iz. 1. Aukera, egokiera. Mendekatzeko parada bila zebilen. 2. Ehiza-postua.
Sinonimoak: une, abagune, aukera, egokiera, modu, era, oportunitate, okasio, aldarte… (2) jarrera, egoera, kokadura, kokagune, posizio, situazio,
Zintzo itxura jarrita, bere hartan segitu zuen txirrina sakatu arte, geldi-geldi zulotxoaren aurrean, ate ostekoari patxadaz behatzeko parada emanez. [Denak du bere prezioa, Migel Angel Mintegi]
1. iz. Aldapa latza; toki aldapatsua, haitzez betea; amildegia. 2. izond. Malkartsua. Bide malkarrak leuntzeko.
Sinonimoak: aldapa, aldats, malda…
Denontzat dauzka bizitzak malkar arriskutsuak, amairik gabeko sakonera bat bezalako malkarrak! [Urregilearen orduak, Pako Aristi]
du ad. Pertsona edo animaliak erasora bultzatu. Zakurrik ez nizun xaxatuko, formal etorri bazina.
Sinonimoak: akuilatu, zirikatu, kilikatu, kinatu…
Egun batez, arbolari lotua zeukan pitbull bat askatu eta gizonaren kontra xaxatu zuen. [Zakurra, zeure laguna, Gotzon Garate]
iz. 1. Keinua. Begiekin, ahoarekin imintzio–mota guztiak egiten dituela. 2. Artea, tresna, tramankulua.
Sinonimoak: (1) keinu, , zeinu, seinale, ihakin, parizta (2) arte, tramankulu, tresna…
Emakumeak, kopeta ilundurik, desplazerezko imintzio bat egin zuen. [Mirarien kalezuloa, Nagib Mahfuz / Patxi Zubizarreta]
izond. Gartsua, sutsua.
Sinonimoak: sutsu, bizi, bizkor, gartsu, zangar, adoretsu, ahalegintsu, ausart, bero, gogatsu, kementsu, odolbero, oldartsu, sendo, susper…
Behin atarian, agur musu suhar baten ostean, gizona taxi batean sartu, eta Junqueiron gora galdu zen. [Egurra Pinotxori, Aritz Gorrotxategi]
du ad. (Ipar. eta GN) Ostu, lapurtu. Zenbat diru ebatsi dute?
Sinonimoak: lapurtu, ostu, txohitu, xorkatu, lapurretan egin…
Madari bat ebatsi nion frutontziari, eta zuritu gabe kosk egin. [Rock’n’roll, Aingeru Epaltza]
iz. eta izond. Ondasunik ez duena, pobrea.
Sinonimoak: pobre, behartsu, ezeduki, lander, kauke, erromes, mengoatsu, onbehar, noharroin…
Familia eslaviar txiro bateko hiru semeen kondaira zen mutikotan gehien gustatzen zitzaiona. [Bizitza eredugarriak, J.M. Olaizola “Txiliku”]
Reply