Tag Archives | gizartea

Kontsugabonak

kontsumismoaGabonak urte baten bukaeran eta hurrengoaren hasieran munduko herrialde askotan ospatzen diren egunak dira. Mundu osoan zehar hedaturiko ospakizun honen oinarrian erlijioa dago, Jesukristoren jaiotza hain zuzen ere.; izan ere, munduko herrialde askok erlijio katolikoari jarraitzen diote, baina bakoitzak bere kultura eta ohiturak errespetatuz.

Beraz, jatorriari erreparatuz gero, egun hauek familian, zoriontasunez eta bakean pasatzeko egunak dira: familiarteko bazkari eta afariak, Olentzero, hamabi mahatsak jatea urte amaieran… Gure pentsatzeko modua, dena den, aldatuz joan da,  eta jada ez ditugu Gabonak duela berrogeita hamar urte bezala ikusten. Gaur egun, ez dugu gure erlijioa lehen bezala jarraitzen; gehienak ez gara igandeetan mezetara joaten, esaterako. Gainera, gero eta jende gutxiagok ospatzen ditu ezkontzak edo bataioak erlijio aldetik. Orduan, pentsa dezakegu, nahiz eta hainbat ohitura oraindik mantendu, gaur egungo Gabonak ez direla duten izaera erlijiosoagatik ospatzen, ez baitugu izaera hori kontuan izaten ospakizun honen ohiturak jarraitzeko orduan.

Horrela izanda, neure buruari galdetzen diot: non gelditu dira Gabonak ospatzeko lehen geneuzkan ilusio eta ohiturak? Zertan gelditu dira gaur egungo Gabonak? Gauza argia da: gaur egun ospatzen dugunak ez du zerikusirik gurasoek edo aitona-amonek ospatzen zutenekin. Orain, hainbat ohitura mantentzen dugun arren, “Gabonak” hitza entzuten dugunean, berehala datorkigu burura “festa” hitza, eta ez dugu beste ezer buruan; izan ere, oraintxe bertan, egun hauek iristen ari direla eta, bakarrik ditugu gogoan eskolan edo lanean eman behar dizkiguten oporrak, edota lagunekin Urteberrian egin behar dugun parranda.

OlentzeroEsan dezakegu, belaunaldiz belaunaldi jasotako ohitura eta familiarteko gizarteari uko egiten ari gatzaizkiela, gizarte kontsumista bihurtzeko. Gero eta gutxiago axola zaizkigu familian egindako bazkari edo afariak, eta gehiago horren ondoren datozkigun lagunarteko parrandak edo jasoko ditugun opariak. Halaber, egun hauek diru gehien gastatzen dugun urteko egunak direla esan dezakegu. Ikusi besterik ez dago familia elkartzen gareneko bazkari edo afari horietan xahutzen dugun dirutza. Komertzioak, gainera, horretaz aprobetxatzen dira beraien prezioak igotzeko. Olentzeroren opariei dagokienez, gauza berbera gertatzen da: askotan, opariak erostean, diru pila gastatzen dugu txorakerietan, beste pertsonak nahi duena kontuan izan gabe. Hau da, gizarte kontsumista batean bizi gara, eta egun hauetan are kontsumistagoak bihurtzen garela esan beharra dago.

Zer egin dezakegu honen aurrean? Nire ustez, ezer gutxi egin daiteke. Azken finean, haurrak gineneko Gabonetako ilusio horiek guztiak berreskuratzea zaila dela kontutan izanik, agian, egin beharrekoa zera izango litzateke: familiarekin eta lagunekin egondako momentuak gehiago baloratu eta horretaz gozatu, hori baita egun hauetako gauzarik garrantzitsuena.

Comments { 0 }

Amaiera tragikoa gauean

Balcón de RosalesDagoeneko abenduan gaude, eta egun pil-pilean dagoen gai batekin natorkizue. Denok ezaguna izango dugun gaia da: dantzalekuetan emandako istiluen gorabeherak. Diskoteketan edota tabernetan emandako istiluen kasuak ez dira berriak; izan ere, hauek aspalditik gertatu izan diren jazoerak dira, baina tamalez denbora igaro ahala, gogortzen joan dira, hauetako asko sarraski hutsak bihurtuz. Sarraski hauek gehienetan gazteen artean sortzen dira, agian, pixka bat pasata daudelako edariarekin edo beste era bateko substantziengatik, eta okerrena da borroka hauen sorrera edozein huskeriagatik izaten dela, gehienetan bultzakada batengatik, edota beste edozein ziztrinkeriagatik…

Gai honek sekulako eztabaida sortu du jendearen artean, eta harekin batera beste gai batzuk ere ilunpetik atera dira, hala nola tabernetan gazteei alkohola ematearen eztabaida, drogak… laburbilduz: gaueko gehiegikeriak. Honek guztiak sortu duen eztabaida sozialak sekulako oihartzuna izan du. Ez dugu ahaztu behar, esaterako, honetan guztian telebistak jokatzen duen papera, oso komunikabide nahasgarria izateaz gain, kasu askotan espekulazio ugari sorrarazten baitu.

