eginahalean

adb. Eginahalak eginez, ahaleginean. Eginahalean atera ziren handik. Eskoletan ari dira sartzen eginahalean katalana, ez ikastola berezietan. (Hiztegi Batua)

Orotariko Euskal Hiztegian

EGINAHALEAN (V, G-bet, AN-5vill). Ref.: A EY III 325; Gte Erd 2. “Eginalean da euria (V)” A EY III 325. “Egiñalian ari da (G-bet), está haciendo todo lo que puede” Zt (comunicación personal). “Egiñalean darame (AN-5vill)” Gte Erd 2 (junto a oso bizkor, azkar, aguro de otras zonas). Cf. EGINAHALETAN, EGINAHAL GUZTIAN. Tr. Documentado en autores de la tradición meridional desde mediados del s. XVIII. Bildu bear du, egin alean, bere bihotza. Mb JBDev 107. Ontzi erdi-autsiari egin-alean lagunduaz. Lard 528. Ekiñ zion […] animen onera ere egiñ-alean begiratzeari. Aran SIgn 89. Sartu zan egiñalean ondarrera. Ag Kr 64. Begira nola dijuan egiñ-alan, zezena atzetik duala. Urruz Zer 143. Egiñalean aritu arren, uts eta putz-askoa atera zitzaidan. Ldi IL 32. Orok egiten dute lan egiñâlean. “Según su capacidad” . Or Eus 275. Arnas batean zijoan egiñalan eskalea. TAg Uzt 255. Jatorrizko auleria ori egiñalean erremediatzeko. Vill Jaink 132. Bularka dagi egiñ / alean. “Esfuerza, opone el pecho” . Gazt MusIx 121. Danak ixil-ixilik / ta egiñalean. Uzt Sas 97. Propaganda egiten dau / etxura apalean, / konbentzitu gurean / gu egiñalean. FEtxeb 150. Bereizkuntzak gehi ez daitezen eginahalean saiatuz. MIH 141. v. tbn. Muj PAm 22. EA OlBe 97. SMitx Aranz 95. Etxde AlosT 48. Anab Poli 102. NEtx LBB 66. Berron Kijote 146. Biotz osotik otoitz / gure egiñalean.Echag 267. Orduan, nork bere egin-alean, igesegin genduen. Lard 470. Ala ere, onik erten nintzan nere egiñalean. AZink 105.

Sinonimoak: adlag.

[ahaleginean]: ahalegina, ahaleginaz, ahaleginean, ahaleginez, buru-belarri, eginahala, ahaleginka g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Google hiztegiak):

es adlg. haciendo lo posible; con todas las fuerzas
fr adlg. faisant le possible, de toutes ses forces
en adlg. making attempts/efforts, doing everything possible
port adlg. fazendo o que é possível; com todo o poder

Testuinguruan

Eginahalean, begi bat behartu nuen iratzargailuaren aldera; oraindik hogei minutu baino gehiago diana jo arte. [Rock’n’roll, Aingeru Epaltza (Elkar, 2000)]