Updates from maiatza, 2015 Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

  • Maite 6:34 pm on 2015/05/20 Permalink | Reply
    Tags:   

    mailatu 

    ad. 1. du ad. Zerbaiti, kolpeka, sakongunea edo sakongune-modukoak egin. Ontzi guztia mailatu zuen dinbi eta danba. 2. da ad. Zerbaitek edo norbaitek kolpea hartu. Biltzean sagarrak maila ez daitezen. Mailatu arren gorputza, hezurrik ez zuen hautsi.

    iz. Mailatzearen ondorioa. Han hartu zituen zauri eta mailatu handiak. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: ad. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

     [kolpeka sakonuneak egin]: malaskatu, mazatu, uspeldu, makatu Ipar., konkatu g.e., maspildu g.e., maztaildu g.e.
    mailatu iz.
     [mailatunea]: akats, irtengune, koska, markets, maspil, uspel, hozka Ipar., maka Ipar., makadura Ipar., mailatune Bizk., goragune g.e., kamer g.e.

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es (1) du ad. abollar, hundir, magullar (2) da ad. magullar, marcar; golpear || (1) iz. abolladura; contusión; magulladura
    fr (1) du ad. bosseler (2) da ad. meurtrir, abîmer || (1) iz. meurtrissure, bosselure, bosse
    en (1) du ad. to dent; to bruise (2) da ad. to get dented; to get bruised || (1) iz. dent; [zauria] bruise

    Entzun:

    San Telmo aldeko burdinazko atea itxita zegoen, ilunabarrerako sarrera guztiak ixten dituztelako, eta gainetik salto egin behar izan nuen; ez, ordea, belaunak mailatu eta eskuak urratu gabe. [Gorde nazazu lurpean, Ramon Saizarbitoria (Erein, 2000)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    Ikuskizunari itzuri eginik, bazter bide bat aukeratu, auto mailatu batean sartu eta motelera itzuli zen. [Hollywood eta biok, Javi Cillero (Alberdania, 1998)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    mailatu (FlickrCC, Nick)

     
  • Maite 9:30 pm on 2015/05/16 Permalink | Reply
    Tags:   

    mashup 

    iz. Eduki berri bat sortzeko beste web aplikazio batzuetako edukia erabiltzen duen webgune edo web aplikazioa da “mashup” edo web aplikazio hibridoa (“mashup” edo nahasketa). Horretarako, zuzenean kontsumitzen dira zerbitzuak, beti http protokoloen bidez. (Open Data Euskadi, ohiko galderak)

    Mashups: mashup hitzak nahasketa esan nahi du; beraz, mashup aplikazioa edo web-aplikazio hibridoa da eduki integrala erdiesteko beste web-aplikazioetako edukiak uztartzen dituen aplikazioa. Aurrera! aldizkaria

    Mashup Wikipedian (gaztelaniaz)
    Sinonimoak: iz.
    [mashup] : nahasketa (Open Data Euskadi, ohiko galderak)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es mashup
    fr mashup
    en mashup
    port mashup

    Entzun:

    Informatikariek mashup bat egin zuten, erabiltzen zituzten beste web-aplikazioetako edukiak uztartuz.

    mashup (Irudia: WikiCrimes)

     
  • Maite 5:50 pm on 2015/04/05 Permalink | Reply
    Tags:   

    muga 

    iz. 1. Elkarren ondoan dauden bi lurralde, herrialde, jabego, etab. bereizten dituen irudizko marra edo gunea. 2. Zerbait (fisikoa zein materiala) amaitzen den tokia edo unea. Haren ausardiak ez du mugarik. 3. (batez ere Ipar.) Unea, denbora, ordua. Etorri zenean jateko muga. 4. MAT. Funtzio baten definizio-eremuan urrutien dauden bi puntuetako bakoitza. Puntu hauetatik abzisa-koordenatua handiena duenari goi-muga deritzo eta txikienari behe-muga. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: iz.
    [frontera]: mugarri, frontera zah., zedarri Ipar. jas. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es límite, frontera, linde;  puesto fronterizo
    fr frontière, limite
    en border, frontier
    port fronteira

     Entzun:

    LUR-EBAKIA

    Nire herriaren iragana bidegurutzeetan markatua dago,

    egutegian egun oro da zerbaiten efemeride,

    aspaldikoaren memoria dauka.

     

    Marea gora aldatu zaizkio mugak,

    lur okupatu eta eremu libretan zatitu da,

    harresi baino zubi gehiago ditu:

    errenditu arren ez da galdu.

     

    Baina nire herria,

    paisaiaren koloreko bandera,

    emakume eta gizonez egina dago,

    gaurko egunera arte heldu den abentura da.

     

    Lurrez hustu eta jendez betetako zuloa

    ez da lur-ebakia, hazi egiten da galerekin.

