Recent Updates Page 349 Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

  • Maite 1:44 pm on 2015/05/23 Permalink | Reply
    Tags:   

    hausnartu 

    du ad. 1. Hausnarkariek janaria lehen aldiz irentsi ondoren ahora berriro ekarrita, bertan murtxikatu, bigarrenez irentsi baino lehen. 2. (hed.) Gogoan behin eta berriro, astiro erabili, aztertu. Zer erantzun behar zuen geldirik hausnartuz.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak:  ad. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es (1) rumiar (2) (hed.) reflexionar, meditar, pensar
    fr (1) ruminer (2) réfléchir
    en (1) (masticar varias veces) chew the cud; ruminate (2) (pensar demasiado) ponder, brood; to think about, to reflect on sth
    port (1) ruminar (2) refletir, meditar, reflexionar

    Entzun:

    Hausnarketa eguna gaur, jar dezadan nire burua hausnarrean, behi batek berea bere tresabian bezala.  [Hausnarrean, Anjel Lertxundi (Hitz beste, 2015-05-23)] (Berria.eus)

    hausnartu (Brian Hillegas, FlickrCC)

     

  • Maite 10:01 pm on 2015/05/22 Permalink | Reply
    Tags:   

    aldaro 

    iz. 1. Jantziaren beheko ertzean gertatzen diren altuera-desberdintasunak. 2. Zutik ezin egon denak aldamenka egiten dituen pauso eragabeak, balantzak. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: iz.

    [balantza]: balantza, kulunka, zabu, zealdo, andar Ipar., ukur Ipar. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
    es (1) iz. (zah.) calandrajo, pingajo (2) iz. [balantza] vaivén, balanceo
    fr   iz. balancement, oscillation
    en iz. swinging, rocking, swaying, oscillation
    port iz. balanço, oscilação
    Inork aurreikusi gabeko arrakalaren batek pitza gaitzake erdi-erditik, inork imajinatzen ez zuen auskalozuloren batetik ager daiteke gure hondamendirako aldaroa. [Giza faktoreak, Anjel Lertxundi (Hitz beste, 2015-04-11 )

    aldaro (Colin Harris  ADE, FlickrCC)

     

  • Maite 5:46 pm on 2015/05/21 Permalink | Reply
    Tags:   

    trebe 

    izond. 1. Zerbait erraz eta ongi egiten duena. Zurgintzan trebe nintzen lehen. 2. (Ipar.) Norbaitekin etxekotasun handia duena, mina. Adiskide trebea. • (NORBAITEKIN) TREBE IZAN. (Ipar.) Pertsona batekin familiakoa balitz bezala jokatu. Ene aita trebe da zurearekin. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: izond.
    [iaioa]: artetsu, esku-trebe, ezertako, mainatsu, agudo Ipar., antzetsu Ipar., artez Ipar., fetxo Ipar., jeinutsu Ipar., leber Bizk., pijo Gip., iaio G-N, adret Zub., abil beh., bitore zah., entregu Ipar. g.e., errime Bizk. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):


    Darwinek espezie dioen lekuan jarriko bagenu hizkuntza, horra zer ateratzen zaigun: «Irauten duena ez da hizkuntza fuerteena, […] aldaketari trebeen erantzuten diona baizik». [Baldin Geroa (I), Anjel Lertxundi (Hitz beste, 2015-05-21)]

    trebe (S C Hargis, FlickrCC)

     

  • Maite 6:34 pm on 2015/05/20 Permalink | Reply
    Tags:   

    mailatu 

    ad. 1. du ad. Zerbaiti, kolpeka, sakongunea edo sakongune-modukoak egin. Ontzi guztia mailatu zuen dinbi eta danba. 2. da ad. Zerbaitek edo norbaitek kolpea hartu. Biltzean sagarrak maila ez daitezen. Mailatu arren gorputza, hezurrik ez zuen hautsi.

    iz. Mailatzearen ondorioa. Han hartu zituen zauri eta mailatu handiak. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: ad. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

     [kolpeka sakonuneak egin]: malaskatu, mazatu, uspeldu, makatu Ipar., konkatu g.e., maspildu g.e., maztaildu g.e.
    mailatu iz.
     [mailatunea]: akats, irtengune, koska, markets, maspil, uspel, hozka Ipar., maka Ipar., makadura Ipar., mailatune Bizk., goragune g.e., kamer g.e.

