ezkibel

adj. g.er. Mukerra, aurpegi-iluna. (Hiztegi Batua)  

Orotariko Euskal Hiztegian

ezkibel. (AN-ulz, B, L-ain; Aq, VocB ), eskibel (H). Ref.: A; Inza RIEV 1928, 152; Izeta BHizt. “Huraño, esquivo” Aq 1309. “Arisco, huraño” A. ” Gure mutikoa arras ezkibela dugu ” Izeta BHizt. Cf. ezkel (2). Zorigaitzaren larri samiña / sendatu zait… ito nere / biotzean len ezkibel zegon / xomorro beltxa; gaur ume! EA Txindor 116. Bere begiak ezkibel ta murrintsu (betizu ta kaden, huraños y melancólicos) iduri zitzaizkidan. Etxde Itxas 125. Erraten zaio aurrari ere, hau arras ezkibela, beldurti, negarti eta izikorra delarik. Izeta in EZBB II 14.

Sinonimoak: izond. g.e.

[mukerra]: aketo, arlote, desatsegin, ezatsegin, marroiz, muker, zakar, piltzar Ipar., atsekaitz g.e., basatxori g.e., tratagaitz g.e., basto Heg. beh., saskar Bizk. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es izond. arisco, -a, huraño, -a, esquivo, -a
fr bourru, -e, revêche, farouche, insaisissable
en unsociable, unfriendly, dour, fierce
port arisco(a), esquivo(a), intratável

Testuinguruan

Etxealdia hasi bezain fite bizitza aldatzeko aukeraz hausnartzen hasi nintzen, baina gaurgero atzendu ditut denak, eta gauzak modu kolektiboan egin beharrean, ezkibela bilakatu naiz. [Memoria ariketak, Elurre Iriarte Bañez (berria.eus, 2020-08-21)]