Tagged: M Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

  • Maite 9:06 am on 2013/08/21 Permalink | Reply
    Tags: M   

    musumerke 

    izond.  Musukatzailea, edozeini beti musu emateko prest dagoena. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: iz.
    [beti musu emateko prest dagoena]: musukatzaile (Elhuyar Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es besucón -a
    fr lécheur m, -euse ƒ
    en kissy (very inf.), slobbery, fond of kisses, smoocher
    port beijoqueiro(a)

    Entzun

    Musumerke galanta da hori, edonori ematen dio musua! (Zuztarretatik ahora [pdf], Labayru Ikastegia)

    musumerke (FlickrCC, lopesFamily)

     

  • Maite 8:44 am on 2013/08/20 Permalink | Reply
    Tags: M   

    minkun 

    izond. 1. Askotan edo erraz negar egiten duena. 2. (hed.) Bere zorigaitza eta kexa adieraziz lagun hurkoa hunkitu eta harengandik zerbait lortzeko ahaleginak egiten dituena. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoan, ‘negarti’)

    Sinonimoak:  izond. (Elhuyar Hiztegia)
    [negarti]: negarti, negarrontzi, mainontzi, mainati
    [kexati]: negarti, kexati, zinkurin

    Beste hizkuntza batzuetan (Orotariko Euskal Hiztegia, Elhuyar Hiztegia eta Word Reference):

    es llorón, quejumbroso
    fr pleurnicheur, -euse ; pleureur, -euse; râleur, -euse ; geignard, -e ; plaintif, -ive
    en whiner, complainer, griper, grumbler
    port chorão(ona), lamuriento(a), lamuriante

    Entzun:

    Minkuna izan zen beti, aise eta usu negar egiten dutenetakoa, aise eta usu kexatzen diren horietakoa.

    minkun (FlickrCC, land_camera_land_camera)

     

  • Maite 8:15 am on 2013/08/05 Permalink | Reply
    Tags: M   

    mukurutu 

    da/du ad. Mukuru bete. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: ad.
    [mukuru bete] : gonburutu Bizk. g.e.(UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es colmar; llenar(se) hasta rebosar
    fr (se) remplir à ras bord, combler
    en to fill to capacity
    port encher

    Entzun:

    Bihotza mukurutua dut haatik…  [Harreman arriskutsuak, Choderlos de Laclos / Jon Muñoz (Ibaizabal, 1997)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    Urtea ondasunez mukurutzen duzu, zure lautadak joritasunez janzten. [Elizen arteko Biblia, Askoren artean (Idatz, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    mukurutu (FlickrCC, MontanNito)

     

  • Maite 10:58 am on 2013/07/25 Permalink | Reply
    Tags: M   

    marmoka 

    iz. ZOOL. Hidrozoo eta eszifozooen forma igerilari askea, normalean itsastarra eta ugalketa sexuala burutzen duena. Bere gorputza katilu-formakoa eta ia gardena da, ahoa azpialdean dago eta zelula erresumingarriz hornitutako garro hedagarriak dauzka ertzetan. • aurelia marmoka. Eszifozooen klaseko marmoka, Europako itsasoetan oso arrunta dena. Unbrela tentakulu ugariz osatutako lerro batez hornitua du (Aurelia aurita).  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: iz.
    [medusa] : medusa(UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es medusa
    fr méduse
    en jellyfish
    port medusa, água-viva, carauela

    Entzun:

    Egia da, bai, bihotz-muskuluak ongi betetzen duela bere egitekoa: uzkurtu eta odola arterietara ateratzen duela eta erlaxatu eta berriro odolez betetzen dela; marmoka, ordea, ezin da zutik egon, eta ez dirudi muskuluak bakarrik gai direnik era askotako lanak taxuz egiteko. [Giza gorputza lanean, John Lenihan / Irene Aldasoro (EHU, 2006)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    Pentsamenduaren itsasertzean ihartzen den marmoka. [Deabruaren hiztegia, Ambroise Bierce / Xabier Olarra (Ibaizabal, 2001)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    marmoka (Wikimedia Commons)

     