Beraz, nork esan dezakegu duela errua horrelako kasuetan? Gazteek, atezainek, gurasoek, lokal horren zuzendariak…? Nire ustez, erru handiena dutenak diskoteketako zuzendariak dira kasu gehienetan, hauek izaten baitira adinez txikiak direnei sartzeko baimena eman eta, gainera, alkohola saltzen dietenak. Baina galdera zera da: zergatik ez du inork ezer egiten hau aldatzeko? Jakina da taberna edo dantzaleku hauetan astero ematen direla istiluak, baina horietako asko liskar “xumeetan” geratzen direnez, inork ez du ezer esaten edo egiten. Ez hori bakarrik, beste diskoteka askok salaketa ugari jaso dituzte, baina ez dute azaltzen inongo asmorik gune hori ixteko edota segurtasun neurriak hartzeko. Gurasoek ere, honen berri dutenean, zerbait egin beharko luketela iruditzen zait; halere, kasu askotan hau ez da gertatzen, gurasoak ez dakitelako zertan ibiltzen diren euren seme-alabak asteburuetan.

atezainaHonekin zuzenki loturik dagoen kasua da orain dela aste batzuk Madrileko dantzaleku batean gertatutakoa. Bertan, 18 urte besterik ez zituen gazte bat hil zen dantzaleku horretako atezainarekin izandako borroka baten ondorioz. Gazte honen izena Alvaro Ussia zen eta egun horretan, edozein asteburutan bezala, bere lagunekin gaua igarotzeko eta ongi pasatzeko asmoz atera zen. Hauen topagunea Balcon de Rosales izeneko diskoteka zen. Istilua nola hasi zen oso ziur ez badago ere, hainbat egunkarik dio honen lagun batek neska batekin estropuz egitean gertatu zela. Neska hau diskoteka horretako atezain baten neska-lagun ohia dela dirudi eta hori izan omen zen iskanbila leherrarazi zuena. Neska hau atezainaren bila joan ondoren, Alvaroren lagunarekin liskarra izan zuen. Zoritxarrez, Alvaro tartean sartu zen. Egunkari batean atezainak aditzera eman duenez, gazteak nahiko aztoratuta zeuden Dantzalekuaren kanpoaldean gertatu zen zorigaiztoko heriotza. Han gertatutakoaz bi hipotesi daudela esan dezakegu: bata, hiru atezainak gazteari emandako jipoiaren ondorioz hil zela; eta, bigarrena, hiru hauetako atezain bat halabeharrez honen gainean erori zela. Istripua edo hilketa? Barrabaskeria hau egin zutenak dagoeneko kartzelan daude; dena dela, oraindik ere kasua ikertzen ari dira jazotakoa ez baitago batere argi.

Edonola ere, honetan guztian harrigarriena da Madrilgo udalak bazekiela dantzaleku honek hainbat salaketa zuela -bai beraien atezainen jarreragatik, eta baita beste hainbat irregulartasunengatik ere-, eta ez zuela ezer egin lokal hau ixteko. Baina ez da hau okerrena. Penagarriena iruditzen zaidana da horrelako gauza bat gertatu behar izan dela, hau da, gazte bat hil behar izan dela dantzaleku hau ixteko eta honi dagokion legea “gogortzeko”. Hori ezer gertatu baino lehenago egin behar zen, ez gertatu ondoren. Zoritxar honen ostean, gauza asko jakin dira diskoteka honi buruz. Esanguratsuena izan da honek jatetxe lizentzia baino ez duela, hau da, diskoteka izateko lizentziarik ez duela; eta ondorioz, ezta gazteei alkohola saltzeko, ezta bertara sartzen uzteko. Benetan lotsagarria. Orain gauzak aldatzen hasteak ez du aldatuko gazte askoren heriotza gertatu izana.

Aurreko guztia horrela izanik ere, honekin guztiarekin ados ez dauden atezainak ere badaude. Hauek esaten dute atezain guztiak ez direla horren oldarkorrak, gutxi batzuk baizik. Honekin ados nagoela esan beharra daukat. Atezain gehienak euren lana egitera mugatzen dira, hau da, jendea sartzen utzi edo ez utzi eta sortzen diren iskanbilak “konpontzera”, baina beraiek parte hartu gabe. Egia da, halaber, hauetako askok ez dutela lan horretarako prestakuntzarik jaso. Gertatu den guztiarekin atezainen lana lupaz ari da begiratzen; eta, horren ondorioz, orain dela egun gutxi batzuk oso arriskutsua zen Bulgariako atezain talde bat desegin dute, kideetako asko militarrak izandakoak.