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es (1) du ad. abollar, hundir, magullar (2) da ad. magullar, marcar; golpear || (1) iz. abolladura; contusión; magulladura
    fr (1) du ad. bosseler (2) da ad. meurtrir, abîmer || (1) iz. meurtrissure, bosselure, bosse
    en (1) du ad. to dent; to bruise (2) da ad. to get dented; to get bruised || (1) iz. dent; [zauria] bruise

    Entzun:

    San Telmo aldeko burdinazko atea itxita zegoen, ilunabarrerako sarrera guztiak ixten dituztelako, eta gainetik salto egin behar izan nuen; ez, ordea, belaunak mailatu eta eskuak urratu gabe. [Gorde nazazu lurpean, Ramon Saizarbitoria (Erein, 2000)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    Ikuskizunari itzuri eginik, bazter bide bat aukeratu, auto mailatu batean sartu eta motelera itzuli zen. [Hollywood eta biok, Javi Cillero (Alberdania, 1998)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    mailatu (FlickrCC, Nick)

     

  • Maite 7:09 am on 2015/05/19 Permalink | Reply
    Tags:   

    ubeldura 

    iz. Larruazalean kolpe baten, hotz handiaren, etab.en ondorioz sortzen den kolore iluneko gunea. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoan, ‘ubel’)

    Sinonimoak: iz.

    [odolbildua]: odolbildu, ubel, ubeldu, ubelune, ubeluri Ipar., uspel Ipar., uspeldura Ipar. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es cardenal, moradura
    fr bleu [ecchymose]
    en bruise, welt
    port (mancha) mancha-roxa

    Entzun:

    Gorputza ubeldurez josia zuten gazteek.

    ubeldura (Wikimedia Commons)

     

  • Maite 7:47 pm on 2015/05/18 Permalink | Reply
    Tags:   

    hatz-mami 

    iz. Azkazalaren kontrako aldean dagoen hatz-puntako zati haragitsua. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Orotariko Euskal Hiztegia

    HATZ-MAMI (Aq 1290 -> A, Hb ap. Lh; atzamami Lar; azmami Bera). “Pulpejo, yema del dedo” Lar.

    Sinonimoak: iz.

        [eri-mamia]: eri-mami Ipar., erkain Ipar. zah., ermami, mami (UZEIren Sinonimoen Hiztegia eta Elhuyar Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es yema [del dedo]
    fr (de dedo) bout
    en (de dedo) fingertip
    port (de los dedos) polpa

    hatz-mami (Wikimedia Commons)

    Entzun:

    DISTANTZIA

    Zer den zeru goitik begiratzea
    itxurak desitxuratuz,
    etxe ondoko dorre erraldoi hura
    nimiñotuz.
    Zure begi ninien tamainako
    hainbat laku, izkutuak,
    itxaso txiki horietan itotzea
    ezinezkoa.
    Esku azpian hartu dezaket
    gure herria,
    hatz mamiekin
    fereka egin.
    Lasai, estaltzen zaituzten hodeiak
    ez dira mugagabeak.
    Orban grisak desagertzera doaz
    berehala.
    Esku azpian hartu dezaket
    gure herria,
    hatz mamiekin
    balakatu, fereka egin.

    Musu bat eta itzuli arte,
    airean noa.

    [Distantzia, Rafa Rueda (â„— 2012 GOR Discos S.A.L.]

     

  • Maite 6:23 pm on 2015/05/17 Permalink | Reply
    Tags:   

    gezur 

    iz. Egia ez dela jakinda edo uste izanda eta besteak egia dela sinets dezaten esandakoa; egia ez dena. Ea noiz den zilegi gezurra esatea. • GEZUR(RA) EGIN. Huts egin, emandako hitza bete ez. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: iz.

    [egia ez dena]: egiez g.e., enbusteria Heg. beh. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es mentira; embuste, falsedad; trola, bola
    fr mensonge ; tromperie, duperie
    en lie; falsehood
    port mentira, embuste

     

    GEZURRA ESAN NIZUN

    Gezurra esan nizun

    oihartzunak egia

    itzuliko zizulakoan.

    [Katamalo, Gotzon Barandiaran (Susa poesia, 2007)]

     

     

     

← Older posts

Newer posts →

c
Compose new post
j
Next post/Next comment
k
Previous post/Previous comment
r
Reply
e
Edit
o
Show/Hide comments
t
Go to top
l
Go to login
h
Show/Hide help
shift + esc
Cancel