  • Maite 8:20 am on 2013/07/15 Permalink | Reply
    Tags: M   

    matxarda 

    iz. (gehienetan pl.) 1. Elastikotasunez elkarrengandik urruntzera jotzen duten bi besoz osaturiko tresna, hatzez zanpatuz objektu txikiak eusteko edo hartzeko erabilia. 2. Bi beso giltzatuz osaturiko tresna, malguki baten indarrez elkartzen diren muturrez zerbait hartu edo eusteko erabilia. Arropa esekitzeko matxardak. 3. ZOOL. Zenbait artropodotan, bereziki krustazeoetan, hurbil daitezkeen bi pieza zurrunez osatutako gorputz–adar atzilaria.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak:  iz.
    [bi hortzeko sardea] : aitzurrotx, bihortz, bihortzeko, horzbiko, sardeka Ipar. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
    [tenazas] : kurrika (bat.), orrika (bizk.), trukes, urkulu. (Labayru)
    [pinza] : pintza ((Labayru)
    [lenguaraz, criticón -a. ] : Gehienetan genero femeninoari jagoko.  (Labayru)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es (1) (tresna) pinza (2) (euskarria) puntal (3) (sardea) horca [de dos púas] (4) tenaza (para abrir el erizo de la castaña) (5) Zool. quela; pinza (Elhuyar Hiztegia) / 1 iz. tenaza. 2 iz. pinza. 3 izond. lenguaraz, criticona. (5000 hiztegia)
    fr (1) pince, fourche (2) Zool. pince
    en (1) erreminta tongs; pliers (2) (arropa zintzilikatzeko) (clothes) peg (3) (depilatzeko) tweezers (4) (Zool.) claw
    port (1) pinça (2) pontal, esteio (3) pegador

    Entzun:

    Eskuetara heltzen zitzaidan guztia hartzen nuen biltzeko: poxpolo-kutxak; lekak; azukre koxkorrak ere bai, eta ilea kentzeko amaren matxardak erabiltzen nituen horretarako. [Loroaren teorema, Denis Guedj / Jon Muñoz (EHU, 2006)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    Ez zen erraza ulertzea, esaten zuen hitz bakoitzean matxardak klaskatzen baitzituen. [Harry Potter eta sekretuen ganbera, J.K. Rowling / Iñaki Mendiguren (Elkar, 2001)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    Izan ere, bi prenda haiek lehenago ikusiak nituen matxarda sorta bati lotuak, etxe barruko patioko arropa-esekitokian. [Patata soro bat, Josetxo Azkona (Alberdania, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    Urteak igarotzen dira, orain Pedro da, laster Filomena matxardaren alabarekin ezkonduta ikusiko dugu. [Eguzkipekoak, Pablo Sastre (Alberdania, 2003) ] (Ereduzko Prosa Gaur)

    matxarda (FlickrCC, Stoned59)

    matxarda (mediateca.educa.madrid CC)

    matxarda (Wikimedia Commons)

    matxarda (Wikipedia CC)

     

  • Maite 8:14 am on 2013/06/25 Permalink | Reply
    Tags: M   

    mika 

    iz. 1. ZOOL. Korbidoen familiako hegazti paseriformea, 45 cm-rainokoa eta lumaje zuri–beltz nabaria duena. Isats luzea, hego labur eta biribilduak eta moko luzea eta sendoa ditu. Omniboroa da eta oso arrunta, bereziki isurialde mediterranearrean (Pica pica).   2. MINER. Filosilikatoen azpiklaseko talde bateko mineral bakoitza. Oso esfoliaerrazak dira eta sistema monoklinikoan kristalizatzen dira. Naturan oso ugaria eta granitoaren osagaietako bat da.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak:  iz.
    [belearen familiako hegaztia] : lapurtxori, pika Ipar. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es (1) urraca (Pica pica) (2) mica
    fr pie (bavarde)
    en magpie
    port (ave) gralha

    Entzun:

    Hitzen faltan, adimena eta bihotza mutu dira, deus dira, eta, nahi eta behar duguna espresatuko badugu, hitz egokien bila gabiltzan mika harrapari izatera kondenatuta gaude hiztunok, areago letra jendea. [Mikak gara, Anjel Lertxundi (Hitz beste, Berria, 2013-06-20)]

    mika (FlickrCC, Agustín Povedano)

     

  • Maite 5:25 pm on 2013/06/19 Permalink | Reply
    Tags: M   

    maritzar 

    iz. (arrt.) Prostituta.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa, emagaldu)

    Sinonimoak: iz.
    [emagaldua] : emagaldu, ematxar, prostituta, puta, urdanga     (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es prostituta, ramera, meretriz.
    fr prostituée ; putain
    en prostitute
    port prostituta

    Entzun:

    Maritzarren artean zoriontsu bizi zen agurea garai hartan.

    maritzar (FlickrCC, ANTONIOLEDERER)

     

← Older posts

Newer posts →

c
Compose new post
j
Next post/Next comment
k
Previous post/Previous comment
r
Reply
e
Edit
o
Show/Hide comments
t
Go to top
l
Go to login
h
Show/Hide help
shift + esc
Cancel