Ez da hau, baina, kasu bakarra: estatuan horrelako ehunka kasu ematen dira asteburuetan zehar, nahiz eta ez duten lehen aipatutako amaiera zorionez. Jendea beldurtuta dago eta zaintza gehiago eskatzen du horrelako tokietan, gehienbat toki gatazkatsuetan. Beste gazte batzuen heriotzarik ez gertatzeko eta gazteok horrelako lokaletara segurtasun handiagoz joateko, nire ustez, diskoteka hauei dagozkien legeak gogortu edo moldatu egin beharko litzaizkieke.

Comments { 0 }

Kirurgia estetikoaren mende erori gara?

liposukzio, abdomiplastia eta bular handitzeaGaur egun modan daude kirurgia estetikoko ebakuntzak, irudiaren perfekzio edo hobekuntza oso barneratua dugu geure gizartean. Nor ez da sekula gizon edo emakume gizen bati begira jarri, eta gehiegizkoa dela pentsatu? Edo sudur okerra duen pertsona bati so egin eta barrutik “gaixoa” esan? Edota zimurrez jositako amona bat ikustean, zuk zahartzean ez duzula horrelako aurpegia izan nahi gogoetatu? Honi guztiari irtenbidea ematea gaur egun oso erraza da kirurgia estetiko eta plastikoarekin. Gainera, egun, erabat zabalduta dago emakume zein gizonen artean.

Azkenaldian, gorputzean egiten diren ebakuntzen artean hauexek dira ezagunenak: lipoxurgatzea edo lipoeskultura, bular handitzea, bular igotzea, bular txikitzea, liftinga, abdomiplastia eta ginekomastia. Aurpegian egiten diren ohikoenak, aldiz, blefaroplastia, rinoplastia, otoplastia eta liftinga dira. Nik ezagunenak edo hauen artean gehien egiten direnak azalduko dizkizuet.

Lipoxurgatzea edo lipoeskultura azal azpialdean bildurik dagoen koipea kentzean datza, eta sabelean, saihets inguruan, aldakan, iztarren barnealdean, belaunetan, besoetan eta ipurmasailean egiten da. Koipe honen kentzea behin betikoa da; izan ere, koipe zelulak ezin dira berregin. Ebakuntza hau anestesia lokalez egiten da. “Noiz nabarituko dira emaitzak?” omen da ebakuntza ostean egiten den lehen galdera.

bular handitzeaBular handitzea 17-18 urtetik aurrera egin daiteke, orduan amaitzen baita bularren hazketa. Ebakuntza hau bularrek itxura beteagoa eta zuzenagoa izan dezaten egiten da gehienetan. Silikonazko protesi batzuk erabiltzen dira eta itxura naturala lortzen da. Zalantzak ugariak izaten dira ebakuntzaren aurrean. Bularreko minbizia pasa duten emakumeek, ebakuntza hau egitean, titiburuak ere jar ditzakete.

Abdominoplastia haurdunaldiaren eta gorputz-pisu aldaketa handien ondoren gehien egiten den ebakuntza da, sabelaldea erorita geratzen baita. Ez da koipe gehiegikeriagatik bakarrik, baita azal soberakina geratzen delako ere. Ildaska edo estriak ken daitezkeen da dudarik handienetako bat ebakuntza honen inguruan.

rinoplastiaRinoplastia da aurpegiko ebakuntzetatik gehien egiten dena, eta arazo estetiko eta traumatismo edo malformazio batengatik sortutako kasuetarako erabiltzen da. Sudurraren barrualdetik egiten da; beraz, ez da orbainik gelditzen. Jendearen zalantzarik handiena izaten da ea ebakuntza honek forma aldatzeko baino ez duen balio.

Befaroplastia anestesia lokalaz egin ohi da eta betazaletako gehiegiko azal edo koipea kentzean datza. Begiradan antzematen den nekea eta zahartasuna ekiditeko egiten da normalean. Ebakuntza hau egin nahi dutenen artean sortzen den galderarik ohikoena da zimurrak joaten diren.

Ebakuntza hauek egitean, jendea beldur izatea normala da, operazio gela batean sartzean larritasun puntu bat sartzen baita. Dena den, beldurra baino maizago kexak entzun ohi dira, batik bat emaitza txarrak ikustean: aurpegi deformatuak, sabelean sekulako orbainak, bularretako ebakiondoak, eta abar.

Nik neuk, arazo bat dagoenean, ongi deritzot kirurgia estetikora jotzeari. Dena den, egia da gehiegizko erabilera gauza larria dela, zure aupegia edo gorputza erabat aldatzeaz gain, ebakuntza horiek guztiak ezin direlako gizakion gorputzerako gauza ona izan.

Comments { 3 }
-->