Updates from uztaila, 2016 Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

  • Maite 7:28 pm on 2016/07/24 Permalink | Reply
    Tags:   

    lafiara 

    iz. Mozkorraldia.

    Orotariko Euskal Hiztegian

    lafiara. “Borrachera. An jebillan Osintxun kriston lafiariakin” Elexp Berg.

    Sinonimoak: iz.

        [hordialdia]: hordialdi, hordikeria, horditasun, mozkor, mozkorkeria, mozkortasun, mokoilo Gip., aitzur beh., zakur beh., katu Bizk. beh. (UZEIren Sinonimoen Hiztegian, “mozkorraldi”)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es borrachera
    fr ivresse
    en drunkenness
    port porre, bebedeira, pileque

    Hantxe ibili zen jaietan izugarrizko lafiararekin eta gero… lo geratu zen.

    lafiara, #27hizki27argazki (FlickrCC, Dabid Martinez)

    Ikusi “lafiara” hitza Dabid Martinezen #27hizki27argazki blogean.

     
  • Maite 1:44 pm on 2016/07/23 Permalink | Reply
    Tags:   

    laidoztatu 

      du ad. (Ipar.) Laido egin, iraindu. Itsuski laidoztatu eta desohoratu gaitu. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Orotariko Euskal Hiztegian

    laidoztatu (AN, L, BN, S; Ht VocGr 348, Lar, Dv, H), laidostatu (L, BN, S; Gèze, Foix ap. Lh), laidaztatu (Lar, H). Ref.: A (laidoztatu); Lh (laidozt-, laidost-); Lrq (laidost-).

    Ultrajar, afrentar, deshonrar, ofender. “Desdorar, deslucir”, “deshonorar” Lar. “Diffamer” Gèze. v. laidotu. Tr. Documentado en autores septentrionales desde mediados del s. XVII; lo emplean tbn. algunos meridionales modernos. Laidoztatu y laidostatu son las únicas formas presentes en los textos, siendo la segunda algo más frecuente. [Iesus] ezagunek eta adiskideek utzi dute laidoztaturik. SP Imit II 1, 5 (Ch abandonatua laidoen eta doloreen erdian). [Gizonak] desohoratzen eta laidoztatzen zuelakotz lurra. Lg (ap. H). Thuz estalia eta guzia laidostatua. Lg II 153. Juduek gisa guzietara eskarniatu, laidoztatu, thormentatu zuten Jesu-Kristo. Dh 221.

    Sinonimoak: ad.

        [iraindu]: ahapaldi egin, irain egin, iraindu, laido egin, laidotu, ofentsatu Ipar., pelakatu Ipar., pelatu Ipar., ofenditu Heg., injuriatu beh., irainztatu g.e., laidetsi g.e., puiesak eman g.e., bidegabeztatu zah., idoiztatu Ipar. g.e., damuztatu Ipar. zah., agrabiatu Heg. zah.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es du ad. (Ipar.) afrentar, insultar, ultrajar, deshonrar
    fr du ad. offenser, injurier, outrager, déshonorer
    en du ad. to insult, to offend, to outrage; to dishonour; to dishonor (Am)
    port vtr afrontar, insultar

    Hitz hori, nahiz zuri sobera bortitza iruditu zaizun, ahulegia litzateke haatik, baldin nire malkoek eta nire hitzek bertze kausarik balute; baldin laidoztatu behar nauten sentimenduak gaitzetsi beharrean, sentimenduok neuretzeko beldurrez egon ahal banendi.  [Harreman arriskutsuak, Choderlos de Laclos / Jon Muñoz (Ibaizabal, 1997)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    laidoztatu (Gaurko hitza, CC)

     
  • Maite 7:36 pm on 2016/07/22 Permalink | Reply
    Tags:   

    zurt 

    adb. (B) Adi, erne. Zurt egon. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: adond.

        [erne]: adi, argi, buru-belarri, erne, kontuz, ernerik Ipar., kasu Ipar., ernai Gip., erneki Ipar. zah.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es adb. (B) atento, -a, alerta
    fr adb. attentif, prêt, alerte
    en adb. alert, watchful, awake; attentive
    port adb. (B) atento, -a, alerta

    Gizona ez zen mugitu, baina kanaberari eragiteari utzirik, zurt jarri zen. [Denak du bere prezioa, Migel Angel Mintegi (Ibaizabal, 2002)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    zurt (Gaurko hitza, CC)

     
  • Maite 11:11 pm on 2016/07/21 Permalink | Reply
    Tags:   

    upeltegi 

    iz. Sotoa, upategia. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Orotariko Euskal Hiztegian

    upategi (V, G-to; Lar, Hb ap. Lh, Dv (V, G), H), upetegi (Añ), upatei (V-gip), iputei (V-gip). Ref. A; Iz ArOñ (upatei); Elexp Berg (upatei, iputei).

