andui

iz. (Zuhaitzaren) motzondoa. Ik. epaitondo. Mahasti baten anduiak bezala. (Hiztegi batua)

Orotariko Euskal Hiztegian

(V-m ap. A ; Mg PAbVoc), andu (A), andue (Izt 118v, A), andube (Izt 118v).”Tronco de árbol cortado que queda enterrado, anduea, andubea ” Izt 118v. “Cepa, parte del tronco de cualquier árbol o planta, que está dentro de la tierra y unida a las raíces” A. Tr. Parece que la forma mejor documentada es andui, que puede muy bien venir de andue. Los ejemplos de andu parecen proceder, en general, de autores que podían tener sólo un conocimiento libresco de la voz. Beresija esaten jako esituta daguan leku bati, nun datozan goratuten ez dirian abetxubak, ta andui galantak. Mg PAb 188. Batzutan lurrean etzan, bestetan eroa bezala landan barna iges; gabez ulubika andu tartean, artza bezala. Or Mi 86. Gizonen atzetik lerro luzeka, maasti baten anduak bezala, maillak ageri ziren. Ib. 109. Koko-errian anduak, igar, / bizi-zantzurik ez zuen. Or Eus 382. Eta ataditik gora kakoetan anduak josiz dijoazen matsondo bik tellatu-ertza atzematen dute doidoi aien-luzeka. TAg Uzt 11. Gaurkoan, berriz, andu-motz, erro irotua / baizik ez naiz. Zait Gold 88. Nekazariak / galtzen doaz bizitza, / galtzen ardiek ile- / -matazak bezala, arantzetan, / andu, hesi, bideetan, / eguzki, antzigarretan. Azurm HitzB 65. ANDUI-ONDO. “(V-m), cepa” A.

Sinonimoak (UZEI sinonimoen hiztegia)

iz.    [motzondoa]: arbola-ipurdi, epaitondo, motzondo

Beste hizkuntza batzuetan

  • es (1) iz. cepa (2) iz. (Mikrob.) cepa
  • fr iz. cep, souche d’arbre
  • en iz. stump; [mahastiarena] vine
  • port (1) iz. cepa (2) (Biol) linhagem

Testuinguruan

Unai Brea: Hala ere, badirudi birus hau aurreko beste edozein baino arinago ikertzen gabiltzala.

Guillermo Quindós: Bai. Esaterako, aste bi pasata bagenekien isolatu ziren lehenengo anduien genoma osoa (behintzat ARNarena). “Zientzialariek, bereziki medikuek, urteak daroatzate hau etorriko dela esanez”, Guillermo Quindósi elkarrizketa Hiruka.eus-en.