Gaurko hitza

Tagged: B Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 7:25 am on 2012/03/22 Permalink | Reply
  Tags: B   

  bilin-balanka 

  adb. Balantzaka. Gau guztian ibiltzen, nondik nora ez zekiela, bilin-balanka. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: adond. Bizk.
  [zabuka] alboka, alda-maldaka, aldaroka, arrolaka, balantzaka, balantzan, kulunka, kulunkan, zabuka, zealdoka, ziraldoka, andarka Ipar., halda-maldaka Ipar., hinkili-hankala Ipar., albo-alboka Bizk., bilintzi-balantza Ipar./Naf., zibuka g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
  

  es tambaleándose, dando tumbos; balanceándose
  fr en se balançant
  en swaying, swinging

  Bertan estropezu egin zuen Congorekin, zein izerditan blai eta bilin-balanka sartu baitzen etxean, makila sendo batean bermaturik.[Manhattan Transfer, John Dos Passos / Lopez de Arana (Ibaizabal, 1999)] (Ereduzko Prosa Gaur)

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 8:36 am on 2012/03/15 Permalink | Reply
  Tags: B   

  bilur 

  iz. 1. (batez ere Ipar.) Begizta-moduko lokarria. Bilurrez zama estekatu. 2. (pl.) Presoei eskuturretan ezartzen zaizkien girgilu-modukoak. • urka-bilur. Urka-sokaren begizta. Judasenak egin du; urka-bilurrean du jadanik lepoa.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz. Ipar.
  [begizta moduko lokarria] bihur (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
  

  es (1) batez ere Ipar. atadura, lazo (2) pl. grilletes, esposas
  fr (1) lien fait de jeunes branches (2) pl. fers
  en (1) bow; tie; rope, string (2) pl. manacles; handcuffs

  Uretara bota dute emakumea, esku-orkatilak bilur burdinazkoez lotu ondoren. [Konpainia noblean, Anjel Lertxundi (Alberdania, 2004)] (Ereduzko Prosa Dinamikoa)

  

  bilur (FlickrCC, Vectorportal)

   
• 

  Maite 4:25 pm on 2012/03/07 Permalink | Reply
  Tags: B   

  behar-ordu 

  iz. (Ipar.) Estualdia. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz. Ipar.
  [larrialdia] ataka, egonezin, estualdi, estura, estutasun, ezinegon, hinka, kinka, larri, larrialdi, larridura, larrimin, larritasun, larriune, arrangura Ipar., arteka Ipar., herstura Ipar., kexa Ipar., kexaldi Ipar., zinak eta minak Ipar., angustia Heg., elorrio Bizk., istilu Gip., hertsidura Zub., estu g.e., herrestadura g.e., larri-ordu g.e., trantze Heg. beh., antsia Heg. g.e., arbin Bizk. g.e., erreki Gip. g.e., estres Ipar. zah., kexagune Ipar. zah. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
  

  es momento de necesidad; necesidad, trance, apuro
  fr (1) besoin (2) détresse, temps opportun
  en fix, mess, difficulty; moment of necessity

  Hobe da behar-orduan hatz bat ebakitzea, gero eskumutur guztia baino.  (Ereduzko Prosa Gaur)

   
• 

  Maite 8:48 am on 2012/03/01 Permalink | Reply
  Tags: B   

  bisurte 

  iz. Urtearen ohizko egun-kopurua baino bat gehiago (otsailaren 29a) duen urtea, lau urtez behin izaten dena. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  [bisesta] bisest Ipar., bisisturte Ipar. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
  

  es bisiesto, año bisiesto
  fr bissextile
  en leap year

  Bisurteetan bikoitz asko yaioten dira (V-m). A EY III 295. (Orotariko Euskal Hiztegia)

   
• 

  Maite 8:17 am on 2012/01/16 Permalink | Reply
  Tags: B   

  binper 

  iz. Oihal, ehun edo beste hainbat gauzatan, atzeko aldea. Atorra binperrez jantzia. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  [ifrentzua] azpialde, ifrentzu, iruntzi, aldazpi g.e., alderantzi g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
  

  es revés, reverso [de una tela, de la ropa]
  fr envers, opposé à l’endroit
  en back, reverse; the back/other/reverse side

  Dimitrik eskuaren binperraz xukatu du kopeta bustia. [Zubigilea, Lutxo Egia (Susa, 2007)] (Ereduzko Prosa Dinamikoa)

   
• 

  Maite 12:27 pm on 2012/01/15 Permalink | Reply
  Tags: B   

  bigantxa 

  iz. Txekor emea, 3-12 hilabetekoa. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
  

  ibai and Maite are discussing. Toggle Comments

   
  • 

    ibai 4:51 pm on 2012/01/15 Permalink

    Nere amak “biaia” eta aitak “beikua”(behikoa?), ondo gogoratzen badira behintzat. Onartuta ote daude? (begiratuko det hiztegietan aber..)

  • 

    Maite 10:50 am on 2012/01/16 Permalink

    Kaixo, Ibai!

    Ama Eibar ingurukoa duzu? Badirudi han erabiltzen dela ‘biai’ hitza. hauxe topatu dut Eibar aldeko hiztegian:

    biai [biga]. iz. (TE). Ternera hembra, becerra, novilla. “Behi gaztia, 6-8 hilletik gorakua, baiña ondiokan txahala egitteka daguana” (ETNO). Halanda be Eibarren lehenengo txahala egin barri daguana be biaia da ondiok. Biaia, polittetarikua ekarri dau Pellok Elgoibarko ferixatik. Ik. behi, zekor, bigantxa, urrusa. Mugatuan biaia egitten dau; izan be, mugagabian bigae da jatorriz. Hona hemen JMEk dakarren oharra, Eibarrerako be neurriren baten erabilgarrixa: “Jaio berria urruxa, gero biae, eta lehen txahala egiten duenean behi gazte. Handik aurrera behi. Gaur egunean lehenengo hiruren lekuan biae entzun ohi da soilik”.

    Mila esker ekarpenarengatik! 🙂

  • 

    ibai 2:01 pm on 2012/01/16 Permalink

    Iepa, Goierritarra da ama, eskerrikasko esplikazioagatik!

• 

  Maite 8:55 am on 2012/01/04 Permalink | Reply
  Tags: B   

  belaontzi 

  iz. Belaz hornitutako itsasontzia, haizearen indarrez mugitzen dena.
  Antzinatik erabili dira neurri eta aparailu orotariko belaontziak. Ohizkoenak masta bat, bi eta hirukoak dira, nahiz eta lau eta bostekoak ere badiren; EEBBetako itsas merkataritzak sei eta zazpi mastakoak ere (T.W. Lawson) izan zituen. Itsaso Gorriko eta Persiar golkoko ontzi arabiarrek bela latindarrarekin jarraitzen dute eta arrantzale indonesiarrek bela aurikoak erabiltzen dituzte. Aisialdirako gaur egungo belaontziek, batez ere lehiaketarakoek, lehengoetakoekin konparatuz gero, berrikuntza tekniko handiak dituzte: ordenadore bidezko kalkulua, oso aleazio erresistenteak, etab. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  [haize-ontzia] haize-ontzi g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
  

  es velero
  fr voilier
  en sailing ship

  Irribarrea ezpainetan zuela geratu zen, kaian dilindan zeuden belaontzien mastei begira. [La lutte finale, Joxean Agirre (Elkar, 2008) Orr.: 81] (Ereduzko Prosa Dinamikoa)

  

  belaontzi (FlickrCC, hinayana)