ekuru
adb. Batez ere Zub. Geldirik, lasai. Ekuru egon. Hemen daramat eguna ene baitan ekuru. (Hiztegi Batua)
Orotariko Euskal Hiztgian
ekuru (R-uzt, S (-kh-); -kh- SP, Dv, H), ekuri (R), ikuru (S), ukuru (S; -kh- Dv), ukhu. Ref.: A (ekuru, ekuri, ükürü); Lh (ekhü); Lrq; Iz R 298; Gte Erd 134.
1. (Uso pred.). Paciente, tranquilo; quieto. “Quietus” SP. “Ekürü nüzü (S), estoy quieto” A. “Egon adà ékuru” Iz R 298. “Ekürü, ikürü da (S), ekürü egon zite (S)” Gte Erd 134. Auko zorigaitzari ekuru eta onari aiduru. “Souffre en patience”. O Pr 54. Zenbat nizan / zutan izan / beti tink eta ekuru. ‘Fermement et patiemment’. O Po 7. Pierris, uku egon zite, / eta ez jo zure emaztia. AstLas 52. Ãœdüriz ükhürü dabila, hurian untziak bezala. Chaho AztB 10. Ãœkhürü segürki zaude. Ib. 11. Ago ukhuru eta beha. Arch Gram 57. Haietarik zunbaiten ixil eta ekürü egon-eraztia neke zen. Const 29. [Su-mendia] erdian dugula dardar egin gabe, gagozan ekuru. Or Poem 527. Urbidetako ura ordea / berde zen, eta ekhuru. Mde Po 80. Itxas-ertzean orra aunitz / galduko naizenaz ekuru begira. “Miran de la ribera seguras”. Gazt MusIx 135. Hatsaphatsaka juan ordüz / eztiki gitian ükhü. ‘Lasai gaitezen geldi’. Casve SGrazi 32.
(Como adj. pleno). Ükhürü segürki zaude, ükhürü, izar ükhüru ororeki, ekhi xuri mündüko begi argia! Chaho AztB 11.
2. (Uso sust.). Tranquilidad. “Sosegua, gelditasuna, geldialdia, ukhuria” HeH Voc. Bare bare gelditu yakon barrena, ekuruz bete, denduz josia. Erkiag Arran 193.
Sinonimoak:Â adond. Zub.
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es adb. (batez ere Z) quieto, -a; paciente, tranquilo, -a
fr adb. (batez ere Z) calme, tranquille
en adb. still, calm, quier, tranquil, serene
port adb. (batez ere Z) quieto, -a; paciente, tranqüilo, -a, sossegado, -a
Hemen daramat eguna ene baitan ekuru. (Hiztegi Batua)
Reply