Gaurko hitza

Tagged: Z Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 10:54 pm on 2010/05/18 Permalink | Reply
  Tags: Z   

  zintzo 

  1. izond. Emandako hitza bete nahiz beregan jarritako uste onari erantzuten diona. 2. adb. Zintzotasunez. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
  izond. [bertute moralaren arabera jokatzen duena] fin, prestu, serio Heg., sotil, zuzen, zindo Bizk., ben jas., benatsu neol., men neol., formal Heg. beh., justu g.e., serios Ipar. g.e.
  adond. [zintzoki] zintzoki, zintzorik, zintzoro, prestuki Ipar., formal Heg. beh.

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
  

  es izond. honesto, -a, honrado, -a; bueno, -a, formal, correcto, -a, cumplidor, -a; sincero, -a; leal, fiel adond. honradamente, honestamente; sinceramente; con formalidad; fielmente, con lealtad
  fr izond. honnête, fidèle, sage, sincère, loyal, -e adond. sincèrement, loyalement
  en izond. honest, upright, righteous; sincere, truthful, earnest; faithful adond. honestly, sincerely; fairly; faithfully, loyally

  Munduko txakur-amets guztiak baino hobe dira lagun zintzo batzuk inguruan. [Konpainia noblean, Anjel Lertxundi (Alberdania, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 10:19 pm on 2010/05/15 Permalink | Reply
  Tags: Z   

  zokomiran 

  adb. (batez ere G) Zerbait nahiz norbait, nonbait zer dagoen edota nola dagoen jakiteko asmoz, miatzen. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: adlag. Gip.
  [kuxkuxean] ikusmiran, kuxkuxean, kuxkuxka (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
  

  es fisgando, husmeando, curioseando
  

  Begiak ditu, ezer izatekotan, beldurgarriak, eta badakit nire bila dabiltzala zokomiran. [Peaceful soldadua, Michael Morpurgo / Mirentxu Larrañaga)] (Ereduzko Prosa Gaur)

   
• 

  Maite 6:55 am on 2010/05/04 Permalink | Reply
  Tags: Z   

  zahato 

  iz. Ardoa eramateko, gordetzeko eta bertatik zuzenean edateko larruzko ontzi-moduko txikia. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  [xahakoa] xahako Ipar., bota Heg. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
  

  es bota [odre pequeño]
  fr gourde, petite outre
  en wineskin

  Santomasak balira bezala, txorixo eta ogiari laguntzeko zahato ardoa irten da nonbaitetik, eta eskuz esku ibiltzen hasi. [Uda betiko balitz, Xabier Mendiguren Elizegi (Elkar, 2003)] (Ereduzko Prosa Gaur)

   
• 

  Maite 7:57 am on 2010/04/23 Permalink | Reply
  Tags: Z   

  zidor 

  iz. Bidexka, xenda (bide-zidor forman bereziki).  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  [bidezidorra] basabide, bidexka, bidezidor, hurbilbide, laburbide, lasterbide, xendra Ipar., bidexenda Naf. (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
  

  es senda, sendero, camino estrecho
  fr sentier
  en path, pathway, footpath

  Herriraino ahalik eta isilen joateko errepidea albo batera utzirik zidorrez zidor ekin nion. [Kilkerren hotsak, Edorta Jimenez (Susa, 2003)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  zidor (FlickrCC, midlander1231)

   
• 

  Maite 12:01 pm on 2010/04/11 Permalink | Reply
  Tags: Z   

  zorrozkailu 

  iz. Zorrozteko erabiltzen den tresna; lapitzak zorroztekoa bereziki.

  Maite and Pernan are discussing. Toggle Comments

   
  • 

    Pernan 12:10 pm on 2010/04/11 Permalink

    “zorrozkailu” izan daiteke izen egokia eta hiztegian agertzen dena, baina ahozko hizkuntzan nik askotan entzun dut “txorroskilo”, “zorrotzkilo” eta halakoak… eta zuek? Zelan esaten duzue?

  • 

    Maite 12:17 pm on 2010/04/11 Permalink

    Bai, Pernan! Guk ere “txorroskillo” esaten diogu ikastolan… Askoz ere politagoa da, ezta??? 😉

• 

  Maite 1:25 pm on 2010/02/03 Permalink | Reply
  Tags: Z   

  zapaburu 

  iz. ZOOL. Anfibio anuruen larba (adib. zapo edo igelarena). Hankarik gabea da eta isatsa du. Brankia bidezko arnasketa du. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: apaburu, txalburu, bilinbolo (Adorez Sinonimoen Hiztegia); apaburu, aratxeburu, txalburu Gip. (UZEIren sinonimoen Hiztegia)
  

  es libre
  fr têtard
  en tadpole

  Han, Imanol eta John-ekin egin dugu topo: lehenengoa laguna dugu txikitatik, zapaburu bila elkarrekin joaten ginen garaitik; bigarrena, orain urte batzuk Liverpool-etik gitarra joaz etorritakoa da, denbora gutxian lagun egin duguna. [Lurtarra da begiratua, Xabier Etxabe (Elkar, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  zapaburu (FlickrCC, Onnoth)

   
• 

  Maite 7:48 am on 2010/02/02 Permalink | Reply
  Tags: Z   

  zaharoztatu 

  du ad. Zigortu, makilatu. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: ad. Ipar.
  [zigortu, makilatu] astindu, bero-bero egin, berotu, bizkarra berotu, ederrak eman, egurra eman, egurtu, hebain-hebain egin, hebaindu, jipoitu, jo, makilatu, zigorkatu, zigortu, azotatu Ipar., panpatu Ipar., umatu Ipar., zafratu Sort., zehatu, zaflatu Zub., zurratu, ukaldikatu Ipar. jas., bizkarra hautsi g.e., hagatu g.e., makilakatu g.e., azorriatu Ipar. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  es azotar
  fr frapper; fouetter (con el látigo)
  en to beat (con la mano);  whip, flog (con el látigo)

  «Queneau jaunaren liburu trichte batetik athera dute ekeia; ez da erraiteko baizik ez dela filma on ez gaztentzat, ez eta larrua arras egina ez luketenentzat. Zazie kanpañako nechka erne bat da, amak Pariserat lagundu duena eta osaba baten peskizan utzi. Nechkak ez du bere bidean kausitzen jende ments, bitzi eta erho baizik. Begi-beharriak onak ditu eta mihia ez sakelan: ez du filman elhea liburuan bezain zikina, nahiz oraino frango ausarta duen.

  Filmak min egiten du eta ez du erakaspenik ekartzen. Egileak nahi balin bazuen mundu itsusia zaharoztatu, beharko gintuen hunkitu. Nahi balin bagintuen jostatu, ez zuen nechka bar eman behar holako ikusgarri hitsen lekuko.»

  J.M. («Herria», 1961eko Otsailak 16)

  [“Raymond Queneau / Zazie metroan“, Joxan Elosegi (“Raymond Queneau / Zazie metroan” orrialde nagusia)] (http://www.susa-literatura.com)