    [Bulkada, Jon Benito (Susa poesia, 2010)]

     
  • Maite 5:19 pm on 2015/03/20 Permalink | Reply
    Tags:   

    mutirikeria 

    iz. Mutiritasun gaitzesgarria; mutiriari dagokion egintza. (Egungo Euskararen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es (Ipar.) desvergüenza, atrevimiento, impertinencia
    fr hardiesse, audace, violence, impertinence
    en boldness, impertinence
    port desvergonha, atrevimento, audácia, ousadia

     

    Eguraldi aurreikuspenek lainoa iragarri ziguten arren, erruz salduko ziren honezkero betaurreko bereziak, Europako Batzordearen zigilu ofiziala izanik, bekatua aseptikoki egitea ahalbidetuko diguten horiek. Euro eskas batzuk eta mutirikeria etsenplu. Merezi duelakoan.  [Itzala, Garbine Ubeda (Bira, 2015-03-20)] (Berria.eus)

    mutirikeria (Gaurko hitza, CC)

     
  • Maite 2:01 pm on 2015/03/16 Permalink | Reply
    Tags:   

    mist 

    iz. Hitz egiteari dagokiola, ezer (baiezkoak ez diren testuinguruetan). Ondoan ‘ere’ har dezake.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoan, ‘txint’ [moldatua])

    Orotariko euskal Hiztegian

    mist (V-ger-arr-oroz-m ap. A; H (V, G)), mizti (Izt 105v). “No ha chistado, resollado, miztik ere egin ez dau” Izt 105v. “Mú, ni palabra” A. Entzuten zenduala bake bakean eta mistik bere egin bagarik nik bear neukean eriotzako sentenzia. Añ EL2 115s. Zer da gaur berak arturik daukan ixilltasuna? / Zergatik ez dau mizti bat bere bada egiten? AB AmaE 173. Itxi egik abo ori eta ezegik mistik be atera geiago. Otx 129.

    Sinonimoak: iz.
    [txintik] : tutik, tuntik Ipar., murtik Bizk., txintik (UZEIren Sinonimoen Hiztegian ‘txintik’)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es ni mú, ni palabra
    fr ne pas piper, ne pas ouvrir la bouche
    en not a word, not make a peep, keep mum
    port nem pio, nem uma palavra

    Entzun:

    Dakiena mintza bedi, baina ni nago batuaren noranahikoa ukatzen duenak ez duela tutik, izpirik, mistik, fitsik ulertu zer den batua. Ez du zipitzik aditu, piperrik konprenitu, koskorrik jaso, zakilik usaindu zer den estandarra. Gaixo koittaduak ez ditu euskararen bazter eta zokondoak miatu, bihotzaren txoko gozoenak eta gorrotoaren zulo beltzenak hizketan jarri, isiltasuna ozendu eta burrundara itzali, ez da saiatu esan ezin omen zena esaten…  [Malguak gu, Anjel Lertxundi (Hitz beste, 2015-03-15)] (Berria.eus)

    mist (Gaurko hitza, CC)

     
  • Maite 9:00 am on 2015/03/15 Permalink | Reply
    Tags:   

    min 

    1. iz. Gorputzeko leku batean nabaritzen den sentsazio ezatsegina, kolpe, ebaki, zauri, etab.en edo organismoaren funtzionamenduan oreka galtzearen edo bestelako arazo baten ondorio izaten dena. 2. iz. Atsekabe handia, samintasun-sentimendua. Min duzu halakorik entzuteaz. 3. iz. Maite den zerbaitek, hartatik urrun egotean, eragiten duen goibeltasunezko egoera. Herri-mina. 4. iz. Nahi bizia. Zu zeruetan ikusteko minez dago. 5. izond. Janariez eta edariez mintzatuz, mihian edo ahoan halako erredura edo berotasun-sentsazioa sortzen duena. Piper minak. Sagar gezak eta minak. 6. izond. Oinazea eta atsekabea eragiten edo adierazten duena. Oinaze min bat duzuenean. Halako batean txistu min batek iratzartu du goizeko isila. 7. izond. Adiskideez, etab.ez mintzatuz, lotura estukoa, barru-barrukoa. Elkarren adiskide minak bilakatu ziren. 8. izond. (batez ere Ipar.) Bizia, indar edo intentsitate handikoa. Gose mina. Oihu mina. 9. izond. (Ipar.) Denborabitarte (urtaro, hil, etab.) bati buruz, haren erdian, une bizi eta gorenean. Luzaidetik ere negu minean igortzen dituzte ardiak. • MIN EMAN. Min-sentsazioa sortarazi. Oinetako estuegiak min ematen digu. || MIN HARTU. Zerbaiten ondorioz mindurik gertatu. Lurrera erori eta min hartu zuen belaunean. || MINEZ EGON. Min izan; gaixo egon. || (-en) MINIK EZ IZAN. (Ipar.) -en mailakoa edo hura baino hobea izan. Ene zaldiak ez du zurearen minik. min 2  Minutuaren ikurra. min 3 Ik. mihi. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: iz. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    min izond.
    [nostalgia]: nostalgia, oroimin
    [oinazea]: oinaze, ala Bizk., eskarnio Zub., pupu haur.
    [mihia]: Bizk.mihi, mingain

    min izond.
    [mingarra]: kirats, mikatz, mingots, minkor, mingar Zub., mingatz Zub., samin g.e.
    [otura estuko adiskidea]: mami