    Bodega” Lar y Añ. “Cantina” Lar. “Cellier” Dv. “Chai, cave, cuverie” H. “Bodega, depósito de toneles (msOch)” A. “Iputei, ipuiteixa. […] En algunos caseríos construidos en contraterreno se llama así al local situado bajo el nivel de la cocina, al cual se arroja el estiércol de la cuadra. También se utiliza como bodega o para otros menesteres. Ald[aera] upatei, upateixa. […] Upateixa ba, satsa ero, oilluak ero, sardaua ero” Elexp Berg. Sartzen da gero [gazta] eltze edo tinaja batean eta utzi upategian. It Dial 89 (Ur upategijan; Dv xaian, Ip zederian). Erriojako upategiak. Azc PB 79. Sartu zirean guztiak ontziaren upategian (bodega). Echta Jos 119. Danak topau ebazan ondo samar [ontzian], da upategia makallaoz beterik. Ib. 265.

    Sinonimoak: iz.

        [upeltegia]: soto, upategi, bodega Heg. beh., xai Ipar. g.e.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es iz. lugar donde se hallan las cubas; bodega
    fr iz. cave
    en iz. (wine) cellar
    port iz. adega

    Sagardotegiko upeltegi ezberdinei egin diete bisita saio bakoitzean, upel batetik bertzera. [Upel artean, Jon Abril (Berria.eus, 2006-02-11)]

    upategi (Pixabay, CC0 Public Domain)

     
  • Maite 8:36 pm on 2016/07/20 Permalink | Reply
    Tags:   

    gezurrontzi 

    izond. Gezurtia. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: izond.

        [gezurtia]: gezur-jario, gezurti, gezur-zulo, gezurtari Ipar., enbustero Heg. beh. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es izond. mentiroso, -a; embustero, -a; trolero, -a
    fr izond. menteur, -euse ; imposteur
    en izond. liar
    port izond. mentiroso(a), embusteiro(a)

    Horra, Satanasen elkarteko batzuk emango dizkizut nik eskura, judu direla esan arren gezurrontzi huts direnetariko batzuk; zure oinetan ahozpez jartzera behartuko ditut, maite zaitudala jakin dezaten. [Elizen arteko Biblia, Askoren artean (Idatz, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    gezurrontzi (Gaurkohitza, CC)

     
  • Maite 11:15 pm on 2016/07/19 Permalink | Reply
    Tags:   

    ahanztura 

      iz. (Ipar.) Ahaztea. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: iz. Ipar.

        [ahaztea]: ahazte, ahanzte Ipar., ahazmen g.e.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es (Ipar.) olvido
    fr iz. oubli
    en iz. forgetfulness, absent-mindedness; forgetting
    port iz. esquecimento

    80 urte ahanzturaren aurka. 80 urte ahanzturaren aurka (Berria.eus, 2016-07-18)

    ahanztura (Argazkia: Marisol Ramirez / Argazki Press)

     
  • Maite 11:25 pm on 2016/07/18 Permalink | Reply
    Tags:   

    altxamendu 

    iz. Herri edo talde baten errebolta, asaldakuntza edo matxinada. • altxamendu topografiko. Jasoketa topografikoa, plano edo mapa bat egiteko behar diren eragiketa geometrikoen multzoa; planoa bera. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: iz. Heg.

        [jazarraldia]: bihurrialdi, erasoaldi, errebolta, jaikialdi, jazarraldi, matxinada, oldarmendu Ipar., oldarraldi Ipar., bihurripen g.e., bihurritza g.e., erreboltamendu zah.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es iz. (Pol.) alzamiento, levantamiento, rebelión
    fr soulèvement
    en uprising, revolt, rebellion
    port alçamento, levantamento, levantada

    Altxamenduaren aurka borrokatu ziren. (Hiztegi Batua)

    altxamendu (Wikimedia, Public domain)

     
c
Compose new post
j
Next post/Next comment
k
Previous post/Previous comment
r
Reply
e
Edit
o
Show/Hide comments
t
Go to top
l
Go to login
h
Show/Hide help
shift + esc
Cancel