Gaurko hitza

zizt (AN, BN, S, R-uzt ap. A), zist, sist (L, BN, S ap. Lh; H, A Apend).

1. (Onomat. de punzada, pinchazo, picadura). “Coup de pointe aiguë, entrant sans éffort en un corps. Sartu zion nabala […] sist” H. “Onomat. de una incisión, punzada, sajadura. Itze bat sartu zait zizt, un clavo se me ha metido, zizt” A. “Onomat. marquant la piqûre, la morsure subite, la coupure” Lh. Hasten dire goizetik / gure sorginak, / debruz eginak, / sist handik, sast hemendik. / Zer listafinak, / laphar, ausinak! Zby RIEV 1909, 106. Eta sist, mokoarekin, / eta zart, aztaparrekin. Ox 106. Pot bat edo bi / sist edozoini, / asea nun ni. Ib. 118 (en boca de una mosca). Asi ziran [egaztijak] mokoka-mokoka askakuari, sist, atzekatxu lenengotan; sast, urrengotan ez ain kezkatsu. Otx 155.

“Egiara fuera ta gezurra zist, egiara kanpo ta gezurra barne (Sal), la verdad fuera, la mentira dentro” A (s.v. hegiara).

2. (Onomat. de acción rápida y repentina). “Exprimant un mouvement rapide, instantané. Ioan zen, ethorri zen, agertu zen, estali zen […] sist” H (s.v. xixt). Asmo berriko bide bat ikusi omen zuen, kaletik mendirakoa. Zearka ibili gabe zuzen-zuzen joaten omen dira betik gora, zzzzzzzzist! “Aitaren” egin-orduko. A Ardi 39. Goitik beera ta beetik gora dabilen burnizko soka lodiari lotuta zzzzzist! Ib. 39. Besua altxatü zian bonteko izerdiaren txukatzeko, eta zist! khüia ezkapi zeion dürdüllaxka (en roulant). D. Béhéty GH 1927, 434. Lehenbiziko berhorat heltzean, nahi bazuen eta ez, sist sartzen da sasiaren azpian. Barb Leg 141. Lagunetarik batto sist sartzen zaio aldera. Ib. 144.