zintzur
iz. Eztarria. Oilasko hezur bat zintzurrean gelditurik. Eginik urka-bilurra, tinkatuz hartan zintzurra, badoa beste mundura. Hartu zuen neskatxa zintzurretik eta itotzear ipini zuen. Zintzurra erlastu. Â (Hiztegi Batua)
Orotariko Euskal Hiztegia
zintzur (G, AN, L-ain, B, BN, S, R; Urt I 30, Lar, Añ, Dv, H; -nz- Volt 83, SP, Ht VocGr 283, Arch VocGr 204, VocBN, VocB), tzintzur (L, BN, Ae, S), zintzurri, tzintzurri (Sal, R-vid), tzuntzur (R-is-uzt; Gèze 334), txintxur (AN; Aq 605 (AN)), txintxurri (AN, R; Añ (AN), Mdg 163), txuntxur (R-uzt, S), zuntzur (L, BN, S; Lecl (-nz-), H), zuntxurri (Aq 5 (R)). Ref.: Bon-Ond 140; VocPir 244; A (txintxur, txintxurri, txuntxur, tzintzur, tzintzurri, tzuntzur, zintzur, zinzur, züntzür); A Apend (tzuntzur); Lh y Lrq (züntzür); ContR 522; Iz R 312; Gte Erd 15, 143, 172 y 310; Izeta BHizt2.
1. Garganta. “Gorge, gosier” SP. “Zinzurrean iorik hil da, el est mort ayant en la gorge coupé” Ib. “Gargüero”, “garganta” y “esófago, tragadero” Lar. “Gaznate” y “tragadero” Añ. “Gorge, iztarri, tzüntzür” Gèze. “Zintzurraren hantura, enfluve de la gorge. […] Zintzurra urratzeko zorian egitea oihu, nigar, kantu, crier, pleurer, chanter, au risque de se déchirer la gorge” H. “Garganta” A. “Züntzürreko min (S): 1.º en gén.: mal de gorge; 2.º partic.: angine” Lh. “Etzit iragotzen zintzurretik betti (AN-gip), […], zintzurrari behera joan zait (BN-lab), zintzurra behera igorri zuen arnoa (BN-ciz), etzaut zintzurretik behera pasatzen (BN-arb)” Gte Erd 310. “Zintzurra erlastu zait (B, S), […] zintzurra erkastu zit (BN-arb), […] au eztarria dauket zintzurrin (AN-5vill), […] zintzurra itxia dut (G-nav), […] zintzurrian marranta dut (B), […] marrantua daukat zintzurra (AN-5vill), […] zintzurrean min düt (S), […], züntzürra karrakatu (S)” Ib. 172. “Zintzurra zukatia dut (BN-arb), zintzurra idortua daukat (AN-5vill), zintzürra idor düt (S)” Ib. 15. “Zintzurreko minez nago. […] Zintzur ona dauke” Izeta BHizt2. Cf. VocNav s.v. zinzurra, chinchur, chinchurri y chindurri. v. eztarri.
Sinonimoak:
[zintzur] :Â eztarri (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es iz. garganta
fr iz. gorge, gosier
en iz. [eztarria] throat
port iz. garganta
Reply