian” Urt I 214.

    zotz (Wikimedia Commons)

    zotz (FlickrCC, Chaquetadepollo.)

     
  • Maite 10:01 am on 2013/08/14 Permalink | Reply
    Tags: Z   

    zizpa 

    iz. Antzinako su-arma mota (eskuarki fusilaz zein eskopetaz esaten da).  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: iz.
    [arkabuza] : arkabuz, xixpa Ipar. adkor.(UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es fusil, escopeta
    fr fusil
    en rifle; shotgun
    port espingarda, escopeta

    Entzun:

    “Pozoiaren eragina ezereza zela ikusita – kontatzen du Felixek -, igo nintzen goiko gelara eta armadako arauzko zizpa eskatu nion Dimitriri.  [Bizitza eredugarriak, J.M. Olaizola “Txiliku” (Elkar, 2006)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    zizpa (Wikimedia Commons)

     
  • Maite 9:40 am on 2013/08/12 Permalink | Reply
    Tags: Z   

    zuzkitu 

    du ad. Hornitu. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: ad. g.e.
    [hornitu] : dohaindu, hornitu, dohatu Ipar., dotatu zah., garnitu Ipar. zah. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es dotar, surtir, abastecer, proveer
    fr fournir, munir, doter, approvisionner
    en to supply [sb with sth]; to provide [sb with sth]
    port abastecer, prover

    Entzun:

    Ianedariz, soñekoz, diruz ondo zuzkitu gaituzte. (Orotariko Euskal Hiztegia)

    Iakintasunez, zuhurtasunez, etc. [sic] zuzkitua. (Orotariko Euskal Hiztegia)

    Bertsu-alde luzeak bazituen gogoz ikasteko antzerkilari bakotxak; jauntziak bere gostuz behar zituen zuzkitu. (Orotariko Euskal Hiztegia)

    Adibide gehiago irakurtzeko, ikusi #zuzkitufacts etiketaren jarduna Tuiterren.

    zuzkitu (Jason Dobrolecki, Attribution-NonCommercial-ShareAlike)

     
  • Maite 9:46 pm on 2013/07/13 Permalink | Reply
    Tags: Z   

    zaletasun 

    iz. Zerbait edo norbaiten zale izatea, hartarako edo harenganako joera edo atxikimendua. Zaletasuna hartu dio ardoari. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: iz.
    [afizioa] : atxikimendu, eraspen, zale jas., ekarrai g.e., afizio Heg. beh., ekarritasun Ipar. g.e.(UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es afición, tendencia, propensión, inclinación
    fr attachement, amateurisme, affection, dévouement
    en (1) grina liking, fondness; tendency; bent; weakness (2) drogarena addictiony (3) egitekoa hobby
    port afeição, inclinação

    Entzun:

     
  • Maite 12:29 pm on 2013/06/23 Permalink | Reply
    Tags: Z   

    ziazerba 

    iz. Espinaka. BOT. Kenopodiazeoen familiako landare belarkara eta dioikoa, errosetak osatzen dauden oinaldeko hosto txandakatu eta jangarriak eta zurtoin zutikorra eta adarkatua dituena. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
    Entzun:

     

    ERREZETAK (sukaldean.com)

     
c
Compose new post
j
Next post/Next comment
k
Previous post/Previous comment
r
Reply
e
Edit
o
Show/Hide comments
t
Go to top
l
Go to login
h
Show/Hide help
shift + esc
Cancel