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es 1 iz. dolor, daño, dolencia, molestia, mal, achaque, indisposición 2 iz. dolor, sufrimiento, pesar 3 iz. nostalgia, añoranza 4 iz. deseo, anhelo, ansia 5 izond. picante, amargo, -a, agrio, -a 6 izond. doloroso, -a, intenso, -a, amargo, -a 7 izond. íntimo, -a, entrañable; encarnizado, -a 8 izond. (batez ere Ipar.) vivo, -a, intenso, -a, fuerte; [ahotsa, soinua] penetrante, agudo 9 izond. (Ipar.) momento crítico, intenso, -a, pleno, -a
    fr 1 iz. douleur, mal 2 iz. [atsekabea] douleur, souffrance, peine 3 iz. regret, nostalgie 4 iz. passion, désir 5 izond. piquant, -e ; aigre 6 izond. intime, proche 7 izond. pénétrant, -e, aigu, -ë 8 izond. (Ipar.) en plein, au milieu
    en 1 iz. pain; ache, ailment 2 iz. grief, sorrow 3 iz. nostalgia 4 iz. wish, longing, yearning 5 izond. hot; bitter; sour 6 izond. painful, bitter; sharp, intense 7 izond. intimate, close 8 izond. intense 9 izond. middle, height
    port 1 iz. dor 2 iz. sofrimento, pesar 3 iz. nostalgia, saudade 4 iz. desejo, anseio, ânsia, anelo 5 izond. picante, amargo, -a 6 izond. doloroso, -a 7 izond. íntimo, -a 8 izond. (batez ere Ipar.) vivo, -a, intenso, -a; [ahotsa, soinua] penetrante, agudo

    Entzun:

    MINAK

    Badira minak eta minak
    publikoak eta intimoak
    paparrean erakustekoak eta
    ahazteraino ezkutatzekoak;
    aurrez begiratu ezin direnak
    inoratu ezinezkoak eta
    kontuz zapaldu beharrekoak;
    denborak baretzen dituenak
    eta denborak sortutakoak;
    pertsonak osatzen dituztenak
    pertsonak erditzen dituztenak;
    psikikoak eta larruzkoak
    fisikoak eta ingeniari diseinuzkoak,
    badira minak eta minak;
    baina minetan minenak;
    zugan lehertu eta
    zangorik gabe uzten nautenak.

    [Baita hondakinak ere, Iñigo Astiz  (Susa poesia, 2012)]

     
  • Maite 7:26 am on 2015/03/10 Permalink | Reply
    Tags:   

    mozal 

    mozal (Pixabay, CC0 Public Domain)

    iz. 1. Muturrekoa. 2. Txalupek brankan duten babesa, kaietako harresiekin ez marruskatzeko. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Orotariko Euskal Hiztegian

    mozal (A Apend), mosal (V-gip ap. Iz ArOñ).

    1.Bozal” A Apend. Cf. 1 bozal, moxal.

    2.Cierta defensa a proa de las lanchas para evitar el roce del codeste contra los muros de los muelles” A Apend.

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es (1) bozal (2) defensa de la proa de las lanchas
    fr muselière
    en muzzle
    port açaimo, focinheira

    Entzun:

    Euskaldunon Egunkariaren aurkako epaiketa bidegabea bertan behera geratu izana ospatu genuen iaz Euskal Herriko gizartearen eta komunikabideen gehiengoak. Baina 2014 amaitu aurretik, gure lanbidearen jardun askea baldintzatzen duen beste kasu batek asaldatu gintuen, eta beste behin, adierazpen askatasunaren alde agertu beharrean gaude. Topatu.info hedabidearen aurkako bidegabekeria eta ildo errepresiboan sakontzera datorren Espainiako Gobernuaren Mozal Legea (gaztelaniaz Ley Mordaza) salatu nahi ditugu.

    Legeak kazetarion lanari zuzenki eragingo dio, eta hori ezin dugu onartu. Manifestarien aurkako poliziaren gehiegizko indarraren erabileraren berri ematea, etxe-gabetzeen zuzeneko kontakizuna egitea eta kolegiatu gabeko kazetaritza herritarra delitu bilakatu nahi ditu Mozal Legeak, besteak beste. [300 kazetari, argazkilari… baino gehiagok, kazetaritza delitua ez dela aldarrikatu dute, Kude (kazetaritzaezdadelitua.info, 2015-03-09)]

    Mozal Legearen aurka (Irudia: kazetaritzaezdadelitua.info

     
c
Compose new post
j
Next post/Next comment
k
Previous post/Previous comment
r
Reply
e
Edit
o
Show/Hide comments
t
Go to top
l
Go to login
h
Show/Hide help
shift + esc
Cancel